|
Giı Xndiuiıuzr Uhuanfndkşuz :nğandğeryn.- UĞJU:R MUĞÜUFROUMR AUĞJG ?ZZUĞMŞLND CUSUZUMG VT AUİU; IUMUDRZ |
|
Stıftışdr ausuquwz^ uwi auğjr uxzvndkşusç mnpsşğndz erğ=nğnbndszşğg rğuğst buı ıuğçşğ şz^ znwzrim Auwuiıuzr st< ıumudrz =zzuğmndszşğ ışpr m'ndzşzuz! {Şi htı= t wrbşjzşs nğ Auwuiıuz vt ouzvju, Puğuhupr uzmu.ndkrdzg! Vşi ürışğ rzvnd^ uznz= mg snxzuz uwe suirz^ iumuwz rğumuzndkşuz st< uwehti t! Aşışduçuğ udşlr lud t muğüufroumr auğjg wşıuqüşl uhuüuwrz´^ udşljndj uz! {İyndkzr= Uğstzru´ mg aupnğet nğ Stıftışd zuşd mnv ndppşj nğhtiör xndi- Lğuüğnp sg auğjndj kt Uığhtwouzr nd Auwuiıuzr ıuüzuhrz st< Kndğ=rnw eşğg vr# sıuanüşğ Xndiuiıuzg! Stıftışd huıui.uzşj nğ {xndi- |
|
KNDĞ?RNW ST> ZNĞ İUASUZUEĞNDKR#DZ$$$ |
|
Auzğuhşındkşuz Zu.uüua Tğınpuz muxufuğndkşuz zriıtz şı= +ğumuğür çşğud muğşdnğ znğ auğj sg^ nğ mg fşğuçşğr şğmğr suwğ +ğtz=rz% İuasuzueğndkşuz! Zu.uüuag wuwıuğuğşj nğ uzağucşbı t sbumşl znğ İuasuzueğndkrdz sg^ =uzr nğ nğ=uz ul nğ çuğşyn.ndszşğ muıuğndrz^ uzmuğşlr t suwğ +ğtz=tz <z<şl örzşul wşpubğ<ndszşğnd knpu, aşı=şğg! Tğınpuzr .+i=şğnf uwi ktsuwr bndğ< =zzuğmndszşğg hrır muıuğndrz St- |
|
Zurğu Ö+ağuhşuzr wuwıuğuğndkrdzg {AUWUİIUZ MG ÜIZNDR FŞĞ>RZ 30 IUĞRZŞĞND USŞZUSŞ; UĞIUÜUPKRZ AŞI ETS UX ETS´ |
|
Puğuhupşuz fşğ<rz huışğuösr uğerdz=nf uğquzuüğndu, huğındkrdzg arsu buı çuz yn.u, gllul mg kndr Auwuiıuzr st<^ ndğ cnpnfndğeg uwlşdi rğ fiıuandkrdzg mnğizjndju, t Fuğvuhşı Yubrzşuzr muxufuğndkşuz zmuısusç! Auğrdğudnğ auwuiıuzjrzşğ uwcs imiu, şz l=şl Auwuiıuzg^ Auwuiıuz uzüus sg şdi suızndu, t cnpnfndğe mnğizjzşlnd fıuzürz! Uwi ndppndkşusç muğşdnğ wuwıuğuğndkrdz sg gğu, t Auwuiıuzr st< =upu=uütı nd şğşiyn.uz Zurğu Ö+ağuhşuz! Zurğu Ö+ağuhşuz srzvşd Önduğkznj +eumuwuz üuju, t ışizşlnd ausuğ uwz auwuiıuzjrzşğg nğnz= Xndiuiıuz mg sşmzrz! Arsu nğ Xndiuiıuz rğ exzşğg çuju, t auwşğnd ersuj^ auğrdğudnğzşğ mg l=şz Auwuiıuzg nd Snimndu m'şğkuz! Zurğu Ö+ağuhşuz Önduğkznj +eumuwuztz fşğueuğqrz .+iu, t lğuüğnpzşğnd aşı şd giu, t aşışdşulg$ {Arsu mndüus Önduğkznj +eumuwuztz! Nğhti şğşiyn.uz^ ndöşjr ışizşl kt r#zv t mujndkrdzg! Vt= mğzuğ şğşdumuwşl kt mujndkrdzg nğ=u_z luğndu, t! Snimndu şğkulnd gzkuj=rz sruwz şğkulnd ınsi mg üzşz! Şd şğtm rğrmndz ınsiumzşğnd ürzşğg çuğqğujuz srzvşd 800- |
|
KNDĞ?RNW ST> WNDZNDUĞRZ 23 MRZ İHUZZNDU; T UWĞŞĞND MNPST |
|
Şğmğr st< mrzşğnd ets çxzndkrdzzşğz nd wuzjuünğ,ndkrdzzşğg mg buğndzumndrz znwz kuynf nd iuiımndkşusç! {Fşğ< hrır ıuz= mrzşğnd ihuzndkrdzzşğndz´ uzndznf buğcndsg ağuhuğumşj znğ ındşulzşğ^ aupnğeşlnf nğ sruwz Wndznduğ usindz 23 mrz ihuzzndu, t uwğşğnd mnpst! Uznzjst 14r ihuzndkrdzg ışpr ndzşju, t muimu,şlr auzüusuz=zşğnd ıum! İhuzzndu, mrzşğtz 16r suğsrzg wuwızuçşğndu, t ıuz st<^ 2g% ynpnjrz st<^ rim szujşulzşğnd suğsrzzşğg huzenmr^ usuwr fuwğr nd rz=zubuğcr st<! 23 ihuzndkrdzzşğtz 16r noğuünğ,zşğg şğşduz vşz auzndu,! Zu.nğe ıuğr znwz cusuzumuauındu,r st< ihuzzndu, mrzşğnd krdg 27 tğ! Wrbşjzşz= nğ 2020rz uwğşğnd mnpst ihuzzndu, tğ 300 mrz^ rim muimu,şlr auzüusuz=zşğnd st< wuwızuçşğndu, tğ 171 mzn< suğsrz! Gze nğnds^ wuzjuünğ,ndkrdzzşğnd sş, suig muıuğndu, tğ ındzşğnd st<^ sş, suiusç şğu.uzşğnd mus auğuöuızşğnd zşğmuwndkşuz! |
|
STĞUL UÜBTZTĞZ ND UĞIUAŞĞK GZIĞNDKRDZZŞĞG |
|
{Rwr´ &Lud/ mndiumjndkşuz zu.uüua Stğul Uübtztğ suizumjşlnf aşxuışirluwrz =zzuğmndsr sg^ fşğlnd,şj zşğ=rz- Uübtztğr erıuğmndsnf^ uğıuaşğk gzığndkrdzzşğ huauz<şlg gzeersndkşuz huğıumuzndkrdzz t şd huwsuz t muösumşğhşl uğıuaşğk gzığndkrdzzşğ% cus uxu< uzçupqulr çnlnğ şğşdnwkzşğtz uöuındşlnd ausuğ! |
|
AUW MUKNPRMT AUSUWZ?R FROUMUDNĞ ÖT?RŞUZ ÜŞĞUHUW;UX UWJŞLŞJ SUĞSUĞU |
|
|
|
AUW UİIPUZUDNĞE SG% WUĞNDKRDZ ?RFRĞŞUZ |
|
Gzığndu, vnği uiıpuzudnğezşğz şz Ulş=iuzeğ ?nlruhrz^ İtğmtw Ktktğşuzr=nf^ İtğmtw Rğkndmuznf şd Wuğndkrdz ?rfrğşuz! N#F T WUĞNDKRDZ ?RFRĞŞUZ Iğndu, gllulnf nğ Wuğndkrdz ?rfrğşuzr suirz lndğşğg uwi+ğ npnpu, şz auwmumuz^ lğuındumuz nd sr<uöüuwrz susndlg^ mg zşğmuwujzşz= auwuöür uiıpuzudnğer suirz ndbuüğud ındşulzşğ% ağuhuğumndu, {İyndkzr= Uğstzru´ muw=t<rz mnpst! N#f m'git nğ fşğ<rz bğ<uzrz sruwz ütb lndğşğ muz auwndkşuz mşuz=rz st<! N_v! Lud lndğşğ ul muz! ?uzr sg +ğ uxu< wuwızr euğqud nğ huısndkşuz st< uxu<rz uzüus gllulnf öıuğrdz auw sg hrır kxvr ırşöşğ=! Uiıpuzudnğezşğnd xndiumuz <nmuır muösg^ nğ=uz ul öuğsuzulr kndr^ iuasuzuyum t! Fşğ<rz ausulğndstz uxu<^ anz muğ gzeustzg 30 uzndz! ?uzr sg +ğ wşınw uiıpuzudnğezşğnd huığuiındkşuz mşeğnzr muw=t<r juzmrz fğuw hrır udşlzuw ouğıuğuütı- Zşğmuwujndu, tğ udşlr =uz 2200 ersnds^ nğnzjst zmuır uxzndu, trz 1404g! Uxu<rz yndltz şı= szujrz 156 kşmzu,ndzşğ! Şğmğnğe% udşlr .riı sğjndstz şı= Wuğndkrdz ?rfrğşuz ndztğ 63 sğjumrj^ nğnzjst 9g% rüumuz işxr zşğmuwujndjrvzşğ trz! Rğumuzndkşuz st< ?rfrğşuzr ausuğ uirmu uğetz şğmğnğe ynğqz tğ! Uz uxu<rz uzüus ersnds zşğmuwujndju, tğ 2017r Eşmışsçşğrz! Kthtı uwe kndumuzrz znwzhti uz jnwj ındu, tğ rğ uxuzqzuwuımndkrdzzşğg^ çuwj vtğ gzığndu,! Şğş= ıuğr wşınw ?rfrğşuz jnwj ıulnf uiıpuzudnğerz uzağucşbı wusuxndkrdz^ uwi uzüus gzığndşjud! Wuğndkrdz ?rfrğşuz 30 ıuğşmuz t! ;zu, t Xndiuiıuzr Suw=ny =upu=r st<! Uz uduğışlnf ndinpndkşuz wuındm ehğnj sg^ lritr ndindsg buğndzumu, t İtzk Ytktğihndğmr İndfnğnfr uznduz xuösumuz ndindszuğuzrz st<^ wşınw gzendzndu, t Hulkşuz Hşıumuz Kt=zr= ausuliuğuz^ ndiuzşlnf ağkrxuırşöşğumuz kt=zr=uürındkşuz )u=rdlktr st<! Rğ uduğıumuz zu.uür,g luduünwzz tğ% ağkrxu- Ausuliuğuzumuz fmuwumuzg iıuzult şı= Wuğndkrdz ?rfrğşuz ub.uıuz=r gzendzndu, t znwz ausuliuğuzr st<^ suizumjşlnf ırşöşğumuz öuzuöuz ausulrğzşğnd ynğquğmndszşğndz! Nğhti ouğıuğuütı- Wuğndkrdz lrnfrz uxnp< t nd aruzulr suğöufroum ndzr! Mg aşıu=ğ=ğndr sşzusuğınf! Crdınwr suğörm t! Uz m'şğüt nd mrkux mg znduüt! Ktşd wuwızr vt kt uz auwşğtzr mg ırğuhşıt# kt nv^ çuwj rğ ,znpzşğg öıuğrdz auwşğ şz! ?rfrğşuzzşğg ausşiı gzıuzr= şz! ;znpzşğg şğrıuiuğe şz^ auwğg 50 ıuğşmuz t nd mg öçupr sşpnduçnd,ndkşusç^ suwğg% Uzctlr=u^ ızuwrz ızışindar t! ?rfrğşuzzşğ ndzrz rğşzj yn=ğrm hröztig! Uwcs Wuğndkrdz ?rfrğşuz şğmnd ıuğr cusmtınf huığuiındkşuz bğ<uzt hrır uzjgzt^ ırşöşğ= ndpuğmndşlt uxu<!
Usşğrmujr uiıpuzudnğe Otwsi Hupşuz srbı çujuwuwı mg .+itğ rğ tkzr= huımuzşlrndkşuz suirz^ ktşd uz ul mrinf vuy auw tğ sruwz! Wuwızr t nğ uznğ auwğg% Zuöuğtk^ 1913rz Uğuçmrğtz üupku, tğ Usşğrmu^ rim İukşzrm sş,s+ğ gzıuzr=g Usşğrmu üupku, tğ Sulukruwtz! Otwsi Hupşuz stmz t usşğrmujr uwz ışöşğuüzujzşğtz^ nğnz= şğmnd uzüus ırşöşğ= pğmndu, şz! Uxu<rz uzüus kxrv=g muwuju, tğ Suğı 1989rz^ {Iri=ufgğr´ uz<ğhşıuzudnf! Şğmğnğe uzüus Wndzri 1991rz {Ünlnshru´ uz<ğhşıuzudnf! Zşğmuwri 69usşuw Otwi Hupşuz Srvrmgzr ausuliuğuzr çcbmumuz ouğıuğuürındkşuz mşeğnzr ız+ğtzz t! Mg irğşz= wndiul nğ Hupşuzr uzju, ousçuwtz wuxu<rmuw ıuğrzşğndz m'uzjzrz zuşd Wuğndkrdz ?rfrğşuz nd Mniıuzırz Suğmndlşuz! Srdi mnpst^ htı= t gişl nğ öuzuöuz kndumuzzşğnd^ çuösukrd auwşğ uzüzuauışlr zşğeğnds çşğu, şz ırşöşğumuz uğerdzuçşğndkşuz öuğüujsuz! *ğrzum umueşsrmni Uzeğuzrm Rnir)şuzg^ nğ sbumu, tğ {Stkt+ğ´ ırşöşğumuz uğçuzşumg^ Şğnduze Ktğöşuzg^ nğ çuğqğ hubı+zzşğ fuğu, tğ ZUİUr st<^ Ulş=iuzeğ ?t+srdğoşuzg^ nğ suizumju, tğ :nğağeuwrz Srndkşuz uxu<rz uz<ğhşıuzudşğnd iışp,suz^ Uzzu Puöuzvşuz- |
|
Wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz *ĞNDUZ AŞI - UB:UĞAG ŞD SŞZ?% SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF- Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ |
|
Թէեւ քանակով քիչ, բայց որակով բարձր՝ Լեւոն Բաշալեանի գրիչին կը պատկանին շուրջ 25 նորավէպեր, պատմուածքներ, որոնք կը հարստացնեն գանձարանը իրապաշտներու շրջանի մեր արձակին՝ հետեւեալ ժամանակագրութեամբ.- Արփիար Արփիարեանի հետ Լոնտոնի մէջ հրատարակուող «Նոր Կեանք» կիսամսեային մէջ լոյսի բարիքին կու գայ Բաշալեանի «Կաղանդ» խորագրեալ նորավէպը, իսկ «Ցեղին Ձայնը» առաջին անգամ լոյս կը տեսնէ Արշակ Չօպանեանի «Անահիտ» ամսագիրին մէջ, 1898- 29 տարի ետք՝ 1927- Բաշալեանի մանաւանդ «Նոր Զգեստը» նորավէպը՝ որ հայ գրականութեան դասագիրքերուն մէջ իր գործերու շարքի ամէնէն տիրականն է եղած տարիներով եւ ցայսօր, կը շարունակէ թէ՛պատանի եւ թէ՛ տարեց ընթերցողի աչքերէն խլել անխառն արցունքներ՝ անդիմադրելի այն ցաւին դիմաց, որ մինչեւ մեր օրերուն աղեգալար կը սեղմէ չքաւորութեան չուառութիւնը: Դերասանապետ եւ գրաքննադատ Վահրամ Փափազեան, անդրադառնալով Լեւոն Բաշալեանի գրական ու լեզուաոճային յատկանիշերուն, նա՛եւ Բաշալեան անձին, հետեւեալ հետաքրքրական ու տպաւորիչ գրաւոր արտայայտութեամբ է հանդէս եկած. կու տամ որոշ հատուածներ. «Այս արձակագիրը, որուն գրիչին տակ նախադասութիւնը ոսկերիչի դժուարին արուեստով յղկուած ադամանդազարդ գոհարեղէն էր՝ առինքնող էր, ոչ անոր համար, որ փաշայի պէս մարդ մըն էր ան, ո՛չ ալ անոր համար, որ անոր Լեւոն անունը կենդանիներու թագաւոր առիւծի աղաւաղումն էր, ո՛չ ալ անոր համար, որ Լեւոն Բաշալեանը էֆէնտի էր: Էֆէնտի՝ ո՛չ նեղ առումով: Պոլսոյ հրապարակին վրայ ուսերուն սիւրթիւկ եւ գլխուն ֆէս ունեցող հանդիպած խըմպըլի յետոյքին փակցուած աժան տիտղոսով էֆէնտի չէր ան, այլ՝ այդ բառին, իր ծագումին հետ բերող իմաստով, որ Բիւզանդիոնէն ասպատակ տաճկին աւանդ մնացած յարգանքի ու ակնածանքի տիտղոս էր, բոլորովին յար եւ նման ու արժէքակիցը Արեւելքի մէջ գործածուած աղա տիտղոսին... Թերեւս ոչ հեռու ժամանակներու մէջ մեր պապերու շուրթերուն ծաղկած իմաստով: Տեսած էի զինքը Պաքու՝ ոչ թէ փողոցը, այլ՝ դերասանուհի Հրաչեայի տունը, ուր կ'ըլլայի ես ազատ ժամերուս, եւ ազատ ժամերս շատ էին այդ ժամանակ այդ քաղաքին մէջ: Եւ որովհետեւ Բաշալեան ամենակնամեծար մարդն էր իմ ճանչցածներէն, ապա վստահ եմ որ ան չի սրդողիր ինձմէ, երբ իր մասին խօսելու ատեն առաջնութիւնը տամ դերասանուհիին: Փարիզի այդ լոյս- Լեւոն Բաշալեան իր կենդանութեան օրօք չէ ունեցած հատորի մը մէջ ամփոփուած իրմէ որեւէ երկ: Իր մահէն երկու տարի ետք է, որ 1945- Մնացեալը՝ ժամանակակից մամուլին մէջ ցրուած քրոնիկներն ու քաղաքական տեսութիւններով ակնարկներն են Բաշալեանի: Անոնց մէկտեղումն ու ամփոփումը հատորի մը խնամքին ներքոյ պիտի ըլլան վաւերական ու թանկագին վկայութիւն՝ ԺԹ. դարու վերջին քառորդ ժամանակահատուածին մէջ հայ կեանքը ալեկոծող դրուագներէն: Իր առինքնող ուժականութեամբ՝ գեղաոճ շարադրանքով մը ճարտարապետուած, Լեւոն Բաշալեանի վիճակներ ու րոպէական պահեր արարելու, խոնարհներու աշխարհէն մինչեւ ողբերգութիւններու ակունքները խուզարկելու եւ հոնկէ տիպարներ, կեանքի պատկերներ ստեղծելու, մթութեան մէջ լոյսի ճառագայթումներ կեանքի բերելու կարողականութիւնը՝ Լեւոն Բաշալեանը կը դասեն ԺԹ. դարու մեր արձակի վարպետներու շարքին: Վարակիչ յուզականութեամբ յօրինումներ, որոնք յիրաւի կազդոյրը կու տան մեր ցեղի ձայներուն ու խորունկ ցաւերուն: «ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ (Շար. 2 եւ ՎԵՐՋ) |
Xndiuiıuzr Uhuanfndkşuz :nğandğer yn.-
Şğtm auonw=z ndzşjuz= sşğ :sçuüğuıuz st< gzendzşlnd kuzmuürz uwjşlndkrdzg Auw Muknprmt Ausuwz=r Froumudnğ I$ Lşdnz Uğ=$ Öt=rşuz Üşğuhuw,uxrz^ nğ şmu, tğ uzüus sg şdi bznğaudnğşlnd sşğ :sçuüğuhşı X$ Auııtoşuzrz 95usşumg! Üşğuhuw,uxrz m'gzmşğuzuğ Auwğ Uçğuaus Fğe$ (gğuk! Uwi uwjşlndkrdzg uxrk euğqud nğhtiör çuğşsupkndkrdzzşğnd muğürz^ +ğumuğür çşğndrz bğ<uzr ağuıuh auğjşğg^ zuşd uwz ecnduğndkrdzzşğg önği m'uhğrz= uzauıuhti mus uöünfrz! Üşğuhuw,ux Itğg yn.uzjşj uzjşultz nd zşğmuwtz rğ ynğquxndkrdzzşğndz nd uhğndszşğndz suirz rğ sıu,ndszşğg^ nğnz= aşıu=ğ=ğumuz nd brzrv şpu, şz srbı!
Xndiumuz {Xni=nisni´ hşıumuz arszuğmndkrdzg ağuhuğumşj uzndzzşğg uwz vnği şğrıuiuğezşğndz^ nğnz= 2019rz gzığndu, trz nğhtiör suğöndrz nğhti uiıpuzudnğe! Vnği uzndzzşğtz stmg auw t^ Wuğndkrdz ?rfrğşuz! Uwi vnği uzndzzşğg gzığndu, trz uiıpuzudnğe gllul ndönp 2200 anürr st<tz! Vnği uiıpuzudnğezşğg uhuüuwrz hrır suizumjrz zuşd şğmnd ıuğnduz znğ euigzkuj=zşğnd!
Rzvhti fşğg zbndşjud^ Wuğndkrdz ?rfrğşuz srum öıuğrdz auwz t^ nğ rğumuz muğşlrndkrdz iıuju, t ırşöşğ= kxvşlnd ausuğ! İumuwz muz auwmumuz ,uündsnf uwl kşmzu,ndzşğ şdi! *ğrzum^ fşğ<şği Riğuwtlr uiıpuzudnğezşğnd <nmuı gzendzndu, t ouğıuğuütı Mnziıuzerz Suğmndlşuz! Uz Ktl Ufrfr Huk Şus =upu=tz t^ znwzhti 30 ıuğşmuz^ nğerz t riğuwtljr lğuüğnp nd aupnğeufuğ Yuftl Suğmndlşuzr^ çuwj =uzr nğ Mnziuzerzr suwğg ağşuw t^ rim Riğuwtl suwğ rb.uzumuz şğmrğ t^ Mnziıuzerz rz=örz= ağşuw mg zmuıt!
1984-