ՆՈՐ
ԼՈՒՐԵՐ    ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ     ԳԻՐՔԵՐ   ԱՐԽԻՒ   ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ     ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ  
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail
81. Տարի

ԳԻՐՔ

ԱՐԽԻՒ - 13 ՆՈՅԵՄԲԵՐ 2020 © NorMARMARA 2001 - 2020
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail

?nğnzuwr ausuouğumr şğmğnğe ulr=g udşlr fıuzüudnğ t usçnp< ub.uğar st<

KNDĞ?RNW *ĞUMUZ EĞNDKŞUSÇ AUİIUINDU; ARDUZEZŞĞND KRDG AUİUD 3000R İUASUZRZ


?nğnzuwr ausuouğumr şğmğnğe ulr=g udşlr fıuzüudnğ t kt_ suğenj uxnp<ndkrdzg .ukuğşlnd^ kt_ ub.uğar st< ızışindkrdzzşğg mnğ,uzşlnd ışiumtıt! Huınduiıg eşx vt üızndu, nd fıuzüudnğ uwi cuağg mg buğndzumt .lşl suğemuwrz mşuz=şğ^ ihuxzul uxnp<ndkşuz nd şğçşsz buı ecnduğ fşğumuzüzşlr fzuizşğ huıouxşl znwzrim uwzhrir suğenj^ nğnz= mnpszumr nğşdt arduzendkrdz vndztrz srzvşd fuğumndrl! Çnlnği ul uzürğ ürışz= muznzzşğg^ çuwj uğeş+= =uzr#z t nğ orbe mşğhnf mg ünğ,ueğt uwz rzv nğ mg huauz<ndr rğşzjst! Uzıuğumnwi buışğ mg buğndzumşz lndğ<r vuxzşl arduzendkrdzg nd nğhti {uzışiuzşlr mus uxuzj zbuzzşğnd fuğumumrğzşğ´ mg ıuğu,şz cuağg^ fıuzür ıum knplnf ndğrbzşğnd uxnp<ndkrdzg! Uauöuzüuwrz mujndkrdzg$ Şdğnhuwr sş, şğmrğzşğnd st< +ğumuz srzvşd 20 auöuğ znğ fuğumumrğzşğnd suirz mg .+indr^ çuğqğuju, t zuşd sşxznpzşğnd krdg! Izışindkrdzzşğ mg =uw=uwndrz^ zrdkumuz buı sş, çşx sg mg szuw muxufuğndkrdzzşğnd ndişğndz fğuw nd şlsıumuz ıuüzuhr endx mg çuzuw şğmuğucusmtı aşxuzmuğnf!

;uz+k t nğ arduzendkşuz euğsuzndsg uwz=uz ul erdğrz vt^ ığndu, eşpşğg ,uzğ şz nd üşğumbrx sş,usuizndkşusç^ uğşuz sumuğendsr .zerğ mg iışp,şz arduzezşğnd s+ı^ ousçuw mg çuzuz şğumuwrz .juzndszşğnd şd mnpszumr uwl .zerğzşğnd! Uznz=^ nğnz= ıuxuhşjuz uwi arduzendkşztz^ buı lud mg auimzuz kt r#zv tğ sua nd mşzuj huw=uğg% arduzeuznjr işzşumzşğnd st<^ ndğ gzıuzr=tz n_v stmg mğzuğ gllul rğşzj =nf! Uwn_^ buışğ kşkşd uzjndju, şz arduzendkrdzg^ buışğ znwzrim fuğumumrğ şpu, şz^ çuwj uxuzj u.ıuzbuzr fuğumg ıuğu,u, şz rğşzj bndğ<^ çuwj şğç ürızulnf auzeşğq fuğumumrğzşğ mg buğndzumşz rğşzj {ünğ,g´ gzşl^ uırmu euıuhuğışlr t çnlnğ uxndszşğnf!

Kndğ=rnw st< şğtmnduw eğndkşusç auiıuındu, znğ arduzezşğnd krdg s+ışju, t 3000r iuasuzrz$ şğtm uwe krdg 2841 tğ^ çuwj uirmu^ rzvhti =uzrji üğşjrz= n_v kt fuğumumrğzşğnd^ uwl krdz t uwz suğenj^ nğnz= n_v kt fuğumndu, şz^ uwl arduze şz nd uxzndu, şz euğsuzndsr ıum!

Ünğ,ueğndkşuz eğndşjuz znğ iuasuzuyumndszşğ şd rzvhti üğşjrz= uğetz uğürlndşjud ynpnjr st< ,.şlg! Ürıumuz :nğandğeg m'git nğ buı ışprz nğnbnds sgz t nğ gzendzndşjud muxufuğndkşuz mnpst% muğü sg =upu=zşğnd ausuğ^ =uzr nğ auöuğudnğzşğ ,.u.nır ,nd.r aşı sruirz uxuı+ğtz fuğumr cuağz ul mg ıuğu,şz ani nd anz! Ürıumuz .nğandğeg mg wuzqzuğuğt nğ suğerm^ anz ndğmt irmuxr ,nd.r anıg m'uxzşz^ yu.vrz uwe fuwğtz^ yu.vrz =nftz uwz suğenj^ nğnz= ,.u.nı mg ,.şz^ =uzr nğ ,.npzşğ wuou. mg auöuz nd mğzuz uxuzj u.ıuzbuz ndzşzulnd cuağg ıuğu,şl! Arsu ,.şlnd uğüşl= muw nd uznz= nğnz= vuziuz uğüşl=rz^ hrır huıcndrz 900 lrğu ındüuz=nf!


İtğmtw Lufğnf şğtm auğjuöğnwj ındud

xndiuiıuzşuz nd +ıuğşğmğşuw lğuındusr<njzşğndz

{Ş*KG BĞ>UZZŞĞND HUIMUZŞLRNDKŞUZ SUİRZ

HUIĞUZ?ZŞĞ HTI? VT GLLUWRZ$$$´


Ağueueuğr auiıuındstz şı= Xndiuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğ İtğmtw Lufğnf şğtm auğjuöğnwj ındud xndiuiıuzşuz nd +ıuğşğmğşuw lğuındusr<njzşğndz^ uzeğueuğqud puğuhupşuz huışğuösrz^ ağueueuğrz^ auğjr lnd,suz nd .upupuhuazşğnd auğjşğndz! İınğşd mg ağuıuğumşz= Lufğnfr auğjuöğnwjtz muğşdnğ auındu,zşğ$-

\\\

- Lşxzuwrz Puğuhupr muğüufroumr suirz!

Lşxzuwrz Puğuhupr muğüufroumg hrır nğnbndr ıuğu,=ubğ<uzr uöüuwrz nd mğ+zumuz muösr auğjr lnd,ndstz şı=! Muğüufroumg hrır nğnbndr Puğuhupr st< uöüuwrz-mğ+zumuz ausşğub.ndkrdz fşğumuzüzşlt şı=! Giı Lufğnfr^ rğşz= uğndşiıumuz nğşdt cusmtı vşz iuasuzşğ!

- Kndğ= .upupuhuazşğnd auğjg!

Kndğ=ruwtz nşdt .upupuhua hrır vglluw Puğuhupr st<! Kndğ= erınğezşğnd buğcndzumndkşuz iuasuzzşğg hrır iuasuzuyumndrz xndi-kğ=umuz ausuışp szuwndz erıuğmndsr mşeğnznf! Uwe mşeğnzg hrır ünğ,t uığhtwouzumuz ıuğu,=r st<^ n_v kt aumusuğındkşuz ıuğu,=tz zşği! Üulnf Kndğ=ruwtz azvnp uwz wuwıuğuğndkrdzzşğndz^ giı nğnzj kndğ=şğ hrır ub.uırz uwz znwz eğndkşusç^ rzvhti xndişğg^ uhu .+i=g sruwz uwe mşeğnzr suirz t!

- Puğuhupşuz auğjr lnd,suz aşxuzmuğzşğnd suirz!

Puğuhupşuz auğjr bndğ< huwsuzudnğndu,ndkrdzzşğg usndğ arsşğ mg iışp,şz lnd,suz ünğ,gzkujg wuxu< spşlnd ausuğ!

- Puğuhupşuz znğ huwsuzudnğndu,ndkrdzzşğnd ıuğçşğndkrdzg!

Xndiuiıuzr sr<znğendkşusç muwuju, fşğ<rz huwsuzudnğndu,ndkrdzzşğg zu.nğezşğtz mg öuzuöuzndrz^ =uzr nğ ıuğu,=ubğ<uzr st< rğufroumg srbı erıuğmndsr ıum hrır glluw!

- Uığhtwouzrz uzju, anpşğnd suirz!

Şkt wu<nptrz= puğuhupşuz auğjnf erduzuürı+ğtz udşlr bndı ausuquwzndkrdz ünwujzşl^ Hu=ndrz m'uzjztrz arzü bğ<uzzşğg^ uhu% şğmnd=g^ çuwj .upup ousçnf! Sşz= mg zu.gzığtrz= nğ aumusuğındkrdzg lnd,nds üızt uwz imöçndz=zşğnd arsuz fğuw^ nğnz= sbumndu, şz ŞUAMr Srzi=şuz :sçumr mnpst^ uxuzj uwi huışğuösrz!

- Lufğnf bşbışj nğ ş+kg bğ<uzzşğnd huımuzşlrndkşuz suirz huığuz=zşğ htı= vt glluwrz!

- Uzüus sg şdi mg bşbışs nğ uwz huığuz=zşğg^ giı nğnzj ş+kg bğ<uzzşğg htı= t wudtı szuwrz uwz froumr st<^ rzvhrirz trz stm-şğmnd usri uxu<^ htı= vt glluwrz! Huıui.uzuınd rb.uzndkrdzzşğg htı= t çzumvndkrdzg huığuiıtrz Srzi=şuz :sçumr imöçndz=zşğndz ausuquwz^ uğüşl= gllulnf uğrdzuaşpndkşuz!

- ŞUAMr Srzi=şuz :sçumr suirz!

Şğtm .+işjuw Auwuiıuzr nd Uığhtwouzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğzşğndz aşı! Huwsuzudnğndşjuz= nğ ŞUAMr Srzi=şuz .sçumr eşğg hrır huahuzndr! Srucusuzum ausuzu.uüuazşğnd krdg udşljzşlnd ,ğuürğ sg vmuw!



ZRMNL YUBRZŞUZ ŞĞTM

:*İ? NDPPŞJ CNPNFNDĞERZ


Auwuiıuzr Fuğvuhşı Zrmnl Yubrzşuz şğtm mti+ğnduw cusşğndz .+i= ndppşj cnpnfndğerz nd suzğusuiz+ğtz zşğmuwujndj uwz öuğüujndszşğg^ nğnzj aşışduz=nf iırhndşjud iınğuüğşl ağueueuğr wuwıuğuğndkşuz ıum! Fuğvuhşır .+i=şğtz wuwızr mg euxzuw nğ şkt ağueueuğ vauiıuındtğ^ uwz uışz fıuzür ıum hrır szuğ mşuz=g s+ıudnğuhti 25 auöuğ örzndnğr^ =uzr nğ auöuğudnğzşğ szujşğ trz hubuğsuz st< nd cusşğnd auğj tğ srzvşd İışyuzumşğı auizrlg!

Şğmuğubndzv huıüustz muğşlr t =upşl Fuğvuhşır aşışdşul .+i=şğg$

\ Şi =u< ürıumjşjr nğ uwe ı.ğuaxvum huwsuzuürğg iınğuüğşlnf fıuzür ıum hrır knpnds öri n_v sruwz =upu=umuz rsuiınf^ uwl zuşd )rör=umuz rsuiınf^ çuwj rz,r ausuğ uwe huandz udşlr muğşdnğ tğ 25 auöuğ örzndnğr mşuz=g!

\ Rzvn#d ağucuğumuz vındr iınğuüğşlt uxu<^ nğnfaşışd uırmu euiul=ndkrdz hrır glluğ!

\ Uwe yuiıukndpkg v'şzkueğşğ Uğju.şuz auğjr lnd,nds^ uırmu ağueueuğr yuiıukndpk t! Puğuhupşuz auğjg mg buğndzumt uzlnw, szul!

\ Şi şd Uğju.r Zu.uüuag .ndouh vıuğu,şlnd huıouxnf t nğ uwehti mg zşğmuwujztrz= rğufroumg!

\ Sşz= gğrz= muğşlr nd uzmuğşlr ustz rzv anpr stm kröz rim yğmşlnd ausuğ^ çuwj ecçu.ıuçuğ vwu<npşjuz=!

\ Uwe yuiıukndpkg iuğiuyşlr t^ çuwj htı= vt nğ u_l udşlr iğşz= rğufroumg!

\ Yuiıukndpkg m'şzkueğt şğmukndpr% Auwuiıuzr nd Rğuzr sr<şd!

\ :upupuhuazşğg hrır uhuanfşz Uğju.jrzşğnd uzfıuzündkrdzg kt_ Uğju.r şd kt Şğşduz-İışyuzumşğı ousçnd fğuw!

\ Mg hzeşz kt rçğşd kt wuzqzşğ şs Sşpğrz^ uırmu uzaşkşkndkrdz t!


Giı Lşdnz Itğ Hşığnişuzr

UWİ HUANDZ ÜZUAUIŞLR T UXZNDUÖZ UWZ NĞ HUIŞĞUÖSG FŞĞ>UJUD$$$


Auw Uöüuwrz ?nzmğti &AU?/ eubrz=r pşmufuğ^ Auwuiıuzr uxu<rz zu.uüua Lşdnz Itğ Hşığnişuz şğtm wuwıuğuğşj nğ AU? vr suizumjrğ rb.uzndkşuz auizşlnd ausuğ spndnp uwi huw=uğrz^ rğşzj sıuanündkrdz mg huıouxt sruwz zşğ=rz huışğuösr sg fıuzüg şd arsu htı= t uxznduöz üzuauışl uwz muğşdnğ yuiıg^ nğ bznğard ağueueuğr^ huışğuösg fşğ<uju, t şd znğ önaşğ hrır vglluz!

Puğuhupr auğjr fşğ<zumuz lnd,suz ünğ,gzkujg s+ırm uhuüuwr .zerğ t nd Auwuiıuz htı= t huığuiı glluw uwe ünğ,gzkujrz^ örzndşlnf usşzuwz lğ<ndkşusç^ giud Itğ Hşığnişuz! Uz euğqşul giud nğ uwcs rb.uzndkşuz ausuğ huw=uğ muw şd rğşz= vşz ndöşğ .uxzndrl uwe .uprz!


KNDĞ?RU M'GİT NĞ

KNDĞ? :UPUPUHUAZŞĞ HRIR GLLUZ PUĞUHUPR ST>

?ğtslrz uzgzeauı mg aşğ=t


10 Znwşsçşğtz r fşğ Kndğ=rnw =upu=umuz +ğumuğür fğuw t Puğuhupr mus Uığhtwouzr aşı bysuz ü,r fğuw kndğ= .upupuhuazşğnd zşğmuwndkşuz auğjg! Kndğ=rnw rb.uzndkrdzzşğg^ suizudnğuçuğ Hubıhuzndkşuz Zu.uğuğndkrdzg =uzrji wuwıuğuğşjrz nğ Kndğ=ru kt_ işpuzr bndğ<^ kt eubır fğuw uığhtwouzjrzşğnd çuzumr mnp=rz t! Wuwıuğuğndkrdzzşğg uwz ıhudnğndkrdzg mg knpndz nğ kndğ= .upupuhuazşğ ul hrır şğkuz bysuz ür,^ çuwj Xndiuiıuz^ +ğnduw st< =uzr sg uzüus^ kt_ Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkşuz kt Zu.uüuaumuz huluır .npnfumzşğnf mg aşğ=t uwi lndğg! :upupuhua uxu=şlndkşuz Kndğ=rnw suizumjndkşuz ktsuz vt =zzuğmndu, nd uwehrir huwsuzudnğndu,ndkrdz .zeğnw uxuğmuw vt! {Mg muğ,şz= nğ gzmulndsr st< ıuğçşğndkrdzzşğ muz! :upupuhuazşğg hrır glluz xndi örzndnğumuzzşğg^ rim Kndğ=rnw örzşul ndcşğnd aşı yn.ünğ,umjndkrdzg hrır glluw Uığhtwouzr anpşğndz fğuw erınğeumuz mşeğnzr bğ<uü,nf´^ uzüus sg şdi wuwıuğuğşjrz Yndkrzr çuzçşğ Isrkğr Yti=nf nd Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğ Lufğnf! Lufğnf wuwıuğuğşj nğ uwe mşeğnzg hrır glluw bysuz ü,tz buı buı aşxnd mtır sg fğuw!


?UPU?UMUZ ETS?ŞĞND

 QŞĞÇUMULNDKRDZZŞĞ ND UÖUI UĞQUMNDSZŞĞ


Şğtm^ 12 Znwşsçşğrz^ +ğtz=nf iuasuzndu, muğür .u.ındsnf audu= muösumşğhşlnd şd rğumuzujzşlnd muimu,nf^ qşğçumulndşjuz =upu=umuz =uzr sg muğşdnğ ets=şğ^ nğnzjst buışğ zu.nğe rb.uzndkrdzzşğnd zşğmuwujndjrvzşğ trz! Şğşmnwşuz cusşğndz uznzj stm suig uöuı uğqumndşjud^ wuwıuğuğşlnf nğ aumuxum ustz rzvr^ huw=uğg hrır buğndzumndr!


YN:UZUM AUSUIUĞU; İNDÜR^ UKNXUMXRDR HUW?UĞ$$$


Şğç Puğuhupşuz huışğuösr eubır fğuw ötz=şğg lxşjrz^ zu. şd uxu< şx+ğşuw indü htı= t axvumndtğ Auwuiıuzr st<^ şxuünwz eğ+bumzşğg htı= t .nzuğandtrz nd çnlnğr =uwlşğg htı= t ndppndtrz ethr Şxuçlndğr huzktnz^ uzmu. mndiumjumuz huımuzşlrndkşztz^ uzmu. =upu=umuz auwşuj=zşğtz^ uxuzj rb.uzndkrdzzşğg irğşlnd mus virğşlnd öüujndstz^ uxuzj ıuğumuğ,ndkşztz^ çuwj$$$!

Zu.mrz rb.uzndkrdzzşğnd zşğmuwujndjrvzşğg^ uwi judulr uxrkg ünğ,u,şjrz Yubrzşuzr muxufuğndkşuz aşı aubndşwuğeuğ gllulnd^ cnpnfndğer mrğ=şğg çnğçn=şlnd^ önaşulzşğg ünğ,u,şlnf uknxumxrdr ausuğ huw=uğr imişlnd ausuğ! Öuğsuzulr t^ iumuwz Auwuiıuzr st< cnpnfndğer stm suig muğ,şi kt snxjud kt rzvht#i ıuxuhu, tğ Auzğuhşıumuz mndiumjndkşuz udşlr =uz 15 ıuğrzşğnd rb.uzndkşuz zşğ=şd!

Uwz uzqşğg^ nğnz= kuluzu, trz şğmrğg şd srlrnz ınluğzşğnd auiznp uhuğuz=zşğnf^ kuüudnğumuz epşumzşğnf çujt r çuj jnwj mndıuwrz rğşzj nd auiuğum cnpnfndğer sr<şd frag^ uwz uzqşğg^ nğnz= srlrnzudnğ ınluğzşğ lşjndju, trz rğşzj üğhuzzşğnd st< şd şğmnd=ndmti ıuğrt r fşğ huandgıu, trz rğşzj {nğ<´şğnd st< nd uxrkr mg ihuitrz^ arsu uxrd, mığşlnf st<ışp rzmu, şz şd up nd hphşp mg juzşz cnpnfndğer ftğ=rz fğuw!

Uaudnğ ,uzğ t mnğndiı judg! N_v n= mg .nğar şl=r suirz! Sruwz supq^ sruwz uöüg huxumışlnd .zerğ^ sruwz euduouz mus euduouzzşğ! Örğuğ mg sşpueğşz^ yn.uzum auimzulnd şd lişlnd kt r#zv muğşlr t gzşl uğju.r cnpnfndğer ausuğ! Uwn_^ Fuğvuhşı Yubrzşuz şd rğ ül.udnğu, muxufuğndkrdzg huıui.uz ndzr ıulr= cnpnfndğerz çuwj arsu vt cusuzumg!

Udşlr =uz 1500 örzndnğ rğ mşuz=g mnğizjndj nd Şxuçlndğr st< anpukndsçşğg eşx kuj şz^ çuwj =upu=umuz ünğ,rvzşğ mg hnxuz-mg muzvşz^ üıu, gllulnf wuğsuğuünwz huag!

Eucu"z şd euıuhuğışlr rğumuzndkrdz! Jud nd mimr,^ çuwj zuşd us+k$$$!


ZNDHUĞ U(TŞUZ%

HUINDUİIR INDŞULZŞĞG UWİ USİUFŞĞ>RZ´


Zndhuğ U)tşuzr {Snıtğzu´ gzmşğndkrdzg mg zu.uışit ?nğnzuwr ets rğ huınduiıuzrdkr ynğquğmndszşğnd fşğ<rz yndlr uxu<rz uğerdz=zşğg ağuhuğumşl uwi usiufşğ<rz!

Uwi buçukuimöçrz uğerdzudtı huınduiıuzrdkr wnwişğg usğuhzendşjuz^ şğç (uwögğ gzmşğndkrdzg wuwızşj nğ rğ huınduiıuzrdkg jndjuçşğu, t 90 ınmni uğerdzudtındkrdz% arszndşlnf ürıumuz ynğquğmndszşğnd sr<uzmşul uğerdz=zşğnd fğuw! Snıtğzu gzmşğndkrdzg huınduiır uğerdzudtındkşuz fşğuçşğşul sr<uzmşul ındşulzşğ ığusueğtlt şı=^ şğmnd usri hrır ihuit mnpszumr uöeşjndkrdzzşğnd çujumuwndkşuz fşğuçşğşul lğuındjrv ındşulzşğg zşğmuwujzşlnd ausuğ!

Giı Snıtğzu-r ül.udnğ ız+ğtz İkt)gz Huzitlr^ huınduiıuzrdkr uğerdzudtındkrdzg htı= t muöst uxznduöz 50 ınmni! Gzmşğndkrdzg ıumudrz vr ürışğ kt nğ=uzn#f uğerdzudtı t rğ iışp,u, ynğquğuğumuz huınduiıuzrdkg! {Ecnduğ t muz.uışişl uğerdzudtındkrdzg^ =uzr eşx ındşulzşğ vmuz´^ gindşjud gzmşğndkşztz!


Wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz

*ĞNDUZ AŞI - 110

UB:UĞAG ŞD SŞZ?%  SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF-JUDŞĞNF

Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ

1867-ին, Ֆեոտոր Տոսթոեւսկի կ'ամուսնանայ 22-ամայ Աննա Կրիկորիեւնային հետ (ռուս վիպագիրին գործերը սղագրող օրիորդը), որ կը թուի, թէ կ'ըմբռնէ հանճարեղ իր ամուսնոյն «խենթութիւնները»:

Իր պարտատէրերէն խուսափելու համար, Տոսթոեւսկի հիմա իր դեռատի տիկնոջ հետ Մոսկուայէն կ'անցնի Գերմանիա, Իտալիա, ապա Զուիցերիա, ապրելով նիւթապէս շատ թշուառ վիճակի մէջ:

Դեռ Գերմանիոյ մէջ, Սաքսոնի թագաւորներու նախկին մայրաքաղաքը համարուող Տրէստըն գտնուած միջոցին, Տոսթոեւսկի արդէն վատնած էր իր ամբողջ դրամը, ե՛ւ ժամացոյցը՝ Հոմպըրկի քազինոյին մէջ, բախտախաղի մէջ կորսնցնելով նաեւ իր տիկնոջ բոլոր գոհարեղէնները: Բաց աստի, ան իր ժամանակակիցներէն մէկուն՝ անուանի թատերագիր եւ վիպագիր Իվան Թուրկենեւի (որուն եւս Տոսթոեւսկի նիւթական պարտքեր ունէր) հետ կը գժտուի Ռուսիոյ հարցին շուրջ, անոր թելադրելով, որ «հեռադիտակ մը գնէ՝ աւելի՜ լաւ տեսնելու Ռուսիան...»:

35 տարի իր գրական ճանապարհորդութեան ընթացքին անխոնջ աշխատած եւ բազմաթիւ վէպերու հեղինակ դարձած Տոսթոեւսկի, իր շիջումէն նուազ քան տարի մը առաջ կ'ամբողջացնէ եւ լոյս կ'ընծայէ՝ ինչպէս նշուեցաւ՝ «Քարամազով Եղբայրները» խորագրեալ եւ իր գլուխ-գործոցներէն մէկը համարուող վէպը: Սոյն վէպին հրատարակութենէն ետք՝ որ միջազգային չափանիշով մեծարժէք երկ մըն է, Տոսթոեւսկի գրական կարմիր քղամիդը ամրակուռ կ'անցընէր մէջքին, ա՛լ իբրեւ ռուս գրական փառքերէն մին:

1878-ին սկսած եւ իր մահէն հազիւ չորս ամիս առաջ՝ 1880-ի Նոյեմբերին աւարտած յիշեալ վէպը պարբերաբար լոյս տեսնել սկսած էր «The Russian Messenger» գրական հեղինակաւոր ամսաթերթին մէջ: Վիպագիրը մտադրած էր եւ կ'ուզէր որ անիկա ըլլար առաջին մասը դիւցազներգական երկի մը՝ «Մեծ Մեղաւորի Մը Կեանքը» վերնագիրի տակ:

Արդարեւ, «Քարամազով Եղբայրները» կրքագրգիռ շաղախով թրծուած եւ փիլիսոփայական խարիսխի մը վրայ կառուցուած վէպ մըն է, որ ատակ է խորապէս թափանցելու երկնային կեանքին՝ Աստուծոյ հետ բարոյագիտական վէճեր բարձրացնելով: Անիկա աննիւթական, հոգեբանական կապ ու շարժում ստեղծող տրամա մըն է՝ ծաւալելով բարոյական պայքարներ, որոնք յառաջ կը բերեն հաւատք, սակայն նաեւ որոշ կասկածներ:

Վէպին հրատարակութենէն շուրջ 140 տարի ետք բազմաթիւ գրաքննադատներ ու գրական ականաւոր դէմքեր, գիտնականներ ու իմաստասէրներ, ինչպէս՝ գերման գիտնական Ալպըրթ Այնշթայն, աւստրիացի ջղաբան Սիկմընտ Ֆրէօտ, աւստրիացի իմաստասէր Լիւտվիկ Ուիթկընսթայն, գերման փիլիսոփայ Մարթին Հէյտէկկըր, ամերիկացի հիւմանիսթ գրող Քըրթ Վոննէկըթ, ամերիկացի վիպագիր եւ թատերագիր Քորմաք Մըքքարի, ինչպէս նաեւ Հռոմի 265-րդ երջանկայիշատակ Պենետիկտոս 16-րդ պապը հրապարակայնօրէն խօսած ու գրած են ըսելով, թէ հրապուրուած են վէպին նիւթով:

Վէպը կը խօսի պարզ դաւի մը մասին, որ առնչուած է Քարամազով ընտանիքին հօր սպանութեան: Ընտանիքին զաւակներէն մին՝ Տմիթրին, կը ձերբակալուի: Այստեղ, Քարամազով եղբայրները կը ներկայացնեն երեք երեւոյթներ մարդու նկարագիրին մէջ.- առաջին՝ պատճառը (Իվան), երկրորդ՝ յուզում եւ վրդովում (Տմիթրի) եւ երրորդ՝ հաւատք (Ալեոշա): Նիւթը գերազանց յաջողուածք մը համարուելով վերածուած է բարոյական ու հոգեկան խօսք-յայտարարութեան ժամանակակից ընկերութեան մէջ: Տոսթոեւսկի, թէեւ կրած է ազդեցութիւնը կրօնի եւ ընդգրկուած է փիլիսոփայութեան ուսումնասիրութեան մէջ, սակայն իր անձնական կեանքէն ներս պատահած դժբախտութիւն մը փոփոխութեան ենթարկած է ընթացքը «Քարամազով Եղբայրները» վէպին: 1878-ին, երբ երեք տարեկան իր զաւակը՝ Ալեոշան կը մահանայ լուսնոտութեան պատճառով՝ հիւանդութիւնը ժառանգած ըլլալով հօրմէն, մեծ վիպագիրին հոգեկան այրումն ու կոտտանքը ակներեւօրէն կը ցոլան, կը դրսեւորուին անոր գիրքին մէջ: Այսպէս, Տոսթոեւսկի իր գիրքին մէջ հերոսը կ'անուանէ Ալեոշա՝ զայն տոգորելով այնպիսի շունչով ու անոր տալով արժանիքներ, զորս նոյնինքն գրողը կը փնտռէր անոր մէջ եւ կը հիանար անով:

Յիրաւի, Լեւ Թոլսթոյի, Վիսսարիոն Պելինսկիի, Ալեքսանտր Հերզէնի, Նիքոլայ Սթրախովի եւ այլ մեծ իմաստասէրներու, գրողներու ժամանակակիցն է Ֆեոտոր Տոսթոեւսկին, որուն մեզի թողած մեծ աւանդը, երկերը դեռ դարեր պիտի խօսեցնեն իրեն հրատապութեան, այժմէականութեան մասին, պիտի սպառեն թանաքամանները միջազգային գրաքննադատներու, իմաստասէրներու, գրականագէտներու:                      

«ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ (Շար. 3 եւ ՎԵՐՋ)

dzaghig2004@yahoo.com