ՆՈՐ
ԼՈՒՐԵՐ    ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ     ԳԻՐՔԵՐ   ԱՐԽԻՒ   ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ     ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ  
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail
81. Տարի

ԳԻՐՔ

ԱՐԽԻՒ - 26 ՅՈՒՆՈՒԱՐ 2021 © NorMARMARA 2001 - 2020
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail

SŞĞ :SÇUÜĞUHŞIG% X$ AUIITOŞUZ M'NP>NDZT

;ZZEŞUZ 95USŞUMG

Uwi+ğ ı+z t Suğsuğu-r gzıuzr=r^ Suğsuğu-r iğıumrj çuğşmuszşğnd şd auğrdğudnğ gzkşğjnpzşğnd ausuğ!

Sşğ :sçuüğuhşıg% X$ Auııtoşuz m'np<ndzt ,zzeşuz 95usşumg nd rğ huımuxşlr ıuğr=nf mg buğndzumt szul lğuüğnpumuz ub.uğar  umndz=zşğndz fğuw^ uğeuğ ahuğındkşusç mğşlnf  .sçuüğuhşındkşuz 53usşuw huınduçşğ lnd,g!

Uözndndkrdz^ çuğndkrdz^ uzuvuxndkrdz^ imöçndz=uwzndkrdz^ .nğukuyuzj s+ışjnds^ suizuürıumuz ynğquxndkrdz^ uzihux ürışlr= nd bznğa=$ uinz= uwz uğct=zşğz şz nğnz= rğşzj usşzumuıuğşul jnlujndsg üıu, şz X$ Auııtoşuz% suğe-.sçuüğuhşı^ suğe-ağuhuğumu.+i^ suğe-anüşçuz^  suğe-üğuütı^ suğe-üğumuzuütı mşğhuğr fğuw!

Suğsuğu-r :sçuüğuhşırz aö+ğ ötz=g şpu, t nd mg szuw  uğüuiuçşğ üğrvz nd sşğ suwğşzr üşpşjrm lşöndr zmuısusç .nğrz hubıusndz=g^ nğnz= rğşzj ışprz nd uöeşjrm çznğnbsuz uğcuzuju, şz auğrdğr auiznp auınğzşğnd^ üğumuzuürıumuz-ağuhuğumu.+iumuz çuönds w+endu,zşğnd st<!

İrğşlr Hğ$ Xnhtğ^ şğ<uzmndkrdz nd çu.ıudnğndkrdz t gllul qşğ cusuzumumrjz nd fuwşlşl qşğ kuzmuürz zşğmuwndkrdzg! Mg bznğaudnğşz= qşğ mşuz=r uwi znğ auzüğnduzg nd mg supkşz= nğ end= üğrvnf nd ürğ=nf huw=uğt= wuzndz fupnduw +ğnduw!

Usndğ uxnp<ndkrdz qşör% qşğ indğç ünğ,rz st<!


SUĞSUĞU



BZNĞAUDNĞUMUZ ZUSUMZŞĞ



İrğşlr Huğnz Auııtoşuz^

Şğç bndğ<e ı.ndğ t^ +ğşğe .uduğ^ uzausçşğ mg ihuişi^ nğhtiör uğşdr ouxuüuwk sg anüre <şğsujzt nd +ğe lndiudnğt! Uwi+ğ uwehrir şöumr +ğ sgz t! Uwi+ğ sşğ ouzvju, usşzuçuğr^ rsuiındz^ çuösumnpsuzr öuğüuju,^ ustz önanpndkşuz üznf rğ ünğ,rz lrndlr zndrğndu,^ oubumudnğ sıudnğumuz auwnd ,zzeşuz ıuğşeuğqz t! Sşğ supkuz=zşğg^ önği mg wpşz=% udşlr sşör ausuğ t! Uwz t%  nğ uxnp< gllu= şd şğmuğ ıuğrzşğ sşğ lğuüğnpndkşuz nd sşğ ül.ndz gllu=^ nğ şğmuğ nd şğmuğ Qşö nd Qşğ -ünğ,g fuwşlşl muğşzuz=!

Şğçşsz suğemuzj ıuğçşğ mşzeuzrzşğnd mus uxuğmuzşğnd mg zsuzşjzşz!

Sşö ausuğ End= aimuw nd iupuğku.rı mupzr sgz t=^ nğ snüumuz ndc m'usynyt rğ st<! Suğerm mg yuğrz uwe ,uxrz% ndc^ udrdz nd rsuiındkrdz .zeğşlnd nd iıuzulnd ausuğ!

Şğmuğ ıuğrzşğt r fşğ uwi rsuiındkşuz uhujnwjg sşö ağusjndju, t=! Uiındu, .zeuw sşğ şğşirz^ nğhtiör buğndzumşz= Qşöst ndc nd auduı iıuzul!

Qşğ mşzujg irğşlr FUĞHŞI!

Srbı Qşğ UĞU ŞD WUİSRM &Şğşduz/


\\\

Iuğşeuğq^ stm-şğmnd vt^ 95usşum^ mşuz= sg Irğn< zu.u.zusndkşusç bznğandu,! Srbı auğuöuı% ,zndze uxu, ç.umrz^ auduıuğrs% rğ huımuzşlndkşuz^ iışp,uünğ, nürz iğır ığnyndsrz aşı sru.uxzu, uzyn.uğrzşlr hubıusndz=nf uğıueğşl buğndzumnp çuösufuiıum üğuütı!

Auw Üğumuzndkşuz zşğmuw cusuzumzşğnd xuafrğuw^ sıudnğumuz^ Suğsuğu *ğukşğkr .sçuüğuhşı^ Sş,uwuğü Iruğ Xnhtğ Auııtoşuzr ,zzeşuz ı+zg bznğaudnğ glluw!

Wuğüuz= rğ fuiıumrz!

Uğşdbuı +ğşğnd luduünwz supkuz=nf%

SUĞRUS-UĞK* IĞUSŞĞŞUZ


\\\

İrğşlr Hğz$ Xnhtğ^

Uwi ıuğnduw Qşğ wuımuzbumuz ıuğşeuğqrz uxrknf <şğs+ğtz nd luduünwz çuğşsupkuz=zşğnf mg bznğaudnğşz= Qşö! Itğg huğüşdt =u<uxnp<ndkrdz^ uğşdbuındkrdz nğhtiör Qşğ irğşlrzşğnf sruizuçuğ çuönds ıuğşeuğqzşğ ı+zşlnd uğcuzr gllu=!

İtğ nd wuğüuz=

WUĞNDKRDZ-İ*ZU EŞĞQUMŞUZ


\\\

İrğşlr Huğnz Xnhtğ^

Sş,uzndz .sçuüğuhşı^ frhuürğ şd wndbuüğnp Xnhtğ Auııtoşuz m'gişz qşör ausuğ!

Şi hrır udşljztr SŞ;Z YRLRİNYUW!

Anluzıuauw üupndkr uzndznf şd uzqusç qşğ ,zzeşuz 95usşumr uxrknf bznğaudnğndkrdzzşğ şd =u<uxnp<ndkrdz mg supkşs!

İrğulrğ çuğşdzşğ

ZNDĞAUZ ÜUWAUZ


SUĞİTWLR {İ$ İUAUM-

İ$ SŞİĞNH´ SBUMNWKR INDZG%

WUĞQUMSUZ ŞZKUĞMNDŞJUD


Auwmumuz lğuınd çnlnğ upçrdğzşğg mg aupnğeşz kt 24 Wndznduğr şğşmnwşuz cusşğndz uz,uz+k uzqşğ mğum çujrz Suğitwlr {İ$ İuaum-İ$ Sşiğnh´ sbumnwkr mşeğnzr ndppndkşusç! Uwi mşeğnzg =upu=r auwmumuz usşzu.nğağeuzbumuz mşeğnzzşğtz stmz t^ iğuarz st< buçukumuz eğndkşusç euiuduzendkrdz mg iıuzuw udşlr =uz 250 şğu.uw! Suğitwlr {Uçnfşuz´ fuğcuğuzr huıui.uzuınd Muğtz :ndğbndışuz wuwızşj nğ buı uzauzüriı şz^ çuwj fiıuandkrdz ndzrz nğ (ğuziuwr muxufuğndkrdzg hrır şğub.udnğt nğ wşıuüuwrz muğşlr glluw uzfıuzü ünğ,ndztndkrdz ıuzrl!

Wuğqumndstz şı= niırmuzndkrdzg auiud nd aşıuö+ışj eth=r fuwğg! Mğumnjr huıouxnf mnığu, t şğmğnğe wuğmr huındauzg^ ndğ eubzumr euişğ mg ığndtrz! Çuğşçu.ıuçuğ frğudnğşulzşğ vmuz!

Zbşz= nğ sbumnwkr mşeğnzr pşmufuğndkrdzg çnpn= zşğmuwujndj niırmuzndkşuz!

{İ$ İuaum-İ$ Sşiğnh´ sbumnwkr mşeğnzg auwmumuz muösumşğhndkrdzzşğg ausumuğünp mşeğnzuışprz t! Uğju.şuz huışğuösr +ğşğndz anz mg huığuiındtğ suğeuirğumuz uwz +üzndkrdzg^ nğ m'ndpuğmndtğ Auwuiıuz nd Uğju.!

Srzvşd uwi eth=g^ zsuz+ğrzum eth=şğ huıuau, şz zuşd Hşğlrzr^ İuz (ğuziri=nwr^ Yuğrör nd Işirzr st<! Yuğrör nd Işirzr st< fuzıulrösr şzkuğmndşjuz Mnsrıuir uğquzg şd {jşpuihuzndkşuz wndbuausulrğ´g! Uwi ünğ,npndkrdzzşğndz st< zşğüğudndu, tğ {Ünğb üuwlşğ´ .sçudnğndsg^ nğnd ünğ,ndztndkrdzg udşlr fşğ< uğürlndşjud (ğuziuwtz zşği!


UIĞHTWOUZJRZŞĞ WUĞQUMŞJUZ

AUWMUMUZ ÇŞXZUIUĞZŞĞND FĞUW

Şğtm^ uxınduz muznd. cusşğndz^ Fğuiıuzr Suxztndl bğ<uzrz st<^ ndğ gzeauzğuhti çzumvndkşuz üşğumbrx sş,usuizndkrdzg mg muösşz uığhtwouzjrzşğ^ uwe uığhtwouzjrzşğg wuğqumşjuz auwmumuz çşxzuıuğ rz=zubuğczşğnd buğuirdzr fğuw^ <uğınd ybndğ gğrz çşxzşğ yn.ueğnp udşlr =uz 30 çşxzuıuğ! Buğcufuğzşğg huısşjrz nğ iuğiuyr cusşğ uhğu, şz nd ustz rzv gğu,^ nğhtiör iueğuz=zşğnd huıouxnf vzşğ=ubndrz mxrdr st<! Çuğşçu.ıuçuğ fzuig sruwz zrdkumuz t^ çuwj suzğusuizndkrdzzşğ wuwızr vşz ıumudrz!


ÇCRBM UĞUS PUÖUĞŞUZ ŞD

RĞ {ÖRZNDNĞ´ZŞĞG$$$


Fşğ<rz =uzr sg +ğşğndz ausujuzjr t<şğg npnpndu, trz Lrnztz auiznp lndğnf sg^ nğ ahuğındkrdz m'uxkt çnlnğ auwşğndz! Mg .+indr lrnzjr auw çcrbm^ Yğ+)$ Uğus Puöuğşuzr suirz^ rim uxrkg Lrnzr arduzeuznjzşğtz stmndz st< uznğ ül.udnğndkşusç muıuğndu, frğuçndcumuz ünğ,npndkrdzz t! Uğeuğşd^ Yğ+)$ Puöuğşuz şd rğ krsg^ wu<npşjuz uxu<rz uzüus gllulnf arduzer sg şğmnd qşx=g wu<npuhti huınduiışl! Frğuçndcumuz uwi ecnduğ sr<usındkşuz bznğard arduzeg uwcs fşğuüıu, t rğ şğmnd qşx=şğg!

Erışl ıuz= zuşd nğ çcrbm Uğus Puöuğşuz Uğju.şuz huışğuösr +ğşğndz vnği uzüus uwjşlu, t Auwuiıuz nd frğuauıu, t frğudnğşul örzndnğzşğg!


MUĞHRİ ÖU?UĞŞUZ NÜŞMNVNDŞJUD

Uxuihşlumuz suğörm Muğhri Öu=uğşuz nğ mg mğt uğaşiıufuğc uxu<rz mgxyusuğırmr ırıpnig^ şğtm^ suanduz uxu<rz ıuğşlrjr lğsuz uxkrd nüşmnvndşjud rğ brğsrz s+ı!

Uwihti^ 25 Wndznduğr mti+ğt şı= cusg 15$00rz Brblrr auwnj üşğşösuzuıuz st<^ ausuouğumnf huwsuzudnğndu, iuasuzuyumndszşğnd lnwirz ıum Muğhri Öu=uğşuzr brğsrz s+ı muıuğndşjud Anüşauzügiışuz wuındm muğü! Zşğmuw trz mxyusuğır eubzumjndkşuz yn.zu.uüua Şufndö Ouz şd Rikuzhndlr suizuordpr zşğmuwujndjrv Stkrz T+ö=uz^ sğjufuğumuz wuzqzu.ndsçtz Uastı Brsbt=^ Şğrıuiuğendkşuz nd Suğöuz=r Zu.uğuğndkşuz Rikuzhndlr zuauzüuwrz pşmufuğ Yğ+)$ I+=k$ Hndğauztkkrz Auogou)tğ+plnd^ Lnwi Stıru gzmşğndkşuz fuğvumuz .nğandğer zu.uüua Uğus Ündğuz^ Ku=irs Suğöumuz umndsçr fuğvndkşuz zu.uüua Muğ+ Aususoşuz^ Muğhri Öu=uğşuzr gzıuzşmuz huğuüuzşğz nd ausumrğzşğ!


Wuındm {Suğsuğu´ +ğukşğkrz

*ĞNDUZ AŞI - 146

UB:UĞAG ŞD SŞZ?% SŞĞ ÇUÖNDS ANÜŞĞNF-JUDŞĞNF

Üğşj WUMNÇ IRDZŞUWŞUZ

Նախ Իսթանպուլի համալսարանի Գիտական ֆաքիւլթէթի Ֆիզիք-Մաթեմաթիքի ճիւղին արձանագրուելէ եւ ամբողջ տարեշրջան մը բոլորելէ ետք, Ռոպէր Հատտէճեան յաջորդ տարեշրջանին կ'արձանագրուի Գրական ֆաքիւլթէթի Փիլիսոփայութեան ճիւղին, զոր կ'աւարտէ 1950-ին՝ զինուորական ծառայութեան մտնելէ առաջ: Զինուորական ծառայութիւնը ան կը կատարէ որպէս պահեստի սպայ Անքարայի ու Աղրըի մէջ: Երեք տարի ետք կ'ամուսնանայ շնորհալի օրիորդ Սիւզան Դամիկեանի հետ՝ աշխատելով հիւսուածեղէնի հսկայ գործարանի մը որպէս ներկայացուցիչը: Այդ ժամանակաշրջանին է որ ան կը ծանօթանայ մեծահամբաւ լեզուաբան ու լեզուագէտ, բանասէր, թրքական պաշտօնական առաջին Համայնագիտարանի («Թիւրք Անսիքլոփետիսի»ի) խմբագրապետ Յակոբ Մարթայեանին («Տիլ-աչար», այսինքն՝ Լեզու-բացող): Այս ծանօթութիւնն ու յաճախակի իրարու հետ հանդիպումները ճակատագրական կարեւորութիւն ու նշանակութիւն կ'ունենան Հատտէճեանի կեանքին մէջ:


27 Հոկտեմբեր 1967-ին, Հատտէճեանին կը յանձնուի խմբագրապետի պաշտօնը «Մարմարա» օրաթերթին, որ հիմնուած էր 31 Օգոստոս 1940-ին, յայտնի լրագրող Սուրէն Շամլեանի ջանքերով: Սկզբնական շրջանին թերթը կը հրատարակուի եռօրեայ դրութեամբ, բայց կարճ ժամանակ մը վերջ կը սկսի լոյս տեսնել իբրեւ օրաթերթ: Շամլեանի կանխահաս մահէն ետք թերթին հրատարակութեան տէր կը կանգնին անոր դուստրը եւ փեսան՝ Սեդա եւ Պետրոս Զօպեանները: Թերթին խմբագիրներ կ'ըլլան նաեւ Տոքթ. Վահրամ Զօպեան, Է. Սիմքեշեան եւ Կ. Մուրատեան: Տէր եւ Տիկին Պետրոս եւ Սեդա Զօպեանները 1967-ին Քանատա մեկնելուն եւ հոն հաստատուելուն պատճառով Պր. Հատտէճեանէն կը խնդրեն, որ իբրեւ յարմարագոյն անձնաւորութիւն ստանձնէ ու շարունակէ օրաթերթին խմբագրապետութիւնը: Եւ այդ թուականէն ցայսօր, ամբողջ 54 տարի մնալով պատնէշի վրայ աննահանջօրէն, Ռ. Հատտէճեան ձեռնհասօրէն եւ մեծ փարումով անխափանօրէն դեռ կը վարէ «Մարմարա» օրաթերթին խմբագրապետութիւնը՝ հակառակ երկրին դիմագրաւած առողջապահական ու տնտեսական ծանր պայմաններուն եւ յառաջացեալ տարիքին, զայն դարձնելով բովանդակ հայութեան ամէնէն հեղինակաւոր եւ փնտռւած օրաթերթերէն մին հայ իրականութեան մէջ, հանդիսանալով Հայաստանի եւ Սփիւռքի ամենահեռաւոր հայօճախներուն համար իսկ կենսական կապ ու կամուրջ՝ ոչ միայն սոսկ լուրեր հրատարակելու տեսակէտէ, այլեւ իր առաջնորդող խմբագրականներով, առօրեայ «Յուշատետր»ի սիւնակներով, վէպերով, պատմուածքներով, թատրերգութիւններով, յուշագրութիւններով, հրապարակագրական ու գրական բիւրաւոր էջերով հարուստ ժառանգութիւն մը թողելու առումով հայ սերունդներուն եւ հայ գրականութեան գանձարանին:

90-ական թուականներուն, երջանկայիշատակ Գարեգին Ա. Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին հրամանաւ եւ Դոկտ. Սուրէն Դանիէլեանի խմբագրութեամբ Ս. Էջմիածնի Մայր Աթոռի մատենաշարէն լոյսի բարիքին կ'ընծայուի Հատտէճեանի «Յուշատետր Ընտրանի» խորագրեալ եւ 700 էջերէ բաղկացող հաստափոր հատորը, որ կը բովանդակէ հեղինակին գեղեցկագոյն էջերը:

  

Նախապէս, 1986-ին, Հատտէճեան կ'արժանանայ Հ.Բ.Ը.Միութեան պատասխանատու անդամներու հաստատած «Ռիթա Եւ Վարդգէս Պալեան» մամլոյ մրցանակին: Նոյն տարին, Մխիթարեան Սանուց Միութեան մէջ հանդիսաւոր շուքով կը տօնուի իր գրական գործունէութեան 40-ամեակը եւ այս առիթով Մաքրուհի Պ. Յակոբեանի խմբագրութեամբ կը հրատարակուի շքեղ յուշամատեան մը:  

Առ ի գնահատանք իր ծանրակշիռ վաստակին, Կ. Պոլսոյ 82-րդ Շնորհք պատրիարք Գալուստեանի առաջարկով եւ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Վազգէն Ա. Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին օրով, բազմերախտ խմբագրապետը կ'արժանանայ «Ս. Սահակ – Ս. Մեսրոպ» շքանշանին: Շքանշանը հանդիսաւորապէս Ռոպէր Հատտէճեանին կը շնորհուի Շնորհք պատրիարքին վախճանումէն ետք՝ Շահան արքպ. Սվաճեանի ձեռամբ:

1996-ին, Հայաստանի Գրողներու Միութեան (ՀԳՄ) սրահին մէջ հանդիսաւորապէս կը նշուի իր ծննդեան 70-ամակը: Նոյն տարին, Պոլսոյ Սանուց Միութեան մէջ եւս կը նշուի մեծ յոբելեարին ծննդեան 70-ամեակը: Հինգ տարի ետք՝ 2001-ին, Հայաստանի Գրողներու Միութեան յարկին տակ կը նշուի իր ծննդեան 75-ամեակը եւ այդ թուականին ան անդամ կ'ընտրուի Հայաստանի Լրագրողներու Միութեան: Նոյն տարուան 1 Դեկտեմբերին կ'արժանանայ Թուրքիոյ Հայոց պատրիարքարանի Ա. կարգի Պատուոյ շքանշանին եւ Օրհնութեան Կոնդակին: Յաջորդ տարի՝ 2002-ի Յունիսին, Հատտէճեան մասնակցելով Հայ Գրողներու Ա. Համահայկական խորհրդաժողովին՝ կ'արժանանայ ՀՀ մշակոյթի նախարարութեան Ոսկեայ մետալին: 2007-ին, իր ծննդեան 80-ամեակին առիթով, Պոլսոյ եւ Հայաստանի մէջ իրեն ի պատիւ տեղի ունեցած հանդիսութիւններուն ընթացին ան կ'արժանանայ Երեւանի Խաչատուր Աբովեանի անուան Մանկավարժական համալսարանի Ոսկեզօծ շքանշանին, ՀՀ մշակոյթի նախարարութեան Ոսկեայ մետալին, Երեւանի Պետական Համալսարանի Ոսկեայ մետալին եւ Ֆրիտեոֆ Նանսէնի անուան Ոսկեայ յուշամետալին: 2009-ին, Հայաստանի Լրագրողներու Միութիւնը Ռոպէր Հատտէճեանը կը պարգեւատրէ Ոսկեայ Գրիչ մետալով, որ առաջին անգամ կը տրուէր սփիւռքահայ կամ պոլսահայ հրապարակագիրի կամ գրողի մը:

Բաց աստի, Հատտէճեան պարգեւատրումներու արժանացած է Հայաստանի բարձրագոյն ղեկավարութեան կողմէ՝ 2011-ին, Հայաստանի անկախութեան 20-ամեակին, ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսեանի ձեռամբ, պարգեւատրուելով «Ս. Մեսրոպ Մաշտոց» Ոսկեայ ադամանդակուռ մետալով:


 «ԾԱՂԻԿ» Գրական Ազգային հանդէս – Պէյրութ (Շար. 2, մնացեալը՝ վաղուան թիւով)