|
GZKŞĞJNPZŞĞND NDBUEĞNDKŞUZ |
|
?nğnzu cuağr ausuouğumr ets nğhti zu.uöündbumuz =uwl^ sr<njr sg ausuğ gzeauıu, şz= kşğkr ıhuüğndkrdzg şd SUĞSUĞU- Usşzumuğo cusuzumr st< :sçuüğumuösg hrır fşğueuxzuw rğ çzumuznz ub.uıuz=rz nd kşğkr ıhuüğndkşuz! SUĞSUĞU |
|
|
|
Ausuwzuhuımşğ ZU:UÜUA TĞINPUZ ÇUJUIĞNDKRDZZŞĞ INDUD ZNĞ MUĞÜUEĞNDKRDZZŞĞND SUİRZ |
|
Auzğuhşındkşuz Zu.uüua Tğınpuz şğtm ürbşğ rğ şğmuğ ihuindu, lndiuçuzndkrdzzşğg gğud nd zşğmuwujndj ?nğnzu cuağr ausuouğumr auğjnf Kndğ=rnw st< ünğ,ueğşlr znğ wuwıuüğr suwğ ür,şğg! Zu.uğuğuj :nğandğer aşı muwuju, zriıtz şı= Zu.uüua Tğınpuz .+işjud Kndğ=rnw st< ausuouğumr ets uğquzuüğndu, wu<npndkrdzzşğnd suirz nd giud nğ Kndğ=ru mg sızt çzumuznzujndsr wuwıuüğt sg zşği^ wuıuürğ sg nğ hrır yxndr Suwri^ Wndzri nd Wndlri usrizşğndz fğuw! Zu.uüuag buı wiıum huıüus sg ındud! Kndğ=ru hrır fşğueuxzuw çzumuznz muğüufroumrz^ çuwj uwi çzumuznzg şğçş= hrır vglluw zu.mrz çzumuznzrz znwzg! Suğerm hrır fuğcndrz uhğşlnd mşuz=r znğ ışium sg^ ersumnf nd gzmşğuwrz aşxudnğndkrdzzşğnf! Çuwj wuwızr vt kt srzvşd ş#ğç! Zu.uüuarz .+i=şğndz st< ustztz buı ihuindu,g 65tz fşğ şpnpzşğnd ynpnj şllşlnd uğüşl=rz ausuğ zu.uışindu, kndlujndsz tğ! Uırmu uğetz auzeriujud Tğıpuzr ındu, lud lndğşğndz uxu<rzg! 65 ıuğşmuztz fşğ şpnpzşğg ynpnj şllşlnd srdi uğürlndu, +ğşğtz stmndz gzkuj=rz hrır muğşzuz endği şllşl vnği cus nd hrır szuz aşırnız şğkulnd iuasuzzşğndz st<! Uwi znğ muğüueğndkşuz uxu<rzg hrır mrğuğmndr 10 Suwrirz^ cusg 11$00r nd 15$00r sr<şd! Rzvhti giud Tğınpuz^ çzumuznzujndsg hrır rğumuzuzuw auzüğnduz ux auzüğnduz! İuyğrvzşğ^ üşpşjmndkşuz iğuazşğ^ uxşdındğr mşeğnzzşğ hrır çujndrz 11 Suwrirz^ huwsuzud iumuwz nğ wuğündrz sr<njuxndszşğg! Uwe çnlnğrz st< ustztz muğşdnğz nd fıuzüudnğg mg zmuındr uxşdındğr mşeğnzzşğnd çujndsg! Uxşdındğr mxeğnzzşğt zşği sndı=g muhndu, hrır glluw çudumuz .riı muznzzşğnd nd sr<njuxndszşğnd! ?iuz ıuğşmuztz höırmzşğndz ausuğ iuasuzndu, ynpnj şllşlnd uğüşl=z ul çuğşyn.ndşjud! Srzvşd 14 ıuğşmuzzşğg 13 Suwri Vnğş=buçkr^ 15- Şğmğr çzumvndkşuz ausuğ muğşdnğ auğjşğtz stmz ul zuauzüzşğnd sr<şd ousçnğendkşuz fğuw eğndu, uğüşl=z t! Zu.uüua Tğınpuz aupnğeşj nğ ş+kg zuauzüzşğnd st< uwi uğüşl=g mg <z<ndr! Auimzulr t nğ Rikuzhndlg uwi ş+kg zuauzüzşğndz sr<şd vt! Rikuzhndlr nd srdi zuauzüzşğnd ausuğ ousçnğendkrdzzşğnd uğüşl=g şğmuğuqündşjud 15 +ğ şdi! ARDUZEUZNJZŞĞND SUİRZ ?nğnzuwr auğjnf ndğrb muğşdnğ .zerğ sgz ul arduzeuznjzşğnd muğüufroumz t! Rzvhti wuwızr t^ ?nğnzuwr wuımujndu, arduzeuznjzşğg vtrz mğzuğ gzendzrl ıuğçşğ arduzendkrdz sg ndzşjnp arduzezşğg nd uirmu fu. nd uzauzüiındkrdz mg huıouxtğ çzumvndkşuz! Uwcs aupnğendşjud nğ ?nğnzuwr wuımujndu, arduzeuznjzşğnd krdg 1 Wndzrirz hrır mğouındr nd çuösukrd arduzeuznjzşğ hrır fşğueuxzuz zu.mrz eğndkşuz nd hrır imirz gzendzrl ıuğçşğ arduzendkşusç ersnds muıuğnp =upu=ujrzşğg! Işizşz= kt uwi suirz rzvhrir nğnbnds sg hrır uxzndr sşğ İ$ Yğmrv Arduzeuznjr huğuüuwrz &Uwi suirz uz<uı lndğg muğeul =nfr irdzumzşğndz st</! 64 ZNĞ SUA Şğtm rğrmndz Zu.uüua Tğınpuzr ndpşğqtz fşğ< aupnğendşjuz zuşd Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğndkşuz fşğ<rz ındşulzşğg^ giı nğnzj şğtm suauju, trz 64 =upu=ujrzşğ &zu.nğe +ğ suauju,zşğndz krdg 61 tğ/! Juğe suauju,zşğndz gzeauzndğ krdg auiu, tğ ndğşsz 3$461- ŞĞMĞNĞE UZÜUS FUĞUMNDRL MUĞŞLR VT ?nğnzu cuağr suirz ub.uğar ustz mnpstz quwzşğ mg çuğqğuzuz^ uwe quwzşğg bynkndkrdz mg iışp,şz srı=şğnd st<! Srı=şğg wndönp muğşdnğ auğjndszşğtz stmz ul mg fşğuçşğtğ uwz auğjndsrz kt uzüus sg fuğumndu, nd çcbmndu, uzq sg mğzu#w şğmğnğe uzüus sgz ul fuğumndrl uwi iuğiuyuöend arduzendkşusç! Uwi suirz hzends sg şmud Auğuduwrz ?nğtuwr st< Arduzendkrdzzşğg Muz.uğürlşlnd Mşeğnztz^ nğ wuwızşj kt muıuğndu, ndindszuirğndkrdzzşğg jnwj mndıuz nğ şğmğnğe uzüus fuğumndrl muğşlr vt! Şkt srzvşd uwi+ğ muğü sg uzqşğnd s+ı şğmğnğe uzüus fuğumndu, gllulnd zbuz sg ışizndşjud^ uırmu uğquzuüğndkşuz nd ktikr i.ul htı= t şpu, glluw^ gindşjud! Uirmu suiusç lud lndğ sgz tğ suzuduze çnlnğ uznzj ausuğ nğ uzüus sg fuğumndu, nd euğsuzndu, trz! Hrır buğndzumşz= ihuişl ıuğçşğ lud lndğşğnd ul! X$ |
|
İ$ YĞMRV UÖÜUWRZ ARDUZEUZNJG Ş#ĞÇ HRIR FŞĞUEUXZUW RĞ ZU:MRZ FROUMRZ |
|
Şğtm^ Auzğuhşındkşuz Zu.uüua Tğınpuz^ Zu.uğuğuj .nğandğer zriıtz şı= rğ huıüusg wpşj auwğşzumrjzşğndz nd wuwıuğuğşj znğ ünğ,ueğndkrdzzşğnd^ iuasuzuyumndszşğnd sşpsujndszşğnd suirz! Wuwıuğuğndkrdzzşğtz stmg mg fşğuçşğtğ suizudnğ uxnp<uhuaumuz uwz mşeğnzzşğndz^ nğnz= {ausuouğumuwrz arduzeuznj´zşğnd fşğu,ndu, trz şd eueğşjndju, trz ynlr=lrzr=zşğnd ub.uıuz=g şdi! Uwihrir mşeğnzzşğtz stmz ul İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjz t şd çnlnğri ausuğ aşıu=ğ=ğumuz t ürızul kt Arduzeuznjg ş#ğç hrır fşğueuxzuw rğ çzumuznz froumrz^ ş#ğç hrır imir infnğumuz arduzezşğnd gzendzndsz nd euğsuzndsg^ Ynlr=lrzr=r ub.uıuz=g! Uwi uxınd aşxuquwznf muh auiıuışjrz= Anüuçuğqndkşuz Uışzuhşı Hğ$ Hşığni Brğrz+plndr aşı^ nğ wuwızşj kt ıumudrz hubı+zumuz nğşdt ağuauzü vt auiu, rğşzj^ Zu.uüua Tğınpuz uxnp<uhuaumuz auiıuındkrdzzşğnd suirz fşğ<zumuz nğnbndsg hrır wuwıuğuğt 1 Wndzrirz! Rz= fiıua t nğ Arduzeuznjg uwe kndumuzrz uwlşdi hrır fşğueuxzuw rğ zu.mrz froumrz! Uwi+ğnduw eğndkşusç sşğ arduzeuznjrz st< =nğnzuwr arduze vt szuju,^ erışl ındud Hğ$ Brğrz+plnd^ udşljzşlnf nğ Ynlr=lrzr=g musuj musuj imiu, t fşğueuxzul ub.uıuz=uwrz zu.mrz qşdrz! ?ğnzr= arduzendkrdzzşğt ıuxuhnp arduzezşğ şd uwl uzauzüiındkrdzzşğ ndzşjnpzşğ^ nğnz= mg öündbuzuwrz fuğumtz nd Ynlr=lrzr= vtrz üuğ^ uwcs imiu, şz ersşl arduzeuznj! *ğrzumr ausuğ şğtm 150 arduze ersu, t Ynlr=lrzr= nd sşğ çcrbmzşğg imiu, şz ihuiuğmşlnd infnğumuz arduzezşğndz^ bşbışj Uışzuhşıg! |
|
Usşğrmu uzüus sg şdi st<ışp =bşj rğ hzendsg {?NĞNZU CUAĞG ÇZUMUZ VT^ HUIĞUİINDU; T FNDAUZR ST>´ |
|
?nğnzu cuağg^ nğ s+ıudnğuhti arzü usrit r fşğ mg snlşüzr usçnp< ub.uğar st< nd mukndu,uauğ gğu, t ıuizşumzşğnf şğmrğzşğnd gzmşğu- Usşğrmuwr Zu.uüua Kğusy nd hşıumuz uduüuzrtz muğşdnğ ets=şğ =uzrji wuwıuğuğndkrdzzşğ gğrz uwi suirz! Şğtm şdi Usşğrmuwr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğ Suğ= Ynsyt+^ uxuzj çuxşğg ,us,sşlnd^ çujt r çuj wuwıuğuğşj nğ cuağg uğndşiıumuz t nd iışp,ndu, t Fndauzr st<! {Usşzuwz auzüiındkşusç mg wuwıuğuğşs nğ uwi suauçşğ cuağg nğ fuğumu, t ub.uğar udşlr =uz 3$5 srlrnz suğermg nd huıoux euğqu, t s+ıudnğuhti 240 auöuğ suğenj suanduz^ giı sşğ ndzşju, fiıuaşlr nd ,uzğumbrx yuiışğndz^ iışp,ndu, t suğend mnpst nd wşınw kşğşdi ul erındszudnğ mşğhnf ıuğu,ndu, ub.uğar st<´^ erışl ındud Zu.uğuğ Ynsyt+! Ynsyt+ şdi^ rzvhti Zu.uüua Kğusy^ udşljndj nğ Vrzuiıuz buı ndb szuj fuğumr suirz ub.uğag rğuöşmşlnd auğjrz st<! |
|
İuğiuyşlr nd npçşğüumuz eth= Şğşduzr st< 40USŞUW AUWĞG 5 ŞD 8 IUĞŞMUZ ŞĞU:UZŞĞG FUĞ ZŞIŞJ 9ĞE WUĞMTZ^ UHU RZ? UL UZQZUİHUZ ŞPUD |
|
Uwi uxud+ı Şğşduzr çzumrvzşğg uğkzjuz jzjndşlnf iuğiuyşlr nd npçşğüumuz eth=t sg! Cusg 7r iuasuzzşğndz^ İşçuiıru- Muğtz S$ rğ şğmnd öudumzşğnd aşı sruirz m'uhğtğ btz=r 9ğe wuğmr fğuw! Giı imöçzumuz ışpşmndkrdzzşğnd^ auwğg öudumzşğg zşıu, t huındauztz^ wşınw rz= şdi uzqzuihuz şpu, t^ zşındşlnf znwz huındauztz! Umuzuışizşğ^ nğnz= jzjndu, trz^ girz nğ Auwuiıuzr huısndkşuz st< vtrz ışiu, uwihrir eucuz eth= sg! Eğujrzşğg huısşjrz nğ auwğg usndizulnd,ndu, tğ! Usndirzg 1 +ğ uxu< aşxuquwzu, tğ rğ usndizulnd,ndu, mzn<g^ gişlnf nğ muğ+ıju, tğ öudumzşğg! :zeğu, tğ nğ mrzg şğu.uzşğndz aşı sruirz rğ ındz üuğ! Şğç ndb tğ uğetz^ uz .zeğu, tğ nğ mrzz nd öudumzşğg szuwrz rğ ındzg şd uxınd şğkuwrz! Uxud+ıg çujndu, tğ uwi eucuz nd iuasxmşjndjrv eth=nf! |
|
MUĞR?UDNĞZŞĞNDZ HUĞTZR *ÜZNDKRDZG MG BUĞNDZUMNDR |
|
Şğtm^ İusukrnw İuaumşuz şğüvu.ndsçr uzeuszşğ rğşzj musudnğ ,uxuwndkşusç sui muösşjrz uwi ub.uıuz=rz! |
|
*ĞTZ?G :U:IŞLND Ü;NF AUSUB:UĞAUWRZ SĞJUZR#B$$$ |
|
Buçukufşğ<r şx+ğşuw ynpnj şllşlnd uğüşl=tz şı= ausujuzjr fğuw ağuhuğumndşjuz uwzhrir ışiuzrdkşğ nd lndiuzmuğzşğ^ nğnz= mğzuz ausub.uğauwrz sğjuzrb iuasuzşl% +ğtz=g .u.ışlnd ü,nf! Mtiürbşğtz orbe 1- |
|
?UĞUZKRZUZ FŞĞ>UJUD KNDĞ?RNW 54 ZUAUZÜZŞĞND 247 ÇZUMUFUWĞŞĞND ST> |
|
Zşğ=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkrdzg şğtm ağuhuğumşj znğ ışpşmndkrdzzşğş ?nğnzuwr ausuouğumr huwsuzzşğnd zşğ=şd gzkujrm ub.uıuz=r suirz! Giı uwe ışpşmndkrdzzşğndz^ 4 Suwritz imişul 54 zuauzüzşğnd 247 çzumufuwğşğnd st< =uğuzkrzuz fşğ<ujud^ fşğjndşjuz zuşd 31 zuauzüzşğnd sr<şd şlşdsndı=r iuasuzuyumndszşğg! Uwe iuasuzuyumndszşğg ünğ,ueğndkşuz eğndu, trz 18 Uhğrltz r fşğ! |
|
AUJR AUSUĞ HNV ND MRZŞĞND ;Ş;MXIND?% RDSĞUZRWTR ST> |
|
Rikuzhndlr Rdsğuzrwt kuprz st< şğtm sş, frouçuzndkrdz ,uüşjud aujr ausuğ muösndu, hnvr gzkuj=rz! :ndsç sg mrzşğ^ nğnz= aşğkr muzüzu, trz auj üzşlnd ausuğ^ wuzmuğ, imiuz frouçuzrl rğuğnd aşı nd wşınw ,ş,şl örğuğ% =ubşlnf stmöstmnd suöşğg şd auğndu,şlnf rğuğnd! Umuzuışizşğ ynğqşjrz auzeuğışjzşl mrzşğg^ iumuwz uznz= ul ındcşjrz nd wuğqumsuz şzkuğmndşjuz! (rör=umuz çujndkrdz huaşlnd imöçndz=g ani r ö+ğnd vtğ şd mrzşğg uz.zuw auğndu,zşğ mg ışpujztrz rğuğnd fğuw! Eth=g uğquzuüğndşjud üğhuzr aşxuquwzzşğnf nd şğtm usçnp< +ğg euğqud {aşğni´% aşxuışirluwrz muwuzzşğnd t=ğuzzşğnd fğuw nd gzmşğuwrz stıruwr st<! |
|
AUW ŞD WNWZ OUĞIUĞUHŞIZŞĞND AŞPRZUMU; 72 INDZŞĞ FŞĞUMUXNDJNDŞJUZ |
|
19ğe euğnd uwe brzndkrdzzşğg fşğumuzüzşlnd ub.uıuz=g imiu, tğ 2010rz! Uwe kndumuzrz fşğumuzüzndşjuz 8 ındzşğ^ wu<nğenp ıuğrzşğndz uwe krdg udşljud^ auizşlnf 72r! Fşğumuxndjşul ındzşğnd sş, suig mg üızndrz Ulkgz+ğınd bğ<uzr Kubhub kupr Stzt=bt ynpnjrz st< nd İgk=g Ouz hnpnıuwr fğuw^ ndğ sş, krd mg muösşz auğrdğusşuw huısndkşusç brzndkrdzzşğ! |
|
Lrçuzuzşuz şd sr<uöüuwrz +ğuürğ - *ĞNDUZ AŞI - UB:UĞAG ŞD SŞZ?% SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF- Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ |
|
Ֆրանսացի մեծ հայասէր, պատմագէտ եւ արեւելագէտ, բանասէր, Մովսէս Խորենացիի «Հայոց Պատմութիւն»ը ֆրանսերէնի թարգմանած, Գրիգոր Նարեկացին «մարդկային ցեղի ամենամեծ մխիթարիչը» համարող, Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահին կողմէ 2015- Պոնափարթի մէջ հայոց հնարամտութեան մասին հաւաքուած կարծիքներն ալ քիչ չեն: Օր մը, դիւանագիտական փափուկ առաքելութեամբ մը Նափոլէոն Պոնափարթ պարսից Շահին մօտ կը ղրկէ հայ մը՝ Միր Տաուտը, որ ոչ միայն կը յաջողի այդ առաքելութեան մէջ՝ ուր նախապէս ձախողած էր կայսրին ներկայացուցիչ Ժոպէրը, այլեւ կրկնապէս կը վարձատրուի թէ՛ Պոնափարթէն եւ թէ՛ Շահէն: Այս առիթով Ֆրանսայի կայսրը Միր Տաուտին կը նուիրէ «Պատուոյ Սուր»՝ առ ի երախտագիտութիւն, իսկ Շահը զայն Պարսկաստանի դեսպան կը նշանակէ Փարիզի մէջ՝ 1806- Վերադառնալով հայազգի Ռուսթամի գործունէութեան, վերջինին ծանօթութիւնը Պոնափարթին հետ կը սկսի 1799-
Գրաւոր արտայայտութեան բերուած այս մտորումները՝ որ Մեծն Նափոլէոն Պոնափարթի անփառունակ վախճանման տարելիցին առիթով կը բերեն մեր ուշադրութեան (48 տարի առաջ այսօր՝ 5 Մայիս 1972-
Գիտահետազօտող Մայքըլ Սարեան դեռ երէկ պատասխանելով «Ծաղիկ»ի հարցումին, չի հաւատար որ «Քորոնա»ն երկար տեւելով կրնայ քաղցկեղի նման մղձաւանջ մը դառնալ մարդկութեան. Սարեան կը հաւատայ ժահրին դէմ պատուաստանիւթի ամենայաջող պատրաստութեան, իսկ գիտահետազօտող Նուպար Աֆէեան նոյնպէս չի հաւատար, որ իրենց տարրալուծարանային փորձարկումները ի վերջոյ պիտի չհասնին ակնկալուած արդիւնքին, որմէ առաջին հերթին պիտի օգտուին Հայաստանն ու համայն հայութիւնը: Բայց «Քորոնա»ի մանգաղը կը շարուանկէ հնձել հազարաւոր մահեր մանաւանդ Ամերիկայի մէջ, ուր այսօր առաւօտ Լիբանանի ժամով ժամը 7:00- Գիտութիւնը վճռած է տապալելու «Քորոնա»ն եւ կողքի՛ն է մարդկութեան փրկութեան ու անոր յառաջընթացին: Պարծանք եւ խոր երախտիք՝աշխարհի բոլոր գիտահետազօտող սպասարկուներուն եւ անձնուրաց բժիշկներու բանակին: «ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ dzaghig2004@yahoo.com |
Rzvhti ,uz+k t^ sşğ Ükndkşuz Wuğmg% İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjg s+ıudnğuhti stmndmti usrit r fşğ ,uxuwndkrdz mg suındjuzt nğhti ausuouğumuwrz arduzeuznj şd çujr ?nğnzuwt fuğumndu,zşğtz^ ndğrb arduzezşğ vtrz euğsuzndrğ Arduzeuznjrz st<! Arduzeuznjg uxcusuçuğ muişjndju, tğ Ynlr=lrzr=r ub.uıuz=g^ çujr uğıumuğü eth=şğtz^ frğuauındkrdz ul vtğ muıuğndşğ nd arduzezşğg mg pğmndtrz uxnp<uhuaumuz uwl mşeğnzzşğ! Nğhti muz.uöündbujnds^ auzüiıuındzşğg yum trz uwjşlndkrdzzşğnd ausuğ şd uhuanfndkşuz çnlnğ sr<njuxndszşğg ,uwğ uiırouz sş, ç,u.zeğndkşusç mg ünğ,ueğndtrz fuğumr fıuzüg znduöuünwzr r<şjzşlnd ndppndkşusç! Iuizşumzşğnf arduzezşğ euğsuzndşjuz sşğ arduzeuznjr wuğmuçucrzzşğnd nd .ıujşul euğsuzndsr wuğmuçuczrz st<^ uhu=rzşjuz nd fşğueuğquz rğşzj ındzşğg! Suanduz eth=şğg buı yn=ğ ausşsuındkrdz mg muöstrz^ muğşdnğ znğ çuğşzrb buaşjzşlnf sşğ arduzeuznjrz nd uzüus sg şdi yuiışlnf nğ çudumuz ynğquxnd çcbmumuz muös sg ndzrz=% hubı+zr ülnd.!
Ausuouğumr huwsuzzşğnd zşğ=şd ausuwz=uwrz ö+ğumjndkşuz ub.uıuz=g mg buğndzumndr Huığruğ=uğuzr uxu<znğendkşusç nd anfuzudnğndkşusç! Uwi uxndsnf muğr=udnğ gzıuzr=zşğndz ığusueğndşlr= +üzndkşuz uğmpşğnd krdg auiud şğmnd auöuğr! 
*ğındr Ulkgz+ğınd^ Rdzrwt şd (ukiu bğ<uzzşğndz st< fşğ<rz ıuig ıuğnduw gzkuj=rz fşğumuxndjndşjuz nd fşğumuzüzndşjuz 72 ındzşğ^ nğnz= 19ğe euğndz^ *isuzşuz muwiğndkşuz bğ<uzrz muxndjndu, trz auw şd wnwz ouğıuğuhşızşğnd mnpst!
199 տարի առաջ այսօր՝ 5 Մայիս 1821-
Պոնափարթի հետ հայերու անմիջական կապերուն, յարաբերութիւններուն մասին այդ յուշագիրքերուն մէջ սկզբնաղբիւր իբրեւ թերեւս կը համարուի ծագումով հայ թիկնապահը կայսրին, մամլուք Ռուսթամ Ռազան (Ռոսթոմ Յովնանի Խաչատուրեան, որուն ծննդեան թուականը կը տարուբերի 1780-
Շատ այլ աղբիւրներ կը նշեն, թէ Նափոլէոն Պոնափարթ իր մամլուքեան (օտար վարձկան զօրք) բանակը կազմած էր առաւելաբար կովկասեան եւ հայկական լեռնականներէ: Ֆրանսական պահուած արխիւներու մէջ կայսրը հետեւեալը գրած է. «Իմ հաւատարիմ մամլուքներս մեծ մասով հայկական ծագումով քրիստոնեաներ են, որոնք միշտ կը յիշեն իրենց ծագումը եւ կապուած են իրենց ընտանիքներուն...»:
Դար մը ետք՝ 1910-
Սփիւռքահայ ե՛ւ մանաւանդ հայրենի մամուլը, «Քորոնա» ժահրի յայտնաբերումէն առաջ գրեթէ աննկատ անցած կամ շատ քիչ խօսած է Միացեալ Նահանգներու մէջ «