ՆՈՐ
ԼՈՒՐԵՐ    ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ     ԳԻՐՔԵՐ   ԱՐԽԻՒ   ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ     ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ  
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail
81. Տարի

ԳԻՐՔ

ԱՐԽԻՒ - 24 ՓԵՏՐՈՒԱՐ 2021 © NorMARMARA 2001 - 2020
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail

KNDĞ?RU-USZ WUĞUÇŞĞNDKRDZZŞĞG HUIUZE SZUJRZ {Tİ-400´ AĞKRXUWRZ AUSUMUĞÜZŞĞND ÜNĞ;GZKUJRZ

Usşğrmu mg huauz<t şı fşğueuğqzşl xndiumuz ağkrxuwrz ausumuğüşğg


?uzrji üğu, şz= uğetz nğ xndiumuz Ti-400 aumu+euwrz hubıhuzndkşuz ağkrxuwrz ausumuğüşğg ynğquz= euğqu, şz Kndğ=rnw ül.ndz nd Kndğ=ru szuj şğmnd =uğr uğuz=g! Stm mnpsg% Usşğrmuz t^ srdi mnpsg% Xndiuiıuz^ şğmnd üşğıtğndkrdzzşğ^ nğnzj aşı çzumuznz nd auduiuğumbxşul wuğuçşğndkrdzzşğg buı çuz hrır buaşjzşz Kndğ=rnw% sr<uöüuwrz auğkumzşğnd fğuw! Ausumuğüşğg üzndu, şz^ ündsuğg fouğndu, t^ ağkrxzşğz nd kş=zr= çnlnğ iuğ=şğg çşğndu, şz Kndğ=ru^ znwzrim ynğquğmndszşğ şpu, şz^ çuwj Usşğrmu^ şğmnd nı=g stm m+brmr st< eğu,^ mg huauz<t nğ şı pğmndrz ausumuğüşğg! R#zv t huıouxuçuzndkrdzg$ ZUK*r eubrz=r uzeus hşındkrdz sg vr mğzuğ ötz= üzşl hşındkşzt sg^ nğ ZUK*r uzeus vt^ ZUK*r aumuxumnğe hşındkrdz t şd .zerğzşğ ndzr ZUK*r uzeus hşındkrdzzşğnd aşı! Uwi ktsuz üğşkt ustz +ğ {mg ,ş,ndr´ lğuındusr<njzşğnd st< nd =upu=umuz ünğ,rvzşğnd şlnwkzşğnd gzkuj=rz! Şğtm ul znwzg huıuaşjud! Usşğrmuwr Hubıhuzndkşuz Zu.uğuğndkşuz çuzçşğ Onz ?rğhr^ euğqşul ihuxzuj Kndğ=rnw^ giud nğ Kndğ=ru mğzuğ usşğrmşuz {Yukğrnk´ ausumuğüşğg üzşl^ çuwj zu.gzığşj xndiumuz ağkrxuwrz ausumuğüşğg! Uz snxzulnf nğ Usşğrmu rzvhrir .nvgzenızşğ iışp,u, t Yukğrnkzşğnd fuoux=g muişjzşlnd ausuğ^ huauz<şj nğ Kndğ=ru öşğ, szuw xndiumuz ausumuğüşğg huığuiı froumr çşğşlnd srı=tz!

Usşğrmujr çuzçşğg bşbışj nğ T)-35 xuösuiuduxzumzşğnd srujşul uğıueğndkrdz sg rğumuzujzşlnd ünğ,gzkujrz st< Kndğ=rnw suizumjndkrdzg uxmu.ndu, t şd şkt Kndğ=ru m'ndöt fşğueuxzul uwe ,ğuüğrz^ ndğşsz huğıudnğ t ağucuğşlnd Ti-400zşğtz! Uzüus sg şdi mnv m'ndppşz= nğhtiör Kndğ=ru ikuyndr nd şı=uwl gzt Ti-400zşğnd auğjnf!

Wrbşjzşz= nğ Usşğrmuwr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkrdzg znwzhti uzjşulzşğg zsuz+ğrzum wuwıuğuğndkrdzzşğ gğu, tğ^ bşbışlnf nğ xndiumuz ağkrxuwrz ausumuğüşğnd uxzvndkşusç Usşğrmuwr =upu=umuzndkrdzg vt yn.ndu,^ uwe ausumuğüşğg ausuışpşlr vşz ZUK*r iuğ=udnğndszşğnd aşı^ mg ihuxzuz ZUK*r uzfıuzündkşuz^ rim Kndğ=ru huğıudnğndkrdzzşğ ndzr ZUK*r zmuısusç!

Ndbuüğud wuwıuğuğndkrdz sg şmud zuşd zu.mrz zu.uüua Iuzglı Kğusytz! Uz usçnp< sşp=g çşxjndj rğ zu.nğer% Huğu= *husuwr fğuw nd giud nğ uznğ zu.uüuandkşuz bğ<uzrz uğetz .zerğzşğ ,uüu, trz nd uzmuğşlr şpu, tğ rğumuzujzşl {Yukğrnk´zşğnd fuoux=g!


KNDĞ?RNW ST> ?NĞNZUWNF FUĞUMNDU;ZŞĞND

KRDG MG ÇUĞQĞUZUW


Fşğ<rz şğmnd buçukzşğnd gzkuj=rz ?nğnzuwnf fuğumndu,zşğnd krdg zmuır ndzşzulnf çudumuz luduışiumuz jndjuzrbzşğ muwrz Kndğ=rnw st<^ fuğumumrğzşğnd krdg +ğumuz eğndkşusç arzü auöuğr bndğ< tğ^ ,uzğ arduzezşğnd şd sşxznpzşğnd krdz ul çudumuz humiu, tğ! Çuwj şğmnd +ğt r fşğ fuğumumrğzşğnd jndjuzrbg imiud udşlzul nd şğtmnduw huımşğg sıuanürv tğ$ 9 auöuğ 107 fuğumumrğ^ 75 sşxşul^ 633 arduze^ 1185 ,uzğ arduze şd 5 auöuğ 546 uhu=rzu,zşğ!

Çcbmumuz nlnğır suizuütızşğ sr<njt sg r fşğ mg .+itrz Suğırz ihuindşlr= znğ ulr=r sg suirz$ uwi fşğ<rz jndjuzrbzşğg uınğ yu#iız şz uğeş+=^ kt nv rb.uzndkrdzzşğz nd huımuz suğsrzzşğ hrır muğşzuz wuxu<=g uxzşl uwe znğ çxzmndsrz!


Vufndb+plnd .+işjud Puğuhupr znğ muğüufroumrz suirz

{ŞKT AUWUİIUZ EĞUMUZ ?UWLŞĞ UXZT^

SŞZ? UL MG HUIUİ:UZŞZ? EĞUMUZ ?UWLŞĞNF´


Puğuhupşuz fşğ<rz huışğuöstz uierz znğ auduiuğumbxndkrdzzşğ auiıuındu, şz Auwuiıuz-Uığhtwouz-Kndğ=ru% şğş=zşğnd bğ<uü,tz zşği! Huışğuösg^ şd huışğuösr gzkuj=rz Kndğ=rnw mnpst Uığhtwouzr ığndu, ö+ğumjndkrdzg huıoux euğqud nğ fşğ<şği luğndrz zuşd Kndğ=ru-Auwuiıuz wuğuçşğndkrdzzşğg^ nğnz= uğetz auiıuı vtrz! Ktşd şğmnd şğmrğzşğnd pşmufuğzşğg mnpszumrj gllul mg kndrz .upup çuzumjndkrdzzşğnd^ çuwj Puğuhupşuz ıuüzuhg euğqşul ıumzndfğuw gğud ustz rzv! Puğuhup arsu wpr t znğ öuğüujndszşğnf! Kndğ=rnw Uğıu=rz Zu.uğuğ Stflrdı Vufndb+plnd şğtm uwi ndppndkşusç umzuğmndkrdzzşğ gğud nd rsuiıulrj huıüus sgz ul pğmşj ethr Auwuiıuz^ giud nğ şkt Auwuiıuz eğumuz =uwlşğ uxzt ıuğu,=ubğ<uzr fşğuznğnündkşuz ousçndz fğuw^ Kndğ=ruz ul rğ eğumuz suizumjndkrdzg mg çşğt uwe buğcndsrz!

Vufndb+plnd şğtm uwi wuwıuğuğndkrdzg gğud Uığhtwouzr nd Krdğ=stziıuzr Uğıu=rz Zu.uğuğzşğndz aşı muwuju, şğş=zşğnd ausucnpnftz fşğ< iuğ=ndu, suslnw uindlrir gzkuj=rz! Uindlrir gzkuj=rz lğuüğnp sg auğjndj Puğuhupr znğ mujndkşuz suirz nd Vufndb+plnd huıui.uzşj nğ arsu uxrk iışp,ndu, t nğhtiör fşğuauiıuındr ıuğu,=ubğ<uzr .upupndkrdzg^ kuy ığndr fşğuznğnündkşuz nd muwndzndkşuz!

{Sşz= srbı mnv gğrz= uwi ndppndkşusç^ şkt Auwuiıuzz ul uwi ndppndkşusç buğcr^ ıuğu,=ubğ<uzr muwndzndkşztz nd ızışiumuz fşğumuzüzndstz ustztz buı Auwuiıuzz nd Auwuiıuzr cnpnfndğez t nğ hrır +üındrz! Mg ihuişz= nğ Auwuiıuz ausumuğ,r= glluw nd buğcr uwi ndppndkşusç! Kndğ=ru^ Uığhtwouzr aşı ausu.nğandğe mşğhnf Auwuiıuzr eğumuz =uwlşğndz hrır huıui.uzt znwz=uz eğumuz =uwlşğnf! Udşlr =uz şğşindz ıuğr üğudsuz ıum szuju, uığhtwouzumuz anpusuişğnd fğuw ustz rzv yljndşğ nd nvzvujndşğ t! Huışğuösr gzkuj=rz animt .nwi ındnpzşğz ul .nwi ıulnd gzkuj=rz ustz rzv ağmröşğ^ yljndjşğ şz! Nğhti Kğ=umuz :nğandğe^ rzvhti nğ juğe mşjuz= Uığhtwouzr mnp=rz^ uimt fşğ< ul sşğ suizumjndkrdzg hrır çşğşz= ıuğu,=ubğ<uzr muwndzndkşuz nd fşğumuzüzndsrz r zhuiı! Şkt .upupndkrdz auiıuındr ıuğu,=ubğ<uzr st<^ udşlr erdğrz hrır glluw fşğumuzüzndsg nd uimt hrır +üındrz çnlnğ mnpsşğg´^ giud Vufndb+plnd!


?rdğı şğşiyn.uzrz şlnwkg :nğağeuğuzr st<

{?ĞIŞĞTZZ UL KNDĞ?RNW ST> GZENDZNDR NĞHTİ HUBI*ZUMUZ LŞÖND´


At-I-Ytjr Irwuğhu=gğr =rdğı şğşiyn.uz Rsus Kubogtğ şğtm :nğağeuğuzr st< upsmulrj şlnwk sg ndzşjud 21 Yşığnduğr Suwğşzr Lşöndr *ğnduz muhumjndkşusç^ hubıhuzşj =ğışğtzg nd huauz<şj nğ =ğışğtzg kğ=şğtzt fşğ< şğmğnğe hubı+zumuz lşönd glluw :nğağeuğuzr st<! {Mg çudt nğ=uz nğ kbzusndkrdz jnwj ığndşjud =ğışğtzr zmuısusç^ uwi kbzusndkrdzg gzendzşlr vt´ giud uz! Kubogtğ giud nğ Mrğumrr auzerhşlndz ausuğ udşlr uxu< vmğjud suwğşzr lşöndr suirz rğ ışiumtızşğg huğöşl^ ndiır m'ndöt arsu .+irl suwğşzr lşöndr suirz! Uz erışl ındud nğ uwi şğmğrz st< 25 srlrnz =rdğı muw nd uwi =rdğışğg :nğağeuğuzr st< .+indu, kğ=şğtzg suiusç vşz auimzuğ^ ndiır huwsuz t nğ :nğağeuğuzr st< şğmğnğe hubı+zumuz lşönd euxzuw =ğışğtzg! Uz^ nğhti uwi ndppndkşusç uxzndu, =uwl^ Suwğşzr Lşöndr *ğg :nğağeuğuzr ushrnztz bznğaudnğşj =ğışğtznf şd ışpr ındud aumuöeşjndkrdzzşğnd!


Xuösuzumuz nlnğır uxzvumrj sr<uöüuwrz jndjuauzeti

Uhnd Iuhrr st<

AUWMUMUZ JNDJUZSNWBZŞĞG

IŞP VAUİUZ


Şğmnd +ğt r fşğ auwmumuz susndlg uxuı sşluz mg anişjzt .zeğr sg suirz! Auğjg mg fşğuçşğr Uhnd Iuhrr st< çujndu, UWIT?İ-2021 xuösumuz ouğıuğuğndşiır sr<uöüuwrz jndjuauzetirz nd auwmumuz ıupuduğrz! Jndjuzsnwbzşğnd ışpuyn.ndkşuz gzkuj=rz st<ışp şmu, şz lncrikr= .zerğzşğ nd uwe huıouxnf jndjuzsnwbzşğg ışp vşz auiu,! Eth=r auzüusuz=zşğg huğöşlnd zhuıumnf^ imiu, t ,uxuwnpumuz aşıu=zzndkrdz! Uwzndauzeşğq^ auwmumuz mnpsg mg zbt nğ aumuxum ustz çuzr^ auwmumuz xuösuuğerdzuçşğumuz gzmşğndkrdzzşğg ışpdnwz fğuw uğerdzudtı ub.uıuz= mg ıuzrz$ muhşğ mg auiıuışz sr<uöüuwrz ünğ,gzmşğzşğnd aşı^ mg çujuwuwışz znğ muğşlrndkrdzzşğ nd bndmuzşğ^ m'ndindszuirğşz sr<uöüuwrz ynğqg% xuösumuz kt=zr=uürındkşuz nlnğırz st<! Rim n#ğz t usşzujudulrz ürıt=! Auwmumuz nd uığhtwouzumuz ıupuduğzşğg =nf =nfr şz! Uığhtwouzumuz ıupuduğg mg yuwlr rğ auğndiı ışiumuzrnf^ rim auwmumuzg$$$! Auwuiıuzşuz ıupuduğg mg wrbşjzt auzğu.uzndkr sg {+üzndkşuz mtıg´ &atly ıui=/! Hnd=ltkzşğ^ <ndğnf brbşğ^ =uzr sg ışium ul zndtğ-=uğışğ! Xuösuuğerdzuçşğumuz uğıueğndkşuz nğşdt zsnwb^ nğşdt +ğrzum vmuw! Üulnf uığhtwouzumuz ıupuduğrz^ uwe ıupuduğg mg yuwltğ rğ b=şpndkşusç nd auğndiı ışiumuzrnf!

?uzr sg =upu=uütızşğ mg hzeşz nğ gir-giudzşğnd ausuquwz^ uwe us+kulr eth=g aşışduz= t zşp uzqzumuz buaşğnd nd çu.ndszşğnd! Uzq sg^ nğ uv= eğşğ t xuösuuğerdzuçşğndkşuz nlnğır fğuw mus m'şğuöt Hubıhuzndkşuz Zu.uğuğ euxzul^ mğju, t qu.npndkşuz suızşl jndjuzsnwbzşğnd ışpuyn.ndkşuz ünğ,gzkujg^ nğhtiör muösumşğhrvzşğg sşpueğndrz nd znğ .zerğzşğ iışp,ndrz şğmğr st<! Rğumuzndkrdzz uwz t nğ n_v kt Zu.uğuğr sg ıupuduğz tğ uırmu^ uwl Auwuiıuzr ıupuduğg^ rim uğerdz=g şpud znğ qu.npndkrdz!


LNWİ IŞİUD HTBRMKUBR WNDBUSUIŞUZG

Htbrmkubr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw Kupuwrz :nğandğez nd şğtjg

ürğ=r uxu<rz +ğrzumg zndrğşjrz Huığruğ= A+ğ


Huığruğ=uğuztz mg ışpşmujzşz$-

*ğazndkşusç Z$U$I$ İuaum Ç$ Huığruğ= İğçuöuz A+ğ^ şğmuğuışd ub.uındkşzt sg wşınw lnwi ışiud {Wndbusuışuz Htbrmkubr´ üşpuırh nd b=şp ürğ=g^ nğ üğr uxzndu, t Htbrmkubr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw şğçşszr anüşdnğ anfrd% Huığruğ=umuz Yn.uznğe% Uğc$ I$ Üğrünğ U$ ?azw$ Iusuışuzr mnpst! Uwi ub.uındkşusç^ fşğ<rz bğ<uzzşğndz Itğ A+ğ mnpst huığuiındu,^ {Üuzırllrr Wndbusuışuzrz´ şd {Üuıgürdpr Wndbusuışuzrz´ mg sruzuw znğ wndbusuışuz sg şdi^ önğ auzüusuz+ğtz mg zşğmuwujzt Htbrmkubr huısumuzg! Wndbusuışuzr huığuiındkşuz zşğnwcg mg çzndkuüğndr aşışdşul qşdnf$ {Rzvhti çnlnğ ausuwz=uwrz auiıuındkrdzzşğg^ uwzhti ul Htbrmkubr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjrz rğ iuasuzzşğndz st< ,uxuwu, t kupşjr cnpnfndğerz! Kuprz st< rğuünğ,ndu, anüşdnğ^ mğkumuz^ çuğşirğumuz şd sbumndkuwrz ünğ,ndztndkrdzzşğ rğşzj ünwndkrdzg mg huğırz önanpndkrdzzşğ wuzqz uxu, zndrğşul uzqzudnğndkşuzj yupuzürz! ;uxuwndkşuz bpkuz auiu, t srzvşd sşğ +ğşğg´!

Huısumuz gzeuğqum ışpşmndkrdzzşğnf öuğeuğndu, ürğ=g mg çujndr Z$İ$*$I$I$ Üuğşürz Ç$ Usşzuwz Auwnj Muknprmnir şd Z$U$I$ İuaum Ç$ Huığruğ= A+ğ hubı+zumuz zmuğzşğnf! Uhu^ mg wu<nğet Usşzuhuırd Huığruğ= İğçuöuz A+ğ *ğazndkşuz Ürğg^ nğnf sşğ Anüşdnğ Hşıg m'np<ndzt Htbrmkubr Wndbusuışuzg şd rğ auwğumuz +ğazndkşusç mg üzuauıt çnlnğ uwz ihuiudnğzşğg^ nğnz= rğşzj zhuiıg çşğu, şz üğ=r huığuiındkşuz! Çuj uiır^ zşğmuwujndu, şz zuşd İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw Şğtj% Uğc$ I$ İuğüri U$ ?azw$ Ündwndsoşuzr^ şmşpşjdnw Kupuwrz :nğandğer^ Zuğşmujr Ehğuj Euind Iz+ğtz :nğandğer^ Huığruğ=umuz Uknxnwi sruçuz% Anüb$ I$ Wuğndkrdz Uçp$ Iusuışuzr şd aşprzum ?uauzuw A+ğ iğır .+i=şğg!

Giı Üğrünğ U$ ?uauzuwr^ üğ=r huığuiındkrdzg^ mus=t uzmu. huıouxzşğnf wuhupu,^ iumuwz r fşğ<nw mşuz=r mnvndu, t! Uwluhti^ ürğ=r z+kşğg^ umuzuışizşğg şpu, şz Şğubuznğa Bznğa=^ Üuğşürz Ç$ Şd Sşiğnh Ç$ Huğruğ=zşğnd fu.ouzsuzj nd andim% Z$U$I$ İuaum Ç$ Huığruğ=r üuaumulndkşuz!

Wndbusuışuzg mg çupmuzuw şğmnd çucrzzşğt$ huısumuz ürışlr=zşğ şd lndiuzmuğzşğ!

Uxu<rz çucrzg mg imir Htbrmkubr suirz huısumuz gzeauzndğ ışpşmndkrdzzşğnf^ nğnzjsnf mg zşğmuwujndr kupr auwndkşuz uxu<rz bğ<uzzşğg^ rzvhti zuşd İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw muxndjndsg şd fşğuznğnündkşuz zu.nğenp eth=şğg! Şmşpşjdnw uzndzg ıumudrz srzvşd uwi+ğ znwzuju, t Hulşuz gzıuzr=r aşı^ nğnzj zşğeğndsnf udşlr =uz 180 ıuğr uxu< şmşpşjrz rğ ağubulr ışi=nf fşğuznğnündu, t! Ndiır imişul 1838r muxndjndstz^ şmşpşjdnw wşı uxgzvndu, zbuzudnğ ets=şğ nd eth=şğ cusuzumuüğumuz muğünf mg zşğmuwujndrz! Huısumuz ürışlr=zşğğ zuşd öuğeuğndu, şz zrdkşğnd aşı uxzvndu, çuösukrd zmuğzşğnf şd t<uıumr ,uz+kuüğndkrdzzşğnf! Hulşuz şd Iuışuz gzıuzr=zşğnd kuptz zşği szuwndz zşğmuwndkrdzg^ ışiuzşlr mg euxzuw ürışlr=zşğnf! Zşğmuwujndu, şz zuşd Fuöütz U$^ Üuğşürz U$ şd Üuğşürz Ç$ Usşzuwz Auwnj Fşauyux Auwğuhşızşğnd^ rzvhti zuşd Üuğşürz Ç$^ Sşiğnh Ç$ şd İuaum Ç$ Huığruğ=zşğnd anfnduhşıumuz uwjşlndkrdzzşğg! Uwi çuczrz st<^ wuımuzbndu, ışp mg üğudt şmşpşjdnw 150usşumrz uxkrd Şğuzubznğa Bznğa= Huığruğ=rz üğr uxu, +ğazndkşuz ürğg şd şmşpşjdnw fşğ<rz şğmnd r arsuzt fşğubrzndkşuzj zmuğuüğndkrdzzşğg!

Çujr^ şmşpşjdnw aşı uxzvndu, eth=şğtz^ suzğusuiz+ğtz zşğmuwujndu, şz Htbrmkubr şmşpşjdnw =uğnörv şhrimnhnizşğz nd fuğeuhşızşğg^ nğnzj fşğ<rz +pumz t Şğuzubznğa Sşiğnh Ç$ Huığruğ=g! Zşğmuwujndu, şz zuşd^ aşprzum ?uauzuw A+ğ şdi ışp üıu, İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjrrz ,uxuwu, 78 =uauzuzşğg^ nğnzj fşğ<rz +pumz t juğe% I$ İuğüri U$ ?uauzuz! Gzkşğjnpzşğ hrır üızşz zuşd Zuğşmujr Ehğuj Euind huısumuzg^ ız+ğtz .nğandğer uzeuszşğg^ ehğuj euind fşğumuösndkşuz huısumuzg şd uwcsnd ehğuhşı% Çğb$ Uğsuz İğm$ Suğublşuzr ,uxuwndkrdzg! Şmşpşjumuz şğucbındkşuz nlnğıtz zşği Htbrmkub şpu, t uv=uxnd kup sg^ rğ şğucbıuhşızşğnf^ nğnzj fşğ<rz +pumg mg euxzuw% Çğb$ Wuğndkrdz Tıfrz İğm$ Mulrhşuz!

Çujr şmşpşjumuz mşuz=tz^ gzeuğqum çucrznf sg mg huımşğujndr Htbrmkubr udşlr =uz 160 ıuğnduw şmşpşjumuz-fuğvumuz mşuz=g! İmişul İuğüri Huığruğ=t^ srzvşd İuaum Ç$ Huığruğ=^ rdğu=uzvrdğ Huığruğ=r şd mus Işpuhuar bğ<uzrz ausuhuıui.uz fuğvumuz .nğandğezşğg^ auzeşğq rğşzj uzeuszşğnf şd muznzzşğnf mg zşğmuwujzşz fuğvumuz mşuz=g! Şğmuğuhuınds uwi juzmrz fşğ<rz +pumz t uwcsnd fuğvumuz muösg^ nğndz uışzuhşız t% Auwuöuı Muöuğ+plnd! Kupuwrz :nğandğerz mg wu<nğet zuşd^ Uöüuwrz şğşiyn.uzumuz wu<nğeumuzndkrdzg!

Şmşpşjumuz mşuz=r uzçucuz stm suizrmg zmuındu, t zuşd mğkumuz mşuz=g! Zsuznpndkşusç şmşpşjumuz mşuz=r^ Htbrmkubr mğkumuz mşuz=g şdi gzeuğqum+ğtz mg wuwızndr! İmişul Wnfauzzti Mnlnı Huığruğ=r bğ<uzrz auiıuındu, ehğuındztz^ srzvşd Su=ğndaşuz fuğcuğuzr çujndsg şd wşı çujsuz bğ<uzg^ .sçuzmuğzşğ^ ndindjrvzşğ^ fmuwndu, ubumşğızşğ şd fuğcuğuzr ışindvzşğ şdi lnwi ışiu, şz huısumuz çuczrz st<! Mğkumuz mşuz=rz sruju, t zuşd srndkşzumuz mşuz=g! Kupr up=uıu.zus uxu=şlndkrdzz nd +cuzeum suizu.ndsçg şdi vşz snxjndu,!

Wndbusuışuzr ustztz wuımuzbumuz auındu,zşğtz srz t Htbrmkubr üşğşösuzuıuz huısndkrdzg^ nğ srzvşd uwi+ğ suzğusuiz+ğtz n_v stm ışp lnwi ışiu, t! Üşğşösuzuıuz auiıuısuz suirz fudşğukndpkşğ şdi rğşzj huıotzzşğnf lnwi mg iyxşz^ şğçşszr ünğ,+z üşğşösuzuıuz suirz!

Huısumuz çuczr uduğırz^ Htbrmkubr aşı uxgzvndu, zbuzudnğ ets=şğnd^ wuındm çucrz sg wuımujndu, t! Üğvr sbumzşğ^ mğkumuz sbumzşğ^ üşpuğndşiıumuzzşğ^ ouğıuğuhşızşğ^ çcrbmzşğ^ eşpuünğ,şğ^ hşıumuz hubı+zumuz ets=şğ şd şğucbıumuz ünğ,rvzşğ şdi^ rğşzj mşziuüğndkrdzzşğnf şd zmuğzşğnf auzeşğq ışp üıu, şz! Rim^ şmşpşjdnw ünw=şğnd wrbuıumuğuzzşğnf rğ uduğırz mg auizr huısumuz çucrzg!

Üğ=r şğmğnğe çucrzg uğıu=zuhti udşlr on.^ ündzudnğ zmuğzşğnf mg zşğmuwujzt şmşpşjdnw iğçuhuımşğzşğg^ ünw=şğg^ wrbuğcuz ets=şğg şd uzjşultz huıuxrmzşğ! Wuımuhti uwi çuczrz st< huluıuzsuz ıuouğz nd .nğuzg rğşzj uğıu=rz yux=nf gzkşğjnpzşğndz mg wuwızndrz!

Htbrmkubr şmşpşjdnw sşmşzuindkşusç lnwi ışiu, ürğ=g mg çupmuzuw 504 t<t! Luwzu,udul üğ=rz buğndu,=g muıuğu, t İrğfuğe Sul.uişuz^ rim t<ueğndkrdzg muıuğu, şz Anüb$ I$ Wuğndkrdz Uçp$ Iusuışuz şd Çğm$ Sndğuı Miiğm$ Mniıuzşuz! Çuj uiır^ üşpşjrm mnp=g sıuwpujndsz t Htbrmkubjr wuwızr uğndşiıuütı Üğrünğ İuaumşuzr!

Zmuır ndzşzulnf ?nğnzu ausufuğumr iuasuzuyumndszşğg^ ürğ=r bznğauzetig mg zu.uışindr İ$ Öuımr wu<nğenp bğ<uzrz st<^ nğndz euiudnğsuz ausuğ uwcstz ünğ,r l,ndu, t bznğauzetir Wuzqzu.ndsçg!

ÜRĞ?R UXU>RZ *ĞRZUMG WUZQZNDŞJUD HUIĞRUĞ? A*Ğ

Huığruğ= Auwğg şğtm 23 Yşığnduğ 2021 Şğş=buçkr^ wşı sr<+ğtrz^ Huığruğ=uğuzr st< gzendzşj Huığruğ=umuz Yn.uznğe% Uğc$ I$ Üğrünğ U$ ?azw$ Iusuışuzg^ İ$ Kuüudnğ şmşpşjdnw ?uğnörv% Anüb$ I$ Wuğndkrdz Uçp$ Iusuışuzg^ Htbrmkubr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw Şğtj% Uğc$ I$ İuğüri U$ ?azw$ Ündwndsoşuzg^ Zuğşmujr Ehğuj Euind Ehğuhşı% Çğb$ Uğsuz İğm$ Suğublşuzg şd İ$ Uiındu,u,rz Şmşpşjdnw Kupuwrz :nğandğer Uışzuhşı% Auwuöuı Muötğ+plndz!

Uwjşlndzşğ wuwızşjrz kt wuzndz Htbrmkubr şmşpşjdnw zşğmuw mg üızndtrz Huığruğ=uğuzr st< şd rğşzj şğu.ıuürıumuz huğıumuzndkrdzg muıuğşlnd ausuğ mg zşğmuwuzuwrz% Znğrz Usşzuhuındndkşuz! Anüşmuz uzandz ndğu.ndkrdz tğ np<ndzşl {Htbrmkubr Wndbusuışuz´r ağuıuğumndkrdzg! Uwjşlndzşğ uxu<rz aşğkrz Huığruğ= A+ğ zndrğşjrz ürğ=r uxu<rz +ğrzumg^ nğ sumuüğndu, tğ üğ=r aşprzumrz mnpst! Uhu^ nğeruçuğ bznğaumulndkrdz wuwızşjrz Huığruğ= A+ğ^ nğ Huığruğ=umuz *ğazndkşuz Ürğnf rğ +ğazndkrdzg çşğu, tğ üğ=rz! Zşğmuzşğ^ uwi uxrknf üğ=r ub.uındkşuz zu.u=uwlşğndz^ öuğüujsuz şd ağuıuğumndkşuz huığuiındkşuz yndlrz suirz ışpşmndkrdz yn.uzjşjrz! Çuj uiır^ uznz= şmşpşjdnw aşı uxzvndu, wndbşğ çuczşjrz Sşğ Anüşdnğ Hşırz aşı^ nğ uzjşulrz nğhti iuğmuduü ,uxuwu, tğ İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw! Htbrmkubr gzıuzr=r uzeuszşğg^ Huığruğ= A+ğ zşğmuwndkşuz^ nğerumuz şğu.ıuürındkrdz wuwızşjrz Auwğ İndğçrz şd Itğ A+ğ!

Huığruğ= Auwğg^ rğ muğürz ndğu.ndkşusç np<ndzşj Wndbusuışuzr ağuıuğumndkrdzg^ çuz sg nğ huısumuz rsuiınf szuwndz uğct= hrır zşğmuwujztğ uhuüuw işğndzerz! Uzjşulrz şdi zsuz ub.uındkrdzzşğ muıuğndu, trz öuzuöuz şmşpşjrzşğt zşği^ nğnzj bznğard zşğmuw işğndzeg ışpşmndkrdz mg üıztğ uzjşulr suirz!

Htbrmkubr şmşpşjrz uğetz rim rğ uğıu=rz ışi=nf şd zşğ=rz b=şpuz=nf^ ausub.uğauwrz vuyuzrbzşğnf ,uz+k t buışğndz şd uwi üğ=r ousçnf şmşpşjdnw huısumuzg ul udşlr suıvşlr hrır euxzuğ! Huığruğ= Auwğg üzuauıuz=nf uğıuwuwındşjud Itğ A+ğ suirz^ nğndz wndbusuışuzr ub.uındkrdzzşğndz +pum sg şdi m'udşlzuğ uwi b=şp ürğ=nf!

Huıruğ= Auwğg^ eğnduışj zuşd Htbrmkubr şmşpşjrz^ auzeşğq rğ sş, gzıuzr=nf nd supkşj nğ rğşzj ünğ,ndztndkrdzg szuw huw,ux! Kşlueğşj zuşd nğ uwi ürğ=g ,uz+kujndr bznğauzetinf sg! Uwjşlndzşğ wuwızşjrz^ nğ uğetz rim uwi ndppndkşusç wuzqu.ndsç sg ünğ,r l,ndu, t^ uxu<znğendkşusç% Auwğ İndğçrz^ nğ İ$ Öuımr wu<nğenp +ğşğndz mg zu.uışit ürğ=g ,uz+kujzşl^ Huığruğ= İğçuöuz A+ğ çuğqğ anfuzudnğndkşusç! ?nğnzu ausufuğumr iuasuzuyumndszşğndz gzkuj=rz ausuquwz wu<nğeuçuğ ışpşmndkrdz hrır yn.uzjndr zuşd uwi ,ğuüğr suirz!

Auzerhsuz uduğırz^ zşğmuzşğg <şğs gzendzşlndkşuz ausuğ bznğaumulndkrdz wuwızşjrz Sşğ Anüşdnğ Hşırz!


Wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz

*ĞNDUZ AŞI - 171

UB:UĞAG ŞD SŞZ?% SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF-JUDŞĞNF

Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ


Թումանեան աներկբայօրէն հաւատաց, որ մեր գրականութեան հարազատ հողն ու պատուանդանը ֆոլքլորն է, ընդգծելով որ «... այդտեղի՛ց պէտք է խմի հայ գրողը»: Եւ իր այս վկայութեան հոյակերտ ստեղծագործութիւններու շարքին են մանաւանդ իր պոէմները՝ «Մարօն», «Լոռեցի Սաքօն», «Մեհրի»ն, «Մերժած Օրէնք»ը, «Հառաչանք»ը, «Անոյշ»ը, «Դէպի Անհունը», «Պոէտն Ու Մուսան», «Հին Կռիւը», «Սասունցի Դաւիթը», «Սասունցի Դաւիթը»՝ Բ. մասով, «Թմբկաբերդի Առումը», «Հազարան Բլբուլ»ը: Դժբախտաբար այս վերջինը ան չհասաւ ամբողջացնել:

«Սասունցի Դաւիթը» պոէմի առաջին 4-5 տողերուն մէջ արդէն բոցաշունչ է լեզուն բանաստեղծին, վճռական է յաղթանակը դիւցազուն Առիւծ-Մըհերի.-

Առիւծ-Մըհերը, զարմով դիւցազուն,

Քառասուն տարի իշխում էր Սասուն.

Իշխում էր ահեղ, ու նըրա օրով

Հաւքն էլ չէր անցնում Սասմա սարերով:

Սասմա սարերից շա՜տ ու շատ հեռու

Թընդում էր նըրա հըռչակն ահարկու,

Խօսւում էր իր փառքն, արարքն անվեհեր.

Հազար բերան էր – մի Առիւծ-Մըհեր:

Իր բալլադնրէն կամ գեղօններէն, կարելի չէ յիշատակման չբերել «Ախթամար» չափածոյ պոէմը: Ինչպէս ծանօթ է շատերուն, Թուրքիոյ իշխանութիւնները 2018-ի Սեպտեմբեր 9-ին, Խաչվերացի տօնին առիթով, արտօնեցին պատարագ մատուցանել Վանի Ախթամար կղզիի Ս. Խաչ եկեղեցւոյ մէջ: Արդարեւ, Թումանեան յիշեալ գեղօնը գրած է 11 Դեկտեմբեր 1891-ին: Անիկա ենթարկուած է քանի մը փոփոխութիւններու: Վերջնական հիմք ընդունուած է 1908-ին Պաքուի մէջ հրատարակուած «Բանաստեղծութիւններ»ու շարքին մէջ առնուած տարբերակը: Բանաստեղծը այս պոէմին մասին կը հաստատէ, թէ այդ աւանդութիւնը ինք լսած է Պր. Տիգրան Փիրումեանէն, որ քանի մը տարի ապրած է Վան: Կու տամ քանի մը տուն «Աթամար» պոէմէն.-

Ծիծաղախիտ Վանայ ծովի

Փոքրիկ գիւղից առափնեայ,

Ծովն է մըտնում գաղտագողի

Ամէն գիշեր մի տըղայ:

Սիրուն Թամարն ամէն գիշեր

Այնտեղ կըրակ է անում,

Եւ սպասում է անհամբեր

Այնտեղ՝ մօտիկ դարանում:

Մոլորուեցաւ խաւար ծովում

Լողորդ տըղան սիրահար,

Ու բերում է հողմը, բերո՜ւմ

Հառաչանքներն՝ «Ա՜խ, Թամա՜ր...»:

Առաւօտեան ծովը ծըփաց,

Ափը ձըգեց մի դիակ,

Նըրա շուրթին, պաղ, կարկամած,

Ասես մեռած ժամանակ

Սառել էին երկու բառ.

          «Ա՜խ, Թամա՜ր...»:

Այն օրուանից սըրա համար

Կըղզին կոչուեց Ախթամար:

Թումանեանի թարգմանական աշխատանքներուն արգասիքը առանձին, ուշագրաւ մէկ բաժինը կը կազմէ իր ստեղծագործութեանց ամբողջական պատկերին մէջ: Շէյքսփիրէն, Պայրընէն, Լոնկֆելլոյէն, Լերմոնտովէն, Կէօթէէն, Ժուկովսքիէն, ռուս եւ այլ հեղինակներու գործերէն հայերէնի թարգմանութիւններ ի յայտ կը բերեն բանաստեղծին ոչ միայն տաղանդը, այլեւ գեղարուեստական ճաշակը, որ զատորոշելի է իր ժամանակակիցներուն կատարած թարգմանական բերքէն: Թարգմանական այդ բերքին մէջ կ'իյնան իր «Սերպական Ժողովրդական Վիպերգ»ը՝ «Թէ Ի՞նչ ուղարկեց Թուրքի Սուլթանը Մոսկովի Ցարի Ընծաների Փոխարէն», որ առաջին անգամ տպագրուած է «Հորիզոն» օրաթերթին մէջ, 1915-ին, բայց հեղինակին կենդանութեան չէ անցած հրատարակուած հատորներուն մէջ: Իբրեւ օրինակ, կը ներկայացնեմ Ճորճ Պայրընի «Շիլիոնի Կալանաւորը» երկարաշունչ պոէմէն միայն երկու տուն՝ «Սոնետ Շիլիոնին» խորագիրով, որ կը պարագրկէ ազատատենչ ու հայրենասէր Պայրընի յաւերժավառ յիշատակը.-

Ո՜վ ազատութիւն, շունչ յաւերժական,

Բանտերումն ես դու շըքեղ ճաճանչում,

Այնտե՜ղ, ուր սիրտը՝ քեզ բընակարան

Եւ քո սէրըն է միայն ճանաչում:

Եւ երբ որդիքըդ զարկած շըղթայի,

Անլոյս բանտերում նահատակուելով,

Փառաւորում են երկիրն հայրենի,

Ծաւալո՜ւմ ես դու հողմի թեւերով:

Շիլիո՛ն, քո բանտը սըրբավայր է միշտ...    

«ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ (Շար. 5, մնացեալը՝ վաղուան թիւով)