|
ZU:UÜUA TĞINPUZ MĞUM CUWK?ŞJ WNDZUİIUZR FUĞVUHŞIR ETS |
|
?uzr sg +ğ uxu< Srjnku=ri nd Wndzumuz Mrhğnir zu.uüua Zr=ni Uzuikuirukri ausuışp uindlri sg iuğ=şlnf ağuhuğumu, trz Mrhğnir auğjr suirz rğşzj erğ=nğnbndsg! Şğmnd uxu<znğezşğg mnv ndppu, trz nğhtiör auiıuındtğ şğmü+ır şğmausuwz=uwrz eubzumjndkrdz sg^ nğhti srum lnd,nds% Mrhğnir suizuındsg lnd,şlnd ausuğ! Zu.uüuag rğ şlnwkrz st< aruikuyndkrdz wuwızşj Srjnku=rirz şd wrbşjzşlnf Wndzuiıuzr Fuğvuhşır uwz wuwıuğuğndkrdzg kt şğmnd şğmrğzşğnd sr<şd uxmuw .zerğzşğg htı= t lnd,ndrz SUMr nd Şdğnsrndkşuz u<umjndkşusç^ giud nğ uırmu Wndzuiıuzr erğ=nğnbndsz t^ n_v kt kndğ=şğnd! {Srjnku=ri suğıuağudt#ğ mg zşıt rz,r! Rzvht#i sşz= hrır auzerhrz= nd lnd,şz= uwe .zerğzşğg^ şğç uz rz,r uwihrir suğıuağudtğ sg m'ndppt! Srjnku=ri^ end= lud ürıt= qşğ ışpg^ şkt .upupndkrdz mg yzıxt=^ uwlşdi sr .uzüuğşğ öri^ ürıjr_ğ =nd iuasuzzşğe^ uhu kt nv^ uırmu mg zbuzumt nğ end= nı=nf mg auğndu,t= çuzumjndkrdzzşğnd işpuzrz nd wşınw mg yu.r= uzmt´^ wuwıuğuğşj Zu.uüuag^ gişlnf nğ Kndğ=ru vr huığuiındrğ uwihrir qşduvuynf ziırl nd .+irl Wndzuiıuzr aşı! Uwz rzv nğ Wndzuiıuz m'gzt mpörzşğnd st<^ umzwuwı t$ n#f t nğ uwe=uz fiıuandkrdz mndıuw qşör^ mg auduıuq= nğ nğşdt ışpt mğmrz u<umjndkrdz hrır iıuzu=^ auğjndj Zu.uüua Tğınpuz nd buğndzumşj gişlnf nğ Wndzuiıuz mg i.ulr rğ aubrdzşğndz st<! Buğndzumşlnf mğum cuwk=şl Wndzuiıuzr rb.uzndkrdzzşğnd ets^ Tğınpuz giud nğ uzmu.uçuğ uzmt kt Wndzuiıuz n#dğmt u<umjndkrdz mg iıuzuw^ uwe şğmrğg htı= t ürızuw nğ Kndğ=ru çuğqğ şd usndğ muzüzu, t rğ nı=şğndz fğuw şd ürıt kt r#zv hrır gzt! {Endz mg fiıuari lşxzşğnd fğuw üızndnp muğü sg şğmrğzşğnd^ çuwj uwe lşxzşğg usçnp<nfrz qrdzuhuı şz^ uznzjst n_v stm +ündı hrır iıuzu=^ rim sşz= sşğ nğnbndszşğg m'gzendzrz= rz=zndğnwz^ sşğ işyumuz juzmndkşusç^ ndiır end= lud mg ouzvzu= .şzk kndğ=şğg^ lud ürıt= kt sşz= r#zv mğzuz= gzşl´^ erışl ındud Tğınpuz! Çujr sşğ şğmnd hşındkrdzzşğnd mnpst uxu<uğmndu, lnd,ndszşğtz^ Mrhğnir auğjg ndğrb şl= sg vndzr! End= uwe m'gzendzr= kt nv^ uırmu qşğ .zerğz t^ uwl eubzumjndkrdzzşğnd auimujndkrdz uwlşdi ünwndkrdz vndzr^ şöğumujndj Zu.uüua Tğınpuz! |
|
{ÜNĞB ÜUWLŞĞG UAUÇŞMVUMUZ MŞEĞN#Z HRIR EUĞQZŞZ BNDBRZ´ |
|
Uğju.r &Puğuhup/ Uğıu=rz Zu.uğuğ Eudrk Huhuwşuz wuwızşj kt buı sıuanü şz nğ kğ=umuz {Ünğb üuwlşğ´ &h+ö=ndğk/ muösumşğhndkrdzg üğuişzşum sg mg çuzuw uwcs Uığhtwouzr ırğuhşındkşuz ıum uzju, Bndbrr st<! Uirmu mg zbuzumt nğ Ünğb Üuwlşğnd muösumşğhndkrdzg sr<uöüuwrz uauçşmvumuz mşeğnzr sg hrır fşğu,t Bndbrz^ giud Huhuwşuz! Uz udşljndj nğ uöşğrzşğndz zhuıumz t şğmğnğe suwğu=upu= sg euğqzşl Bndbrz nd uwi mşğhnf ö+ğujzşl rğşzj uöeşjndkşuz ü+ırzşğg! Uirmu buı sıuanürv erıudnğndkrdz t şd htı= t hu.uğumndr sr<uöüuwrz üşızr fğuw^ giud Uğju.r Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğg! |
|
ŞDĞNZRDÖ FŞĞ> MNDIUW KĞ?ŞĞTZR ÇUCZR ÜNĞ;NDZTNDKŞUZ |
|
{Şdğnzrdö´ aşxuışirluwrz muwuzg arszndu, t 1993rz nd mg iyxndr 12 lşöndzşğnf! Gzmşğndkrdzg ndzr uğquzuüğşul 500 ub.uıumrjzşğ! |
|
KFRKKGĞ SIUERĞ VT FŞĞUMUZÜZŞL IUZGLI KĞUSYR T>G |
|
Kfrkkgğ sıuerğ vt fşğumuzüzşl Iuzglı Kğusyr hubı+zumuz t<g^ şkt znwzrim uz mğmrz uxu<ueğt rğ kşmzu,ndkrdzg nd gzığndr! İr- |
|
Auwmumuztz muğşdnğ wuwıuğuğndkrdz {KNDĞ?RU UWLŞDİ HUIOUX VNDZR AUWUİIUZR İUASUZG YUM HUAŞLND AUSUĞ´ |
|
Auwuiıuzr muxufuğndkşuz zhuıumz t ö+ğujzşl Auwuiıuzr nd Uğju.r bndğ< uhuanfndkşuz sr<ufuwğg^ uirmu erdğrz ünğ, sg vt^ çuwj sşz=^ nğhti hşındkrdz^ htı= t orü fuızşz= nğhtiör qüışul froumg znduör^ giud Zu.uğuğg! Auwuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğg udşljndj nğ buı sıuanü şz zuşd uwz xuösuynğqşğtz nğnz= Muğir bndğ< mg muıuğndrz Kndğ= nd Uöşğr örzndnğumuz ndcşğnd mnpst! |
|
Kğ=umuz upçrdğzşğ uğquüuzü m'glluz Auwuiıuzr {Cnpnfndğe´ kşğkr stm lğuındndkşuz^ nğ m'gzendzndr nğhti .niınfuzndkrdz {UDŞLR ?UZ 10 AUÖUĞAUW ÖRZNDNĞ YU:NDİIR ERSŞJ ŞĞÇ SZUJ KĞ?UMUZ HUWĞU?IUĞZŞĞND IUM´ |
|
Kğ=umuz lğuınd upçrdğzşğg uğquüuzü mg auzeriuzuz Auwuiıuzr {Cnpnfndğe´ kşğkr st< Puğuhupşuz fşğ<rz huışğuösr uğerdz=r muhumjndkşusç ağuıuğumndu, lndğr sg^ nğnd st< mg hzendr kt udşlr =uz ıuig auöuğ auwuiıuzjr örzndnğ yu.ndiır ersşj şğç szuj kğ=umuz Huwğu=ıuğ uz+euvnd kxvnp iuğ=şğnd wuğqumndsrz ıum! Uwi lndğg gzendzndu, t nğhti auwmumuz mnpst şmu, .niınfuzndkrdz! Auwuiıuzr örzndnğzşğg buı auzüriı mşğhnf oumuı pğmndu, trz nd uznz= rğşzj huğıumuzndkrdzg muıuğşlnd huığuiı trz^ çuwj udşlr =uz ıuig auöuğ örzndnğ yu.ndiır ersşj şğç szuj kğ=umuz Huwğu=ıuğ iuğ=şğnd wuğqumsuz ıum nd ışiud nğ fşğtz mğum mg ışpuğ nd rğşzj gzmşğzşğg sn.rğr mg fşğu,ndtrz! Rğumuzndkşuz st< uznz= yu.ndiır ersşlt ndğrb ouğ vndztrz^ üğu, t {Cnpnfndğe´ kşğkg! |
|
130 ŞĞMRĞ SZUJ UXUZJ HUINDUİIR |
|
RDZRİT(- RDZRİT( nd UAM şğmrğzşğnd pşmufuğzşğndz mnv ndppu, şz nğhtiör zuwrz rğşzj şğmrğzşğtz endği nd nğeşüğşz huınduiındszşğnd uwzhrir xuösufuğndkrdz sg^ nğnd bznğard muğşlr hrır glluw rimuhti fşğ<umtı ezşl ausuouğumrz nd iuasuzuyumşl uznğ znğ ıuğçşğumzşğg! Yuiıukndpkrz st< zuşd mg wuzqzuğuğndr nğ çuğqğ fıuzür ıum üızndnpzşğg huınduiışlt şı= huınduiıuzrdkg pğmndr uwl şğmrğzşğ! |
|
Ş#ĞÇ UWİ?UZ VUĞUJUZ?$$$ |
|
Uxınd^ +ğnduw lndğşğg huığuiışlnd ausuğ infnğumuzr hti ausujuzjr lğuındumuz muw=t<şğndz fğuw tğ hınwıi! Musuj musuj fuğ mg iuaşjztr smzrmg^ şğç lndğ sg ehud uv=ri! :nğuürğg buzkuauğrv tğ^ nd şi muğ,şi kt öüulnf nğ iuasxmşjndjrv çuz sg hrır muğeus^ ndöşjr uzjzrl^ sı=ti aşxujzşl uwe ınpşğg! Uzsr<uhti uzjuw srdi muw=t<rz nd =uzr sg lndğşğtz şı= uwi uzüus udşlr ,uzğ .nğuüğnf m'uöeuğuğndtğ znwz lndğg$ {Sıjğşl t lnduj=r sş=şzuz nd auğndu,şl´^ {Suzmuauium şğş.uwr suanduz ünğ,nf sşpueğuz=zşğ şz uxu<ueğndşl şğu.uwr s+ğg^ .nğk a+ğz nd .nğk ıuırmrz´! Hua sg =uğujuw^ ktşd uğetz mg muz.uöüuwr nğ eucuz çuz sg hrır muğeuwr^ çuwj yu.ndiı vmuğ$ imiuw gzkşğjndsri nd üğubuğndu, ustz stm ınpr aşı iuasxmşjuw! Suiri =upu=r st< şğu.uwr sg ihuzndkşuz suirz tğ lndğg^ çuwj lğuındndkşuz ustz stm ınpg mg çujuwuwıtğ eucuzndkşuz uz+ğrzum eğişdnğsuz znğ ışium sg! Gzeustzg şğmnd ıuğşmuz yn=ğrm sgz tğ önag^ nğ çu.ır vuğ mus=nf szujşğ tğ şğş= euarozşğnd qşx=g! Niırmuzndkşuz hubı+zumuz aupnğeuüğndkrdzg^ nğ mjndu, tğ lndğşğndz^ m'gitğ nğ yn=ğrm ıpşmg 1 Yşığnduğtz srzvşd 5 Yşığnduğ srbı ,ş,r şzkuğmndu, tğ^ nğnfaşışd {sşp=´ sg ndztğ$ uzgzeauı mndluğ! Rğ lujz nd uzauzüriı anüşfroumg buğndzumndu, trz zuşd 6 Yşığnduğrz^ uwi uzüus eucuzndkşuz st< udşlr wuxu< şğkulnd ausuğqumndkrdz ıulnf .nğk a+ğ! Uzeueuğ lujrz auzendğcşl vmuğşzulnf^ yn=ğrmr suwğz nd .nğk sş,suwğg nğnbu, trz {Irsrığnl´ uzndznf =zuçşğg ıul suzndmrz^ uxuzj çcrbmr aşı .nğağeumjşlnd! Zhuıumg stmz tğ% auğmueğuçuğ lxşjzşl yn=ğrmg! Çnlnğ {ynğqşğ´g ünğ,r vtrz ,uxuwu,^ ndiır .nğk auwğg zu. ndcürz auğndu, sg r<şjndju, tğ yn=ğrmr ül.ndz^ wşınw ,n,ğumr auındu,tz auündiıtz çxzşlnf öuwz sıjndju, tğ lnduj=r sş=şzuwr st<^ buğndzumşlnf çxndzj=nf auğndu,zşğ auijzşl uznğ suğszr çnlnğ suişğndz! R#zv huıuau, tğ$$$! ?uzr sg cus wşınw yn=ğrmg sşxu, tğ^ fşğ<zumuzuhti yğmndşlnf rğ euarozşğtz! Lndğr ustz stm ınpg =uzrji mg .nbnğzuğ uv=şğndi ux<şd nd uğjndz=zşğg mg audu=ndtrz çrçşğndi bndğ<! Mg muğeuwr nd mg .nğatr uwe şğş= ağtbzşğnd suirz^ nğnzj eucuzndkşuz önag euğqu, tğ yn=ğrmg! Gzeustzg şğmnd ıuğşmuz suzndm sg^ nğ n"f ürıt kt r#zvhrir jud sg ndztğ suğszrz st<^ rzvn#d mndluğ mus lujnf m'ndötğ auimjzşl rğ uzauzüiındkrdzg! Vtr ndöşğ auduıul^ nğ muğşlr t uwi=uz vuğuzul^ iğır st< mndıumşl uwi=uz eucuzndkrdz^ mşuz=tz öğmşlnd ausuğ uzsşp yn=ğrm sg! Uzndze rim vşs ürışğ yn=ğrm! Vşs ürışğ su#zv trğ endz kt up<rm! Şkt uhğtrğ^ r#zvhrir mşuz= sg hrır ndzşzuwrğ =nd uzirğı nd uz.rpo s+ğ nd a+ğndre &.nğk auwğ/ aşı uhğşlnf! Ehğnj hrır şğkuwr#ğ kt ustz +ğ ,ş,nf nd auwanwuz=zşğnf^ znduiıujndszşğnf hrır uzjgztrğ +ğşğe! :upulr= sg hrır ndzşzuwr#ğ^ ynğe hrır mbıuzu#ğ kt infu, uzmnprz hrır sıztrğ uğjndz=zşğg .şpeşlnf mnmnğere st<! N"f ürıt^ nğ=uz hrır şğ<uzmujztrğ ndğrb gzıuzr= sg^ rzvhrir" ünauğ hrır glluwrğ uwz ,znpzşğnd ausuğ^ nğnz= mg ıuxuhrz uzhıpndkşzt nd ustz +ğ Uiınd,nw m'up+kşz nd çcrbmr exzşğz şz öudum sg ndzşzulnd şğuönf nd wnwinf! Euğqşul auğjndszş"ğ nd auğjumuzzşğ mg buğndrz ül.ndi st<! Ş#ğç mğjuz= uwi=uz vuğuzul nd sşğ auiuğumndkşuz st< ışp ıul uwihrir ağtbuwrz uğuğu,zşğnd! Ş#ğç hrır wu<nprz= yn.şl auiuğumndkrdzg^ qşğçuöuındşlnf vuğndkşztz^ eucuzndkşztz^ uzauzendğcnpumuzndkşztz^ çuğnwumuz uwi uzmndstz! Ş#ğç hrır fşğuüızşz= .rpo gindu,g^ nğ muğ,şi kt yu.u, t sşğ anürzşğtz! R#zv hrır glluw sşğ znğuaui işğndzer fupnduw +ğg^ şkt vuğndkşuz andzışğg uwlşdi udşlr ausuğqum ülnd. çuğqğujndju, şz nd udşğzşğ mg ünğ,şz usşzndğş=! *")$$$^ aşxudnğ nd uz,uz+k .şpo yn=ğrm^ endz yumşjrğ =nd mşuz=re şğmusşuw t<şğg şd wuzqzndşjuğ anprz! M'ndöşs auduıul nğ udşlr auzüriı t anüre nd uzhuwsuz hrır üızndrz suğerm^ nğnz= .ndzm hrır ,.uz nd hrır up+kşz =nd yn=ğrm anpumnwıre fğuw! Ln"wi r<zt üşğşösuzre! Z$ İ$ |
|
Wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz *ĞNDUZ AŞI - UB:UĞAG ŞD SŞZ?% SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF- Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ |
|
Հին վէրքեր ու ցաւեր բորբոքելու, կիրքեր նորոգելու համար չեն ըսուիր այս բոլորը, քանզի ի՛նչ որ կան՝ կը մնա՛ն անջնջելի, ինչ որ գրուած են՝ կը մնան անկորնչելի: Կ'ըսուին խոր ցաւով, քանզի Արփիարեան թուրքի գնդակով չէ որ սպաննուեցաւ...: Կ'ըսուին՝ գտնելու փարատումը այն հարիւրամեայ ու հնադարեան ցաւերուն, որոնց անդրադարձումով կամայ- Երուանդ Օտեան՝ գրչակիցն ու մտերիմներէն մին Հնչակեան Արփիար Արփիարեանի, իր նշանաւոր «Տասներկու Տարի Պոլսէն Դուրս» յուշագրական երկին առաջի՛ն իսկ էջի առաջին տաս տողերուն մէջ մանրամասնօրէն կը նկարագրէ Արփիարեանի դէմ կատարուած առաջին մահափորձին ու անոր դրդապատճառներուն մասին, առանց բառերը ծամծմելու՝ բացայայտելով սպաննող կողմը, որ Արփիարեանի գաղափարական հակառակորդ մըն էր: Կը մէջբերեմ Օտեանի խօսքերը. «1895 Դեկտեմբեր 25 Երկուշաբթի իրիկուն էր, երբ Արփիար Արփիարեան, որ Բանկալթի, Ս. Յակոբի կալուածներէն մէկուն մէջ կը բնակէր իր եղբօր՝ Տիգրան Արփիարեանի հետ, ուշ ատեն, բնակարանը գացած միջոցին, Թաքսիմի պարտէզին դէմ դաշունահար վիրաւորուեցաւ Դաշնակցականի մը կողմէ...»: Օտեան այս դէպքին մասին կու տայ շատ մանրամասնութիւններ, որոնց հարկ չկայ անդրադառնալու: Իր դէմ կատարուած այս մահափորձէն ետք Արփիարեան կը հեռանայ Պոլիսէն: Եգիպտոսի «Ջահակիր» շաբաթաթերթի «Յաւելուած ԺԲ.»ին մէջ (Գահիրէ, 2018), Արփիարեանի սպանութեան 110- Չենք միտիր ընդլայնել կարկինը եղբայրասպանութանց, բայց կ'ուզենք յայտնել, թէ 20- Արփիար Արփիարեան գրագէտը, Հայ Իրապաշտ շարժումի նահապետը, մեր մտաւորականներու շարքին թերեւս միակը, որուն յեղափոխաշունչ կեանքին ու գործերուն թիապարտ թրէճիքը՝ իբրեւ արիասիրտ արշաւանք ժամանակներու հոսանքն ի վեր, հեգնելով ճեղքեց խաժամուժը անսիրտ մաքրակրօններու, անիծակոռ ատելութիւնները հայ քաղաքական գործիչներու, ազատագրելու Արդարութիւնը ձորերէն ցաւի, կիրճերէն կեղծիքի, պարաւանդներէն պատրանքի...: Պարագրկելու այն Արդարութիւնը արտալած, որ անարատ հոսեցաւ իր կոտտանքներովը կարմիր՝ երակներուն մէջէն «Կարմիր Ժամուց»ի...: Հնչակեան կուսակցութեան – որուն գլխաւոր մէկ անդամն էր Արփիար Արփիարեան – կազմակերպած Գում- Ակնէն Պոլիս՝ ծովու ճամբով գաղթի ընթացքին, Փիլիպպոս եւ Թէնսուֆ հանըմ Արփիարեանները, 1851- 1867- «ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ (Շար. 1, մնացեալը՝ վաղուան թիւով) |
Zu.uüua Tğınpuz :nğağeuğuzr st< buı .riı şlnwk sg ndzşjud Wndzuiıuzr Fuğvuhşı ?rğru=ni Srjnku=rir ets^ uzeğueuxzulnf Uğşdşlşuz Sr<şğmğumuzr st< huıuau, öuğüujndszşğndz^ Mrhğnir auğjnf Wndzuiıuzr nd Wndzumuz Mrhğnir pşmufuğzşğnd wuwıuğuğndkrdzzşğndz nd uznzj wu<nğeu, =upu=umuz eth=şğndz! 
(ğuziumuz {Şdğnzrdö´ aşxuışirluwrz muwuzg nğnbu, t mğouışl +ıuğulşönd iyxndszşğg! Suizudnğuçuğ mg zbndr nğ lrnfrz hrır eueğrz kğ=şğtznf iyxndsg^ rim rıulşğtznf hrır huahuzndrz sruwz ausujuzjuwrz ağuhuğumndszşğg! {Şdğnzrdö´r rıulşğtz nd kğ=şğtz çucrzzşğndz st< gzeauzndğ uxsusç m'ub.uıtrz 30 lğuüğnpzşğ! 9 Yşığnduğ 2001tz imişul muğü sg uğasrndkrdzzşğnd mnvnf^ {Şdğnzrdö´r ub.uıumrjzşğg ünğ,uendlr imiu, trz!
Auwuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğ Uğu Uwfuöşuz giud nğ Kndğ=ru uwlşdi nğşdt huıoux vndzr yum huaşlnd ausuğ Auwuiıuzr aşı rğ iuasuzzşğg! Uwfuöşuz Auwuiıuzr :nğagğeuğuzr st< auğjndszşğnd huıui.uzşlnd gzkuj=rz giud nğ mg .nğar kt uwlşdi cusuzumg şmu, t nğ Kndğ=ru^ gzkuj= ıulnf sr<uöüuwrz ozbndszşğnd ul^ çzumuznz erğ=r fşğueuğqzt Auwuiıuzr zmuısusç rğ =upu=umuzndkrdzg^ nğnfaşışd uwlşdi htı= vmuw Auwuiıuzg bğ<uyumsuz st< huaşlnd! 
Srzvşd uwcs zşğuğmndu, huınduiıuzrdkşğnd 128 srlrnz eşpuvuyg auiu, t gzeustzg 10 şğmrğ^ nğnzj çucrz m'rwzuw ausub.uğauwrz ausu.uxz zşğ=rz uğıueğndkşuz 60 ınmnig! Uwi huandz üğşkt 130 şğmrğ% 2$5 srlrux çzumvndkşusç^ szuju, t uxuzj huınduiıuzrdkr! 
Արդեօք 113 տարիները բաւ չե՞ն, որ Գահիրէի Հայոց գերեզմանատան անոր տապանաքարին վրայէն վերցուի ատելավառ այն ծանրակուռ կապարը, որ անիծեալ իրիկուն մը` 12 Փետրուար 1908-
անգամ Գահիրէի մէջ, 12 Փետրուար 1908-