ՆՈՐ
ԼՈՒՐԵՐ    ՅՈՒՇԱՏԵՏՐ     ԳԻՐՔԵՐ   ԱՐԽԻՒ   ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ     ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ  
Share on Facebook Share on Twitter Share via e-mail
84. Տարի ԱՐԽԻՒ 08 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ 2023

ԳԻՐՔ

© NorMARMARA 2001 - 2022

8.12.2023

SUĞSUĞU

UIĞHTWOUZ 32 AUW ÜŞĞRZŞĞ HRIR UĞQUMT^

RİM AUWUİIUZ% 2 UIĞHTWOUZJRZŞĞ


Uğju.şuz 44+ğşuw huışğuöstz şı= üşğrzşğnd auğjg srbı szuj çuzumjndkrdzzşğnd işpuzrz fğuw! Ktşd Uığhtwouz usşzuıuğçşğ brz,nd sşpueğuz=zşğ iuğ=şj auw üşğrzşğnd ül.ndz fğuw^ uwzndauzeşğq muimu, vmuğ nğ üşğrzşğg mg huandtrz erduzuürıumuz {iumuğmndkrdz´zşğnd ausuğ! Uığhtwouzr hubı+zumuz ındşulzşğnf 55 üşğr mg huandr uwe şğmğr çuzışğndz st<^ çuwj uzhubı+z ındşulzşğnf krdg uxznduöz mğmzuhuırmnf udşlr t!

Tzkgzr Hlrz=gzr +üzumuz Otwsi *'Hğuwgzr Hu=nd uwjşlndkşztz +ğ sg wşınw^ uwirz=z şğtm rğrmndz^ wuzmuğ, ndğu. lndğ sg ıuğu,ndşjud susndlrz st<! Aupnğendşjud nğ Auwuiıuz 2 uığhtwouzjr üşğrzşğ uöuı hrır uğqumt^ rim Uığhtwouz% 32 auw örzndnğ!

Giı uığhtwouzumuz Tw-Yr-Tw ünğ,umulndkşuz^ Auwuiıuz hrır fşğueuxzuz 2020r Uğju.şuz huışğuösr uduğıtz şğmnd +ğ wşınw^ {Aueğndkr ndppndkşusç rğumuzuju, aumuuauçşmvumuz ünğ,npndkrdzzşğnd gzkuj=rz qşğçumulndu, örzndnğzşğ´^ nğnz= krdnf 26 anür şz^ zuşd 6 uzqşğ^ nğnz= qşğçumulndu, şz iuasuzrz% ıuğçşğ cusuzumubğ<uzzşğnd^ şd uğetz rim rğşzj huırcrz sş, suig mğu, şz!

Giı rğuduhubıhuzzşğnd ındşulzşğndz^ zşğmuw eğndkşusç^ Uığhtwouzr st< muz 55 auwşğ$ 41 xuösuüşğrzşğ^ Uğju.r zu.mrz pşmufuğndkşuz 8 zşğmuwujndjrvzşğ şd 6 =upu=ujrzşğ!

Uwi =uwlg nğumndu, t nğhti şğmmnpsuzr çuğr mus=r uğıuwuwındkrdz! Uxu<znğendşlnf suğeuirğndkşuz uğct=zşğnf^ şd nğhti çuğr mus=r eğişdnğnds^ Uığhtwouz uöuı uğqumu, t 32 auw örzndnğumuzzşğ^ rim Auwuiıuz^ rğ muğürz^ uxu<znğendşlnf suğeuirğndkşuz uğct=zşğnf^ şd nğhti çuğr mus=r eğişdnğnds^ uöuı uğqumu, t uığhtwouzjr 2 örzndnğumuz! Rçğşd çuğr mus=r =uwl^ Auwuiıuz zuşd rğ u<umjndkrdzg wuwızu, t SUMr Mlrsuwr ynyn.ndkşuz suirz bğ<uzumuwrz ausuquwzuürğr suizumrjzşğnd ausucnpnfr 29ğe ziıubğ<uzg &M*Y29/ ardğgzmulşlnd zhuıumnf Uığhtwouzr zşğmuwujndju, ersndsrz şd şı uxu, t rğ kşmzu,ndkrdzg! Udşlr ndb^ Uığhtwouz ağuhuğumşj uzndzzşğg uwz uzqşğndz^ önği mg huığuiındr uöuı uğqumşl!


ŞĞŞDUZ EĞUMUZ UĞQUÜUZÜŞJ NDUBRZMKGZR ST> SRĞÖNWŞUZ-HUWĞUSNF AUZERHSUZ


Şğtm^ 7 Eşmışsçşğrz^ Auwuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğ Uğuğuı Srğönwşuz şd Srujşul Zuauzüzşğnd Mnfmuişuz çuzumjndkrdzzşğnd auğjşğnd uduü .nğağeumuz^ ŞUAMr Srzi=şuz :sçumr ausuzu.uüua Lndri Hnz+^ Şğşduzr st< auzerhnds sg ndzşzulnf^ =zzuğmşjrz ıuğu,=ubğ<uzuwrz uhuanfndkşuz şd muwndzndkşuz fşğuçşğnp auğjşğ! Giı Zu.uğuğndkşuz% auwmumuz mnpsg eğumuz uğquüuzüşj Hlrz=gzr sr<znğendkşusç Ndubrzmkgzr st< şxumnps auzerhsuz uxu<uğmrz!

Srdi mnpst^ Hu=nd uwjşlndkşztz şı=^ Srujşul Zuauzüzşğnd Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğr +üzumuz Otwsi *_Hğuwgz {R=i´r rğ t<rz fğuw üğşj nğ Tzkgzr Hlrz=gz s+ıumuw +ğşğndz m'umzmult gzendzrl Uğuğuı Srğönwşuzz nd Otwandz Huwğusnfg!

Wrbşjzşz= iumuwz nğ usri sg uxu<^ Uığhtwouzr rb.uzndkrdzzşğg hzeu, trz nğ Usşğrmu şdi mnpszumul sr<znğe t^ ndiır Mğuzuıuwtz şd Hğrd=itltz şı= hnw=nkr şzkuğmu, trz zuşd Ndubrzmkgzşuz çuzumjndkrdzzşğg! *'Hğuwzr Uığhtwouz uwjşlndkşztz şı= znğ rğufroum sg iışp,ndşjud! Rlaus Ulrwşd wuwıuğuğşj nğ zmuır ndzşzulnf znğ rğnpndkrdzzşğg^ Ndubrzmkgz mğzuw rğ zşğeğndsg ndzşzul .upupndkşuz ünğ,gzkujrz st<!


SRBTL MNV NDPPŞJ NĞHTİÖR BNDIUYNWK UDUĞIRZ AUİZR :UPUPNDKŞUZ HUWSUZUÜĞR İINĞUÜĞNDKRDZG


Srzv Uığhtwouzr nd Auwuiıuzr Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğzşğg mg huığuiındrz wuxu<rmuw +ğşğndz Ndubrzmkgz sşmzrl şd anz çuzumjndkrdzzşğ fuğşl Usşğrmuwr sr<znğendkşusç^ uzerz Şdğn.nğandğer Zu.uüua Buğl Srbtl auzeti şmud Auwuiıuzr nd Uığhtwouzr wuğuçşğndkrdzzşğndz {sş, wuxu<gzkujg´% wrbşjzşlnf^ nğ şğmnd şğmrğzşğnd Uğıu=rz Ünğ,nj Zu.uğuğndkrdzzşğg auzeti şmuz srujşul wuwıuğuğndkşusç sg şd nğhti çuğr mus=r eğişdnğnds^ wuwıuğuğşjrz üşğrzşğ yn.uzumşlnd şd uwl zu.uqşxzndkrdzzşğnd suirz! {R=i´r rğ t<rz fğuw muıuğu, üğuxndsrz sr<njud^ Buğl Srbtl np<ndzşj wuımuhti çuzıuğmndu, örzndnğzşğnd uöuı uğqumndsg şd =upu=umuz şğm.+indkşuz uzzu.ueth çujndsg!

{Mnpsşğndz sr<şd şğm.+indkşuz auiıuındsg şd .nğujndsg şpu, t Şdğnsrndkşuz ül.udnğu, Hğrd=itlr ünğ,gzkujr arszumuz zhuıumg$ uwi+ğnduz wuxu<gzkujg uxuzj=uwrz =uwl t´^ zbşj uz^ udşljzşlnf^ nğ uwcs mg =u<ulşğşz Auwuiıuzr nd Uığhtwouzr uxu<znğezşğg% bndıuynwk uduğırz auijzşlnd .upupndkşuz ausuquwzuürğr mz=ndsg!


ZUXLGÜUÇNDR

UDUZEUMUZ SUIUP*ĞAZNDKRDZG% UWİ MRĞUMR


Zuxlgüuçndr İ$ Wnfauzzti şmşpşjdnw uduzeumuz suıup+ğazndkrdzz nd İrğnw İşpuzg mg iuğ=ndrz uwi Mrğumr% Usşz$ İ$ Huığruğ= A+ğ anfuzudnğndkşusç! Uğuğnpndkrdzzşğndz hrır auzeriuhşıt Üşğb$ I$ Uğus Uğ=$ Uktbşuz!

Sşğ gzkşğjnpzşğg =u<uışpşum şz nğ uwi irğndz şmşpşjrz srbı fuwşlu, t şd mg buğndzumt fuwşlşl ausuwz=r ausumğuz=g^ ustz Mrğumr ani mg audu=ndrz s+ıudnğuhti 100 auduıujşulzşğ^ rim ı+zumuz +ğşğndz% =uzr sg auğrdğ anür!

Zşğmuw Kupuwrz :nğandğeg ustz ışiumr <uz= mg kuyt şmşpşjdnw muzkşpg fux huaşlnd şd auduıujşulzşğndz ünandzumndkrdz huıouxşlnd ausuğ!

Şğtm :sçuüğuıuzi st< gzendzşjrz= uwjşlndkrdzg Kupuwrz :nğandğer Uışzuhşı Hğ$ Aşğsuz Mrdğoşuzr! Uz öğnwj sg ndzşjud sşğ ağuıuğumndkşuz şd fuğvumuz ız+ğtzzşğndz% Uğr şd Uwü Auııtoşuzzşğndz aşı! Ausuwz=uwrz mşuz=g aşıu=ğ=ğnp çuösukrd auğjşğnd bndğ< muğ,r=r yn.uzumndszşğnd gzkuj=rz^ uzeğueuğq muıuğndşjud fşğ<rz gzığndkrdzzşğndz^ fuüg)zşğnd ünğ,ndztndkşuz şd hnliuauw kşğkşğnd +ğauiumuz froumrz!

Hğ$ Aşğsuz Mrdğoşuz^ nğ TĞFUHr şlsıumuz wuzqzu.ndsçr uışzuhşır hubı+zz ul mg fuğt şd s+ıtz ,uz+k t kşğkşğnd ecnduğndkrdzzşğndz^ wuwızşj nğ mg buğndzumt lnd,nds yzıxşlnd kşğkşğg uwi mujndkşztz yğmşlnd ausuğ!

Bznğaumulndkrdz wuwızşjrz= Hğ$ Aşğsuzrz şd wu<npndkrdz supkşjrz=% rğşz şd rğ ünğ,umrjzşğndz!


TWNDHR İ$ UİINDU;U;RZ ŞMŞPŞJRZ

 HUBIUSNDZ?R FŞĞUÇUJNDŞJUD


Twndhr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjrz^ nğ znğnündkşuz şd çuğşöuğesuz ub.uıuz=zşğnd huıouxud hubıusndz=r yumndu, tğ^ 7 Eşmışsçşğ 2023^ Arzübuçkr^ cusg 17$00-rz^ qşxusç Z$U$I$ İuaum Ç$ Huığruğ= A+ğ hubıusndz=r fşğuçujndşjud!

Uğuğnpndkşuz suizumjşjuz Üşğb$ I$ Uğus Uğ=$ Uktbşuz^ Anüb$ I$ Wuğndkrdz Fğe$ Iusuışuz^ Anüb$ I$ Bznğa= Uçp$ I+zrmşuz^ Anüb$ I$ Üuihuğ Uçp$ Muğuhşışuz şd =uauzuw auwğşğ! İuwuk Sndğuı+plndr ül.udnğu, Kupuwrz :nğandğer uzeuszşğnd mnp=rz rğşzj suizumjndkrdzg çşğrz uwl kupşğnd Kupuwrz :nğandğezşğnd zşğmuwujndjrvzşğ^ çuğşğuğzşğ nğnzj suizumjndkrdzg mg mğtğ ö+ğumjndkşuz çznwk! Wrğudr ndğu.ujndjrv huğuüuw tğ ışizşl^ kt auwukuyndu, uwi kupr irğndz şmşpşjdnw muğşdnğ çuğşöuğesuz ub.uıuz=g rğumuzuju, tğ kupuwrz .nğandğer nd auduıujşul cnpnfndğer lndsuzşğnd zşğeğndsnf!

Cusg 17$00rz^ Znğrz Usşzuhuındndkrdzg kuy+ğnf uxu<znğendşjud ethr şmşpşjdnw sndı=g^ ndğ muıuğndşjud Exzçujt=r uğuğnpndkrdz! Uhu^ şmşpşjdnw öuzür p+puz<nf anüşdnğumuzzşğ şd zşğmuzşğ sndı= ünğ,şjrz çuğşöuğeşul şmşpşjrz! Uğuğnpndkşuzj şğüşjnpndkrdzzşğg muıuğndşjud =uauzuw auwğşğnd mnpst^ uxu<znğendkşusç Huığruğ=umuz Yn.uznğe Uğc$ I$ Üğrünğ Ud$ ?azw$ Iusuışuzr! Zudumuır=r uğuğnpndkşuz up+k=zşğtz wşınw^ Znğrz Usşzuhuındndkrdzg İğçulnwi Srdxnznf +,şj Şmşpşjdnw Uduü İşpuzg^ uxu<udnğndkşuz işpuzg^ u<umnpsşuz İ$ H+pni şd İ$ Hşığni uxu=şulzşğnd^ qu.umnpsşuz% İndğç Wnfauzzti Udşıuğuzrvr İşpuzzşğg! U<umnpsşuz suığuz Smğındkşuz uduöuzg^ Anüşüuliışuz işpuzg^ uduzeuıuz İndğç Üğrünğ Lndiudnğvr işpuzg^ =uğnöndkşuz çşsg +,ndşjuz Üşğb$ I$ Uğus Uğ=$ Uktbşuzr qşxusç! *,suz uğuğnpndkşztz wşınw^ Znğrz Usşzuhuındndkşuz zu.uüuandkşusç ışpr ndzşjud şğşmnwşuz cusşğündkrdz!

Uhu Znğrz Usşzuhuındndkrdzg =uğnöşj şd gzeü,şj znğgzırğ Kupuwrz :nğandğer şmşpşjdnw zmuısusç jndjuçşğu, zu.uzqu.zeğndkrdzg^ nğnf rğumuzuju, tğ çuğşöuğesuz ub.uıuz=zşğg! Znğrz Usşzuhuındndkrdzg muğşdnğşj nğ sşğ cnpnfndğer ustz stm uzeusg ürızuw nğ uwi kuprz st< şğmnd şmşpşjrzşğ ndzrz= şd ustz uxrk +üıuünğ,t uwi ünpığrm şmşpşjrzşğg^ rzvhti zuşd sşğ çnlnğ şmşpşjrzşğg ouzvzulnd^ =uzr nğ uznz= sşör cuxuzü knpndu, şz sşğ auwğşğtz! Rğ auwğumuz +ğazndkrdzg ındud znğgzırğ Kupuwrz :nğandğer uzeuszşğndz uxgzkşğ^ üzuauışj şd +ğazşj zuşd zu.nğe bğ<uzr kupuwrz .nğandğer uzeuszşğg şd wuzndz ausuwz=r bznğaumulndkrdz wuwızşj!

Sruizuçuğ şğündu, Itğndzumuz Up+k=nf fşğ< üıud şmşpşjumuz uğuğnpndkrdzzşğg! Uduğırz şmşpşjdnw iğuarz st< muıuğndşjud ardğuirğndkrdz!


TWNDHR ŞMŞPŞJDNW SUİRZ


Twndhr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw Kupuwrz :nğandğer uzeusndarzşğtz Irmrz Üuğstz İuğ^ şğtm^ şmşpşjdnw hubıusndz=r fşğuçujndstz şı= iuğ=ndu, gzendzşlndkşuz gzkuj=rz ausux+ı aşışdşul ındşulzşğnf zşğmuwujndj şmşpşjdnw huısumuzg$-

Uwi +ğg uzsnxuzulr wrbuıumzşğnf hrır uğquzuüğndr Twrdhr İndğç Uiındu,u,rz Şmşpşjdnw nimşsuışuzrz st<! Rzvhti Huığruğ= Auwğz ul rğ =uğnörz st< zbşj^ sşğ uwi ünpığrm şmşpşjrz Uiınd,nw npnğsndkşusç şd bznğanf şğmuğ euğşğt auiud srzvşd sşğ +ğşğg! Twndh zu.nğe auğrdğusşumr gzkuj=rz auw huğıröhuzzşğnd mnpst sbumndu,^ uznduzr huğıtözşğnf şd fuğeuiıuzzşğnf bğ<uhuındu, kup sg şpu, t hnliuauwşğndz ausuğ! Muğü sg upçrdğzşğnd ausuquwz^ 1675 kndumuzrz yuwıubtz qşdnf muxndjndu, suındx sg muğ ani! Suındxg 1785-rz =uzendu, tğ^ wşınw 1812-rz fşğumuxndjndu, tğ Ügğ=vtbstr Brğrszşğnd brzuğuğ auw fuğhşızşğnd şd çuzndnğzşğnd gzıuzr=zşğndz ausuğ!

Şmşpşjrz 1800umuzzşğndz fzuizşğ mğu, t şd =uzrji fşğuznğnündu,% Wnfauzzti Htw Iuışuzr mnpst! R fşğ<nw şmşpşjrz 1855-rz =uğndmrğnf fşğumuxndjndu, t^ anüşdnğ ünpığrm ındz sg euxzulnf auduıujşul cnpnfndğerz!

Up+kufuwğg^ ausşiı şğşdnwk sg ndzşzulnf auzeşğq^ buı zndğç uğndşiır sg ub.uındkşuz uğerdz=z t! Zşğmuwri^ aumuxum nğ kuprz st< iumudukrd auwşğ szuju, şz^ şmşpşjrz eşx ünğ,+z t şd sşğ auduıujşul cnpnfndğer mnpst nd.ıuışpr mg ausuğndr! Şmşpşjrz fşğ<rz uzüus fşğuznğnündu, t 2000 kndumuzrz^ uwirz=z 23 ıuğr uxu<!

Sşz= nğhti znğgzırğ kupuwrz .nğandğe ıuğr sg uxu< iıuzqzşjrz= sşğ hubı+zg! Uxu<rz rim +ğtz imiuz= ub.uırl Twndhr İ$ Uiındu,u,rz şmşpşjdnw huw,uxndkşuz şd çuğ+ğndkşuz ausuğ^ nğhtiör auduı=nf^ lud şd çuğr ünğ,şğnf huw,uxujzşz= ausuwz=uwrz sşğ mşuz=g! Sşğ zu.uqşxzndkrdzzşğndz st< m'uhudrzrz= cnpnfndğer zrdkumuz nd çuğnwumuz ö+ğumjndkşuz^ ndiır bznğaumul şz= qşğ çnlnğrz!


ÜUL(UŞUZ INDZG

Ö*ĞUMJNDKŞUZ MG İHUİT


Auw cnpnfndğer mğ+zuçuğnwumuz mşuz=rz st< Auwuiıuzşuwj şmşpşjdnw ndzşju, ırğuhşınp eşğg zmuır ndzşzulnf^ uzfuğuz muğşlr t yuiışl nğ euğşğnd gzkuj=rz arszndu, çuğşhubıumuz auöuğudnğ auiıuındkrdzzşğnd buğ=rz^ sruwz auöndueth+ğtz muğşlr t auzerhrl muösumşğhşul mndiuznjzşğnd mus muzujr iğçuzndtğ sruçuzndkrdzzşğnd!

Ndiuzşlr şd öuğsuzulr şğşdnwk t nğ auönduürdı uwe auiıuındkrdzzşğtz stmg arszndu, t Hnlinw^ uwirz=z% uwlueuduz nd uxudşluünwz vuynf çuösuıuğğ muwiğndkşuz sg suwğu=upu=r^ uışz+= ustztz =up=şzruju, kupşğtz stmndz% :uiürdpr st<!

Üul)uşuz Sruçuzndkrdzg 18ğe euğnd 60umuz kndumuzzşğtz imişul muıuğu, t rimuhti zu.u.zusumuz ünğ, sg^ nğhti nğç huğsuzndarzşğnd huıihuğuz şd uzzşjndm up<rmzşğnd ürbşğ+krm fuğcuğuz^ uğeuğ+ğtz fuwşlşlnf hnliuauwndkşuz fşğzu.udr ausuğndsz nd szuwndz anüu,ndkrdzg!

Ecçu.ı huğuüuzşğnd çşğndsnf^ rğ huısumuz yuxudnğ muw=tz aşxuju, şd cusuzumr uzzşğşlr anlnfnwknf ul rğ zndrğşul sruçuz =nwğşğtz öğmndu, gllulnf auzeşğq^ ndğu.ndkrdz t uwz nğ Üul)uşuz uzndzg mg ünwuışdt ausuwz=uwrz arzü uöüuwrz auiıuındkrdzzşğtz stmndz% {Üul)uşuz Iuz´ oumuırz şd rçğşd huısumuz uhğnp .nğağeuzbuz% ausuöüuwrz wuğüuz= şd ndbueğndkrdz mg ağudrğt rğ fğuw!

Uwi Mrğumr^ 10 Eşmışsçşğrz^ Uknxuzriı Suwğ ıuouğr uğuğnpndkrdzzşğg zndrğndu, şz Üul)uşuz Iuz! Hnliuauwndkşuz ausuğ zu.u.zusumuz uwi auiıuındkşuz fuğrvzşğz nd huıui.uzuındzşğg^ irğuindz ubumşğızşğg ausşğub. çnwz sg ndzrz İmrdıuğr çuğqndz=rz fğuw! Mg szuw nğ ausuwz=g çuğnwuhti nd zrdkuhti u<umrj glluw :zusumulndkşuz!Şd ndğşsz% ausuwz=uwrz uhğndszşğnd Mrğumrr cusueğufuwğg Ündsüuçndz^ zhuıumg% Üul)uşuz Iuz r zhuiı zndrğuaudu=suz ö+ğumjndkrdzz nd suizumjndkrdzg!

Supkşz= nğ wu<npndkşusç hiumndrz huıui.uzuındzşğndz <uz=şğg!


WNDBUIŞIĞ

T>ŞĞ 80-UMUZ KNDUMUZZŞĞND *ĞUÜĞTİ - 157

Şğmnd +ğt r fşğ +eg uwz=uz lud vtğ^ çuwj rğrmnduz ets çujndşjud! Çzndkrdzg fşğuüıud rğ üşpşjmndkrdzg! Rğrmndzg aruzulr ışiuğuz sg huğöndu, tğ^ şğç huıbüustz erışjr ,nfg! ?rv sg önf tğ^ çuwj suğerm ynpnj kuyu,$$BUĞ