ՆՈՐ
ԼՈՒՐԵՐ    ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ     ԳԻՐՔԵՐ   ԱՐԽԻՒ   ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ     ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ  
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail
80. Տարի

ԳԻՐՔ

ԱՐԽԻՒ - 07 ՄԱՅԻՍ 2020 © NorMARMARA 2001 - 2020
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail

GZKŞĞJNPZŞĞND NDBUEĞNDKŞUZ


?nğnzu cuağr ausuouğumr ets nğhti zu.uöündbumuz =uwl^ sr<njr sg ausuğ gzeauıu, şz= kşğkr ıhuüğndkrdzg şd SUĞSUĞU-z ızuwrz ub.uıuz=nf mg ağuıuğumşz= sruwz ausujuzjr fğuw^ +zluwz eğndkşusç!


Usşzumuğo cusuzumr st< :sçuüğumuösg hrır fşğueuxzuw rğ çzumuznz ub.uıuz=rz nd kşğkr ıhuüğndkşuz!

 SUĞSUĞU



    Ausuwzuhuımşğ


KNDĞ?RU MG SIZT ?NĞNZUWR ETS HUW?UĞR

ŞĞMĞNĞE BĞ>UZT ZŞĞİ - ZNĞ BĞ>UZG MNVNDŞJUD AUMUMBXNDU; GZMŞĞUWRZ MŞUZ?´


Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğ (uağtıırz Ü+ou şğtm euğqşul suslnw uindlri iuğ=şj Ürızumuzzşğnd :nğandğer aşı muwuju, cnpnftz şı=! Zu.uğuğg erışl ındud nğ ?nğnzu cuağr ets huw=uğr uxu<rz auzüğnduzg fşğ<uju, t^ mg imir şğmğnğe auzüğnduzg^ nğndz ığndşjud {Aumumbxndu, gzmşğuwrz mşuz=´ uzndzg! Zu.uğuğg giud nğ wu<npndkşuz nğnb sumuğeumr sg auiu, şz= şd arsu şğmğnğe udşlr kşkşd bğ<uz sg mg çujndr^ çuwj fıuzüg vt fşğ<uju,^ şkt muznzzşğg uwi=uz wuğüu, vglluwrz=^ uwi+ğ uwi şğmğnğe auzüğnduzg vtrz= mğzuğ çuzul! Uwi şğmğnğe auzüğnduzg hrır glluw uöuı^ çuwj aumumbxndu, uhğşlumşğhr auzüğnduz! Nğ=uz ul mnvndr çzumuznzr fşğueuxzulnd bğ<uz^ uwi çzumuznzg znğ ışiumt çzumuznz sg hrır glluw! Sşğ ünğ,şğndz hrır muğşzuz= şğkul^ çuwj srbı hrır huaşz= gzmşğuwrz aşxudnğndkrdzg! Iğndu, gllulnf nğ iındündu, t kt cuağg mg yn.uzjndr bzvuxndkşuz sr<njud^ ersumg uxuzqrz hrır vçudt^ htı= hrır glluw nğ wuğündr zuşd rğuğnd zmuısusç aşxudnğndkrdz huaşlnd muznzg! Uxşdındğr mşeğnzzşğg hrır çujndrz^ çuwj hrır vçujndrz oubuğuzzşğg^ iğouğuzzşğg^ Uxşdındğr Mşeğnzzşğtz zşği ul iuasuzuyum krdnf uwjşlnd hrır uxzndr! Ausuouğumr fıuzüg st<ışptz fşğju, vt^ st<ışptz fşğju, hrır glluw uwz uışz sruwz şğç fşğ<rz fuğumumrğg hrır euğsuzndr! Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğrz çujuığndkrdzzşğnd suwğ ür,şğg uinz= trz!

Udşlr ndb^ rzvhti ustz rğrmndz^ aupnğendşjuz +ğnduz ındşulzşğg nd wuwızr euğqud nğ fşğ<rz 24 cusşğnd gzkuj=rz suauju, tğ 64 anür! Sşxşulzşğnd gzeauzndğ krdg auiu, tğ 3$584r! Euğsuzndu, trz 4$917 arduzezşğ! Sruwz kt znğ uğquzuüğndu, arduzezşğndz krdg çuğqğuju, tğ^ şpu, tğ 2$253!

Sşğ muğ,r=nf^ şğtmnduz ındşulzşğg uwz=uz ul lud vtrz^ =uzr nğ znğ fuğumndu,zşğnd krdg çuğqğuju, tğ^ çuwj hzendşjud nğ uwi çuğqğujndsg uğerdz=z tğ ynpnj şllşlnd uöuı +ğşğnd fuğumrz nd htı= t çzumuz zmuışl uwe çuğqğujndsg! Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğg srbı ünandzumndkşusç mg mğmztğ nğ .ıujşul .zus=r çucrzzşğnd arduzezşğndz nd bzvuxndkşuz ünğ,r=r muhndu, arduzezşğndz krdg znduöu, t!


SUWĞŞĞND *Ğ

Ynpnj şllşlnd uğüşl=g uwi buçukufşğ<rz ul hrır ünğ,ueğndr^ Buçuk nd Mrğumr suğerm ynpnj hrır vmuğşzuz gllul! Mrğumr Suwğşğnd *ğ t şd uwi uduzeumuz +ğz ul hrır zbndr muznzzşğnd işpsndszşğnf! ;upmufuouxzşğg çuj hrır glluz çuwj sruwz uhihğuz=r fğuw ,uprm hrır pğmşz! Öudumzşğ uwi ıuğr hrır vmuğşzuz ausçndğşl rğşzj suwğşğndz qşx=g! Uwi çnlnğr uxgzkşğ^ rzvhti uğetz wuwıuğuğndu, t^ 65tz fşğ şpnpzşğg Mrğumr hrır muğşzuz vnği cus ynpnj şllşl nd +e uxzşl aşırnız şğkulnd iuasuzzşğndz st<! Supkşz= nğ +eg lud nd uğşdnı glluw!

Ynpnj şllşlnd uğüşl=g uwi buçukufşğ<rz ul hrır ünğ,ueğndr^ çuwj uzmt fşğ< hrır ünğ,ueğndr# kt nv^ uırmu udşlr fşğ< wuwızr hrır euxzuw! Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğg giud nğ rğşz= mnpszumrj şz nğ uğüşl=g buğndzumndr wuxu<rmuw buçukufşğ<şğndz ul!

Srbı udşlr lud lndğşğnd ihuindsnf%


X$



Auwuiıuzr Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğg uauöuzü azvşjndj

{RĞUFROUMG AŞIÖIŞIT UDŞLR SIUANÜRV HUIMŞĞ

MG İIŞP;T ND FUĞUMUMRĞZŞĞND KRDG MG ÇUĞQĞUZUW´


Auwuiıuz Şğmndbuçkrt r fşğ imiud sşpsujzşl uwz iuasuzuyumndszşğg^ nğnz= ünğ,ueğndkşuz eğndu, trz ?nğnzu cuağr fuğumr ıuğu,ndsg muz.şlnd zhuıumnf! Çuwj rğufroumg çudumuz sıuanürv huımşğ iışp,u, t nd fuğumumrğzşğnd krdg aşıöaşıt mg çuğqğuzuw! Uxnp<uhuandkşuz Zu.uğuğg wuwıuğuğşj nğ şğtm ?nğnzuwt 163 znğ fuğumumrğzşğ wuwızuçşğndşjuz şğmğr st<!

{Uwi huandz mg üızndrz= çuğqğuzulnd bşsrz fğuw^ eşx mg wu<nprz= ınmul^ çuwj wşıuüuw öuğüujndszşğg hrır obendrz wuxu<rmuw +ğşğndz´^ giud Uğitz Knğnişuz!

Giı Zu.uğuğrz cnpnfndğeg öünwb vt^ iuasuzuyumndszşğg sşpsuju, şz nd uwzhrir froum sg muw^ muğ,şi kt ustz rzv uzjud! Sşöst mu.şul t kt nğ=u#z judnı hrır uzjgzşz= uwi bğ<uzg^ judnı mnpsz uwz t^ şğç suaşğnd şd fuğumumrğzşğnd krdg buğndzumt çuğqğuzul^ wuwıuğuğşj Zu.uğuğg^ wrbşjzşlnf nğ ersumzşğ mğşlg fuğumtz hubıhuzndşlnd muğşdnğ sr<njuxndszşğtz stmz t!

Uğitz Knğnişuz wuwızşj nğ :nğağeuğuzrz st< ul fuğumr eth= sg auiıuındu, t^ şğşiyn.uzndar sg fuğumndu, t şd uwcs mg obendr uznğ bğ<uzumg^ uwz suğerm^ nğnzj aşı bynds ndzşju, t^ nğhtiör çnlnğz ul =uğuzkrzuwr ıum uxzndrz!


MUĞ* YUWLUZ ?ZZUEUIŞJ

 ZU:UÜUA TĞINPUZR :*İ?ŞĞG


Rzvhti ,uz+k t^ Zu.uüua Tğınpuz zu.gzkuj +ğ .+iu, tğ uauçşmvndkşuz ets huw=uğr suirz^ wuwıuğuğu, tğ nğ şğmğr st< muz {indğr udşljndm´ uauçşmrvzşğ^ udşljzşlnf nğ hrır vuğı+zşz nğ uwe uauçşmrvzşğ nğşdt ünğ,npndkrdz rğumuzujzşz!

Zu.uüuar uwi .+i=şğg =zzueuındşjuz At-It-Ytjr auw şğşiyn.uz Muğ+ Yuwluzr mnpst nğ aşışdşul üğuxndsg gğud Kfrkkgğ-r rğ t<rz fğuw$ {Tğınpuz şğtm şğşmnwşuz^ uışlndkşusç lşjndz şlnwkr gzkuj=rz euğqşul ünğ,u,şj {indğr udşljndm´ uğıuwuwındkrdzg!

Uwe uğıuwuwındkrdzg mg ünğ,u,ndr {auwnj jşpuihuzndkşztz´ yğmndu, nğçşğg uznduzşlnd ausuğ^ rzvhti +ğrzum rs sş,suwği! Ustz uzüus şğç mg lişs uwe uğıuwuwındkrdzg^ sşğ ftğ=şğg euğqşul m'uğrdzrz! Uirmu buı uzündk uğıuwuwındkrdz t´!


Uığhtwouzjr =upu=umuz ünğ,rv Kn)r= Öndl)r=uğnf

.zeğuwuğnwj nd sıuanürv wuwıuğuğndkrdz gğud

{AUWUİIUZR ND UIĞHTWOUZR SR>ŞD

HUIŞĞUÖSG UZ:NDİUYŞLR T$$$´


Uığhtwouzr Uğıu=rz Ünğ,nj zu.mrz Zu.uğuğ^ =upu=umuz ünğ,rv Kn)r= Öndl)r=uğnf auğjuöğnwj sg ıulnf^ .+işjud Puğuhupşuz aumusuğındkşuz suirz^ ,uzğumbrx şd .gzeğuwuğnwj wuwıuğuğndkrdzzşğ gğud fşğ<rz öuğüujndszşğnd lnwirz ıum!

Öndl)r=uğnf wrbşjzşlnf nğ Srzi=şuz :sçumg mg wuwıuğuğt nğ auğjg htı= t lnd,ndr yndluwrz ıuğçşğumnf^ gzeü,şj nğ znwz ışiumtıg mg hubıhuzt zuşd Xndiuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğ İtğmtw Lufğnf! {Çuwj Auwuiıuzr erğ=nğnbndsg ıuğçşğ t! Şkt Uığhtwouz gzendzr {.upr uwe muznzzşğ´g nd buğndzumt çuzumjndkrdzzşğg^ gzendzu, hrır glluw auwmumuz mnpsr kşlueğu, +ğumuğüg´^ giud Öndl)r=uğnf!

Giı rğşz^ Srzi=şuz :sçumg mg ynğqt sr<rz şöğg yzıxşl^ çuwj auwmumuz mnpsr =uwlşğg fıuzüudnğ şz Uığhtwouzr ausuğ!

Kn)r= Öndl)r=uğnfr wuwıuğuğndkrdzzşğtz ustztz ,uzğumbrxg mg fşğuçşğtğ huışğuösr auduzumuzndkşuz! Giı rğşz^ auduzumuz huışğuösr huğuüuwrz Zu.r<şduzz ul muğşdnğndkrdz ndzr^ =uzr nğ uwe bğ<uzg mg üızndr Şğşduztz 40 =rlnsşkğ aşxudnğndkşuz fğuw şd Auwuiıuz mğzuw ağkrxumn,ndkşuz şzkuğmşl uwe anpuıuğu,=g! {Rs muğ,r=i uwz t nğ auwmumuz mnpsg mg huığuiındr huışğuösr şd uznz= u_wl mşğhnf m'ndöşz ünğ,u,şl huışğuösr aşxuzmuğzşğg! Uwehrir auduzumuz huışğuösr sg gzkuj=rz auwmumuz =upu=umuz fşğzu.udg m'ndöt çuz sg gzşl uığhtwouzumuz mnpsrz fzuişlnd ausuğ! Şkt qu.nprz nd huğındkrdz mğşz^ uhu hrır sşpueğşz rğşzj xuösufuğumuz eubzumrj Xndiuiıuzg nd hrır uzjzrz Uğşdsndı=rz mnpsg! Htı= t auimzuz= nğ huışğuösg uz.ndiuyşlr t! Sşğ auiuğumndkrdzg htı= t huığuiındr huışğuösr^ =uzr nğ huışğuös hrır glluw n_v sruwz Puğuhupr st<^ uwl hrır ıuğu,ndr şğmnd şğmrğzşğnd% Auwuiıuzr nd Uığhtwouzr usçnp< ıuğu,=rz´^ şöğumujndj Öndl)r=uğnf!


WUĞNDKRDZ BUZLR SUĞSRZG

 ANPRZ WUZQZNDŞJUD HULG?LGR ÜŞĞŞÖSUZUIUZ GZIUZŞMUZ EUSÇUĞUZRZ ST>


Mtırmyubuwr İ$ Wnfauzzti şmşpşjdnw Kupuwrz :nğandğer Uışzuhşı^ ausuwz=uwrz ünğ,rv Wuğndkrdz Buzlg^ nğ şğtm lndiuçujrz rğ uv=şğg yumşj İ$ Yğmrv Uöüuwrz Arduzeuznjrz st<^ anprz wuzqzndşjud znwz +ğz rim Hulg=lgr üşğşösuzuıuz gzıuzşmuz eusçuğuzrz st<!

Wuğndkrdz Buzlg suaujud öna şğkulnf ?nğnzu cuağr ausuouğumrz^ ndiır wndpuğmudnğndkrdzg nd kupsuz muğüg muıuğndşjud ?nğnzu cuağtz fuğumndu,zşğnd suanduz huğuüuzşğndz ausuğ mrğuğmndu, muznzuüğndkşuzj ığusueğndkşuz ausuquwz! Huwsuzzşğg uğıumuğü trz! Wndpuğmudnğndkrdzg ışpr ndzşjud şğtm mti+ğt şı= cusg 15$00rz Hulg=lgr Üşğşösuzuıuz st<! Aumuxum nğ ausuouğumr uwi huwsuzzşğnd zşğ=şd wndpuğmudnğndkrdzzşğg mg muıuğndrz sşğqudnğzşğnd işps bğ<uzumr st<^ Wuğndkrdz Buzlgr wrbuıumrz wuğüuz=r fşğ<rz ındğ= suındjuzşlnd ausuğ çuösndkrdz sg audu=ndu, tğ Hulg=lgr üşğşösuzuıuz st<! Çnlnğz ul ersumzşğ mg mğtrz rğşzj ets=rz!

Wndpuğmudnğndkşuz zu.uüuaşj Usşz$ İ$ Huığruğ= Auwğg! Zşğmuw trz Huığruğ=uğuzr Erduzuhşı Üşğh$ I$ Kukndl ;$ Fğe$ Uzndbşuz^ Üşğh$ I$ Öu=tni ;$ Fğe$ *auzşuz^ Anüb$ I$ Bznğa= Uçp$ I+zrmşuz şd ?uauzuw Auwğşğ!

Ausuwz=uwrz çuösukrd auiıuındkrdzzşğnd uzndznf ,upmşhiumzşğ pğmndu, trz üşğşösuzuındz! Npçujşulr uwğrz% T+ctz Buzlg şd endiığg% Üuğrz^ uzs.rkuğ froum ndztrz! Nğerz% Fğtcg şd Wuğndkrdz Buzlgr iğıumrj gzmşğzşğg şd Kupuwrz :nğandğezşğnd Uışzuhşı şd uzeuszşğ^ muzüzu, trz euüuprz =nf nd mg aşışdtrz uğuğnpndkşuz!

Huığruğ= Auwğg eusçuzumuz v.+işjud! Uğuğnpndkşztz şı= Npçujşulr suğsrzg anprz wuzqzndşjud euğqşul Huığruğ= A+ğ zşğmuwndkşusç!

Uzüus sg şdi .nğ judumjndkrdz mg wuwızşz= npçujşulr uwğrrz% Irmrz T+ctzrz^ ıuğuçu.ı s+ğ şd öudumzşğndz% Üuğrzrz nd Fğtcrz!

Srdi mnpst^ Kndğ=rnw Zu.uüuandkşuz aupnğeumjndkşuz çuczr zu.uüua (uağtıırz Ulkndzr şd Fuüg)zşğnd Gzeauzndğ Iz+ğtzndkşuz mnpst judumjuüğşğ ağuhuğumndşjuz Kfrkkgğ-r fğuw! {Judnf ışpşmujuz= nğ ?nğnzuwr fuğumr aşışduz=nf suauju, t Auwmumuz Fuüg)zşğnd Srndkşuz Uışzuehrğ Wuğndkrdz Buzlg! Mg judumjrz= rğ uwğrrz% Irmrz T+ctzrz^ gzıuzr=rz nd usçnp< auw ausuwz=rz´^ üğşj (uağtıırz Ulkndz!

Fuüg)zşğnd Gzeauzndğ Iz+ğtzndkşuz judumjuüğrz st< ul fbıumjndkrdz mg wuwızndtğ npçujşulr gzıuzr=rz nd auw ausuwz=rz!


FBIUMJNDKRDZ


Mtırmyubuwr İ$ Wnfauzzti şmşpşjdnw Anüşdnğ Anfrdg^ Kupuwrz :nğandğeg^ Önduğkznj Ehğuj Eui şğüvu.ndsçg^ Up=uıu.zus Suğsrzg^ Irmzuzj Wuzqzu.ndsçg .nğ judnf mg wuwızşz kt rğşzj wnwc irğşjşul Uışzuhşı^ çuğşmus^ gzmşğ^ şpçuwğ


IRUĞ

WUĞNDKRDZ BUZLGZ

rğ anürz uduzeşj Şğmzudnğ A+ğ qşx=şğndz st<!

Uz şpud ausuwz=ri cğu<uz nd uzqzndğuj ,uxuz^ muıuğşj uwz rzv nğ htı= t gztğ şd udşlrz^ v.zuwşj ustz ışium önanpndkrdz^ nğhtiör çuğqğ huat anüşdnğ^ uöüuwrz şd sbumndkuwrz uğct=zşğg şd +ğrzum auzeriujud buışğndz!

Şğç sşğ irğşlr şpçuwğg m'ndpuğmşz= ethr wudrışzumuzndkrdz^ mg supkşz= nğ Uiındu, şğmzuwrz auzüriı huğüşdt rğşz şd İndğç Anüdnw s.rkuğndkrdzg bznğat rğ irğşlr mnpumjrz% T+ctzrz^ s+ğ% Irmrz Şpriuçtkrz^ öudumzşğndz% Üuğrzrz nd Fğtcrz şd çnlnğ uöüumuzzşğndz nd çuğşmuszşğndz!


KUPUWRZ :NĞANDĞE İ$ WNFAUZZTİ ŞMŞPŞJDNW ŞD IZ*ĞTZ :NĞANDĞE ÖNDUĞKZNJ EHĞUJ EUİ ŞĞÜU:NDSÇR

MTIRMYUBUWR


{(ğrıgs Aundi´ rğuduhubıhuz muösumşğhndkşuz znğ ışpşmuürğg

AUWUİIUZ UĞQUZUÜĞŞJ HUISNDKŞUZ ST> USŞZUÇUĞQĞ JNDJUZRBG


{(ğrıgs Aundi´ rğuduhubıhuz muösumşğhndkrdzg ağuhuğumşj zu.mrz :nğağeuwrz hşındkrdzzşğnd suirz cnpnfğeufuğndkşuz çuğşludsuz fşğuçşğşul znğuünwz ışpşmuürğg^ ndğ üzuauıuz=r sş, çucrz m'şğkuw Auwuiıuzrz nd mg zbndr nğ muğşdnğ qşx=çşğndszşğ uğquzuüğndu, şz fşğ<rz şğmnd ıuğrzşğnd gzkuj=rz! {Auwuiıuz uğquzuüğu, t uwihrir ışpşmuüğşğnd st< usşzuçuğqğ jndjuzrbg´^ üğndu, t öşmndjsuz st<! Mg zbndr nğ sş, wuxu<gzkuj muw gzığndkrdzzşğ muösumşğhşlnd şd mubuxumşğndkşuz ets huw=uğr nlnğızşğndz st<^ çuwj euıumuz ausumuğür bndğ< öuğüujndszşğg sıuanündkrdzzşğnd ışp ındu, şz ışpşmuüğr aşprzumzşğndz s+ı!

{(ğrıgs Aundi´ mnv m'ndppt nğ u<umjndkrdz jndjuçşğndr Auwuiıuzrz^ nğhtiör uwi şğmrğg muğşzuw aö+ğujzşl +ğtz=r üşğumuwndkrdzz nd rğudumuz arszuğmzşğg^ zuşd muğşzuw fşğ<zumuzuhti yn.şl mubuxumşğndkşusç {zşğ,,ndu,´ ausumuğüşğg^ uğeuğujzt cnpnfndğer umzmulndkrdzg şd usğuhzet fiıuandkrdzg!


Şğtm uzzu.ueth uzqğşd ışpuj suwğu=upu= Şğşduzr st<

FŞZŞIRMG YUM T^

ÇUWJ ŞĞŞDUZG FŞĞU;NDŞJUD FŞZŞIRMR$$$


Şğtm şğşmnwşuz cusşğndz Şğşduzjrzşğ ets wuzersuz szujrz uzzu.ueth nd wnğeuxuı uzqğşdr sg aşı^ nğ npnpşj suwğu=upu=r çuösukrd ynpnjzşğg! {Fşzşırmg yum t^ çuwj Şğşduzg fşğu,ndşjud Fşzşırmr^ nğnfaşışd muğü sg ynpnjzşğnd st< nd hnpnıuzşğnd fğuw rz=zubuğcnf şğkşdşmşlg^ srzvşd uzüus +k+hrdinf şğkşdşmşlg uzmuğşlr mus buı ecnduğ tğ! Uwe cusşğndz srum yğmndkrdzg hrır glluwrz fşzşırmşuz <ğuwrz +k+hrdizşğg^ çuwj Auwuiıuz uwehrir +k+hrdizşğ vndzr´^ aşüzuz=nf mg üğtrz muğü sg kşğkşğ!

Zbndşjud nğ uzqğşdu<ndğşğg aşxujznp mnwndprzşğnd .zerğg şğmuğ ıuğrzşğ uzlnw, mg szuw^ znğ auğjşğ iışp,şlnf şğmğr st<!

Şğtmnduw uzqğşdr aşışduz=nf uzqğşdu<ndğnf npnpndşjud zuşd Fuğvuhşı Yubrzşuzr ub.uıumuösr hubı+zşuzşğnd rz=zubuğczşğnd muwuzuışprz! Uğıumuğü Rğufroumzşğnd Zu.uğuğndkşuz ub.uıumrjzşğ eth=r fuwğ üujrz şd +üzşjrz nğ rz=zubuğczşğg auzndrz uwe fuwğtz!


Lrçuzuzşuz şd sr<uöüuwrz +ğuürğ - wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz

*ĞNDUZ AŞI - 20

UB:UĞAG ŞD SŞZ?% SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF-JUDŞĞNF

Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ


Որքան մագլցին թիւերը Քորոնայէ մահացողներու եւ այդ համաճարակով վարակուածներու, որքան երկարի պատուաստանիւթի փորձարկումներու արդիւնքով ոչ ամբողջական կամ կիսովին յաջողութեան գրանցումները որոշ պատրանքի հորիզոնին վրայ, այնքան մարդկութիւնը կ'ուղղուի մտմտուքներու մօրին կամ մօրտին մէջ: Եւ որքան մտմտուքները, մտահոգութիւններն ու մտատանջութիւնները ընկղմին գեհենակուլ երախին մէջ տնտեսական սուր ճգնաժամի, աշխարհի չորս ծագերուն, այնքան կը խորանայ իրարու հանդէպ մարդոց անհանդուրժողականութիւնը, իրերամերժ կեցուածքները, անվստահութեան վիհը, յարձակողապաշտութեան (ակրեսիւութեան) տոկոսը՝ ժողովուրդները իրարու դէմ հանելով նոր ընդհարումներու, պատերազմներու, բնաջնջման անասնային քաղաքականութեան...:

Աշխարհի ամէնէն հզօր պետութեան՝ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու նախագահ Տանըլտ Թրամփ, երէկ առաւօտ «Էյ. Պի. Սի» ամերիկեան հեռատեսիլի կայանին հետ իր ունեցած հարցազրոյցին մէջ ըսաւ, որ չի կրնար քնանալ գիշերը, քանի որ անքնութիւն կը զգայ հազարաւոր ամերիկացիներու մահուան պատճառ եղող Քորոնային պատճառով: Արիզոնայի նահանգին մէջ կատարուած այս հարցազրոյցը իր վրայ կեդրոնացուց նախագահ Թրամփի՝ շատերու կարծիքով «տածած գթասրտութիւնը» ամերիկացի ժողովուրդին նկատմամբ, երբ նախագահը քանի մը անգամ կրկնեց ըսելով, թէ Քորոնային պատճառով «երբեք քուն չունի գիշերները»: Խօսքը ուղղելով ամերիկացի ժողովուրդին, ան աւելցուց, որ խորապէս կը ցաւակցի հազարաւոր ամերիկացի քաղաքայիններու մահացածներու հարազատներուն, ընդգծելով որ ամերիկացի ժողովուրդը այսօր ունի «մէկ թշնամի»՝ «Քովիտ-19»-ը, զոր «պէտք է տապալել ամէն գնով», նոյն ատեն յոյս յայտնելով, որ ինք ամէն ջանք պիտի ընէ ամենակարճ միջոցին վերականգնելու երկրին տնտեսութիւնը, պիտի բարելաւէ մանաւանդ խոնարհ ու համեստ պայմաններու մէջ ապրող ժողովուրդին վիճակը:

Քաղաքական առումով, դէտերու ուշադրութենէն չվրիպեցաւ Թրամփի «մէկ թշնամի»ն՝ «Քորոնա»ն: Օրինակի համար, ան չյիշատակեց «թշնամիներ» Չինաստանն ու Իրանը: Առաջինին դէմ՝ «Քորոնա»ն տարածելու եւ մանաւանդ Ամերիկայի «տնտեսութիւնը քայքայելու» յանցանքով. երկրորդին դէմ՝ անոր միջուկային ծրագիրը թաքցնելու եւ միջազգային ահաբեկչութիւնը հովանաւորելու եւ ֆինանսաւորելու մնայուն ամբաստանութեամբ:   

Մարդկայնական զգացումներ փայփայելու առումով, նախագահ Թրամփ արդեօ՞ք լսած կայ, կամ կարդացա՞ծ է հնդիկ համամարդկային գրող, փիլիսոփայ բանաստեղծ, վիպագիր, պատմուածագիր, թատերագիր, ուսուցիչ, թարգմանիչ, երաժիշտ ու երգերու հեղինակ, խմբավար, ակնարկագիր, պենկալեան լեզուով արարող Ռապինտրանաթ Թակորը (Հնդկաստան, Կալկաթա, 7 Մայիս 1861 – Կալկաթա, 7 Օգոստոս 1941), որուն ծննդեան տարեդարձն է այսօր՝ 7 Մայիսին: Հանճարեղ բանաստեղծ, իր մայրենի լեզուէն բացի տիրապետած անգելրէնի, ֆրանսերէնի, իտալերէնի, լատիներէնի եւ գերմաներէնի, բազմահմուտ գրական գործիչ ու սրբակեաց անձնաւորութիւն մ'արդարեւ, որ իր շրջապատին կողմէ կոչուած է «հրաշք մանուկ», վասնզի հազիւ 10 տարեկան մանուկ՝ գրել սկսած է ինքնուրոյն բանաստեղծութիւններ, երեք տարի ետք ալ աշխատակցիլ իր երէց եղբօր խմբագրած գրական թերթին: Ազգերու եւ ժողովուրդներու միջեւ եղբայրութեան ու սիրոյ շաղաղը իր արեան կայլակներով իր ստեղծագործութիւններուն մէջէն ցոլացնող այս հիւմանիսթը, 1913-ին հանդիսացած է Գրականութեան Նոպէլեան մրցանակի, որ առաջին անգամ կը շնորհուէր ոչ եւրոպացի գրողի մը՝ իր «Կիթանճալի» կամ «Զոհաբերութեան Երգեր» (Ձօներգութիւն)  բանաստեղծական երկին համար: Բանաստեղծ Վահէ-Վահեանի կողմէ անգլերէն բնագիրէն բծախնդրօրէն թարգմանութեամբ եւ հայացումով, 1985-ին Պէյրութի մէջ լոյս տեսաւ Թակորի «Պարտիզպանը», «Կիթանճալի» եւ «Մրգահաւաք» քերթողագիրքերը, որոնցմէ «Մրգահաւաք»ի վերջին 86-րդ հատուածը՝ «Գոհաբանութիւն»ը կու տանք այս առիթով, որուն մէջ մեծ բանաստեղծին հնչեցուցած կարգ մը միտքերը երէկ ապշեցուցուցիչ արտայայտութեամբ բարձրացուց նախագահ Թրամփ՝ հարկաւ առանց դոյզն բաղդատութեան մարդասէր ու Աստուածաշնչեան սէրով ակաղձուն այն խոր զգացողութեամբ հոգիին հետ, որ Ռապինտրանաթ Թակորինն է.-      

Բոլոր անոնք կը քալեն ճամբէն մեծագարութեան,

          ճզմելով խոնարհն իրենց քայլին տակ,

          ծածկելով մատղաշ մարգերն աշխարհի

         իրենց արիւնոտ ոտնահետքերով,

թող ուրախանա՛ն, տան քեզի փառք, Տէ՛ր,

          քանզի իրենցն է օրը այսօրուան:

Բայց գոհ եմ ես որ իմ բախտս է կապուած

          խոնարհներուն հետ որ կը տառապին,

          կը կրեն փշրող բեռը զօրութեան,

          այլ ե՛ւ կը ծածկեն դէմքերը իրենց

          ու կը խեղդեն լացն՝ առանձնութեան մէջ:

Գոհ՝ քանզի մէն մի զարկն իրենց ցաւին

          իր տրոփն ունի անխոյզ խորութեան մէջ քու գիշերիդ,

          ու կը կուտակուի ամէն նախատինք՝

          լռութեանդ ծոցին մէջ մեծափարթամ:

Ու վաղն իրե՛նցն է:

Ո՛վ դուն Արեգակ, ծագէ՛ արիւնող

          սիրտերուն վրայ, որ կը բողբոջին

          ծաղիկներուն մէջ արշալուսային,

          ու ծագէ՛ նոյնպէս՝ ա՛լ մոխիր դարձած

          մեծագարութեան շուայտ խնճոյքին վրայ ջահազարդ:

Արդարեւ, հայ գրականութեան մէջ, թակորեան համամարդկային ապրումներու սօսափիւնէն հանգիտութիւններ կան Մեծարենցի («Տո՜ւր Ինծի, Տէ՜ր, Ուրախութիւնն Անանձնական»), Տէրեանի («Հրաժեշտի Գազէլ») եւ Թէքէեանի («Աղօթք՝ Վաղուան Սեմին Առջեւ») քերթողութեան մէջ, խորազգածութեան երանգներու արշիպեղագոս մը կազմեն թերեւս, որ քնարերգութեան քրքմաբոյր շնչառութիւնը մութէն լոյսին բերող, մարդասիրութեան թրթռումներու աղօթք-աղաչանքը անհունացնող խորհուրդներ են՝ կարօտագին սպասումներու եւ վճիտ սէրերու սարսուռներով պատարուն: Չեմ միտիր սակայն ազդեցութիւններու փշրանքներ բերել Մեծարենցէն ու Տէրեանէն, որոնց գլխաւոր մատեանները՝ «Ծիածան»ը, «Նոր Տաղեր»ը եւ «Մթնշաղի Անուրջներ»ը արդէն լոյս տեսեր էին 1908-ին, Թակորի յիշեալ երկերէն տարիներ առաջ, ոչ ալ Թէքէեանէն՝ որուն «Աղօթք՝ Վաղուան Սեմին Առջեւ»ը (1930) եւ միւս դիւանները՝ իբրեւ համամարդկային ու ազգայնաշունչ բաբախումներով գեղարուեստական անզուգական յղացքներ, կը դասուին համաշխարհային գրականութեան գոհարներու շարքին:

Անշուշտ ոչ միայն Տանըլտ Թրամփ կը տառապի անքնութենէ՝ Քորոնային պատճառած համաշխարհային աղէտին պատճառով, այլ՝ իրմէ շատ առաջ՝ համամարդկային գրողները, արդարապահանջ մարտիկները, աշխարհասփիւռ արուեստագէտները, կրթական ու մշակութային գործիչները, գիտութեան զարգացման նուիրեալները, բժիշկներու բանակն ու մտաւորականութիւնը, «հացի զոհ» բանուորներն ու աշխատաւորները, իսկակա՛ն խաղաղութեան տարածիչները, որոնք այսօր ինկած են ճիրաններուն մէջ համաճարակին, որ օրըստօրէ մոլեգին կը բարձրացնէ թիւը վարակուածներու եւ մահացածներու: Նոյնինքն Թրամփի Ամերիկան, Լիբանանի ժամով այսօր առաւօտեան ժամը 7:00-ի դրութեամբ, կը շարունակէ գրաւել առաջին դիրքը աշխարհի ամենամեծ թիւով վարակակիրներու եւ մահացածներու՝ 1.263.183 եւ 74.807: Յաջորդաբար նոյն յարաբերականութեամբ առաջին տասնեակին մէջ կ'իյնան Սպանիան՝ 253.682 եւ 25.857, Իտալիան՝ 214.457 եւ 29.684, Միացեալ Թագաւորութիւնը՝ 201.101 եւ 30.076, Ֆրանսան՝ 174.191 եւ 25.809, Գերմանիան՝ 168.162 եւ 7.275, Ռուսաստանը՝ 165.929 եւ 1.537, Թուրքիան՝ 131.744 եւ 3.584, Պրազիլը՝ 126.611 եւ 8.588, Իրանը՝ 101.650 եւ 6.418: Իսկ Հայաստանի մէջ վարակակիրներու թիւը կը հաշուէ 2.782, մահացածներու թիւը՝ 40:

Լիբանան՝ ուր ցարդ կան 750 վարակակիր եւ մահուան 25 դէպք, երէկ, նախագահական պալատին մէջ հանրապետութեան նախագահ զօր. Միշել Աունի հրաւէրով ներկայ եղան երկրի քաղաքական գլխաւոր  կուսակցութեանց պլոքներու ղեկավարները (եղան քանի մը բացակայողներ ալ), որոնք քննարկեցին երկիրը տնտեսական ու ելեւմտական անկումային ճգնաժամէն դուրս բերելու կարելիութիւնները: Այս գծով, նախագահ Աուն ըսաւ, որ ճգնաժամէն դուրս գալու համար միջազգային դրամական ֆոնտին Լիբանանին բերելիք օժանդակութիւնը կը համարուի պարտադիր անհրաժեշտութիւն:

Շատ կը խօսուի եւ մամուլի մէջ յաճախ կը գրուի, թէ աշխարհ Քորոնայէն ետք երբեք պիտի չըլլայ Քորոնայէն առաջուան պատկերին պէս:

Արդեօք Թրամփ, Ճոնսըն, Փութին եւ միւս մեծ տէրութիւններու պետերը պիտի փոխուի՞ն Քորոնայէն ետք, թէ՞ պիտի անսան Թակորի գոհաբանական աղօթք-աղաչանքին, ու ա՛լ չքալեն «...ճամբէն մեծագարութեան ու չճզմեն խոնարհն իրենց քայլերուն տակ...»:

Բաղձալի է, որ «մեծեր»ուն անքնութեան տառապանքը ի վերջոյ կը փրկէ մարդկութեան, աշխարհի ժողովուրդներու տառապանքները...:   

«ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ

dzaghig2004@yahoo.com